Het Imagine Fantastic Film Festival vestigt dit jaar haar aandacht op Iran met het themaprogramma “The Unveiled Revolt. Monsters, Myths and Power in Iranian genre cinema.” Het themaprogramma is geïnspireerd op de recente opstand in Iran. De inspiratie voor dit themaprogramma werd in eerste instantie gevoed door de onderdrukking van de vrouw in de patriarchale Iraanse samenleving. Daarom legt dit themaprogramma de focus op de manier waarop vrouwelijke perspectieven en ervaringen worden verbeeld in de Iraanse genre cinema. Hierbij brengt het Imagine Fantastic Film Festival van 2023 vier bijzonder Iraanse films, die niet of nauwelijks te zien zijn geweest in Nederland, naar hun filmprogramma. Het Imagine Fantastic Film Festival van 2023 is van 25 oktober tot en met 4 november te beleven in LAB111 en de Filmhallen in Amsterdam.
Op 9 november 2023 brengt J&J Films in samenwerking met M&N Media Group de Albanese dramafilm The Albanian Virgin uit in de Nederlandse bioscopen. The Albanian Virgin is de nieuwste film van regisseur Bujar Alimani. De filmmaker regisseerde eerder al de veelgeprezen films Amistia (2011) en Delegacioni (2018). Alimani wordt gezien als een van de belangrijkste scenarioschrijvers en regisseurs van de “New Albanian Cinema.” Zijn werk bestaat grotendeels uit een combinatie van fantasierijke verbeeldingen en harde waarheden. Zo spelen thema’s als moed, wilskracht en een vrouwelijke revolutie een belangrijke rol in zijn nieuwste film The Albanian Virgin.
Op woensdag 4 oktober 2023 begint alweer de vijftiende editie van het Architectuur Filmfestival Rotterdam. Het filmfestival zal een bijzondere opening meemaken in de grote zaal van het Theater Zuidplein in Rotterdam. Het Architectuur Filmfestival Rotterdam van 2023 wordt geopend met de wereldpremière van de documentaire A Plan for Paradise. Deze documentaire is geregisseerd door de Finse filmmaker Kati Juurus. De originele titel van de film is Tehtävänä paratiisi. De film heeft een speeltijd van 75 minuten. De kaartverkoop voor de openingsavond – inclusief het bekijken van de film A Plan for Paradise – zal starten op dinsdag 29 augustus.
Voor een dramafilm oogt The Great Silence regelmatig ook als een thriller en horrorfilm. Hierbij wordt er vooral in gespeeld op het angstaanjagende rouwproces, waarbij schuldgevoelens snel afgewisseld worden met gebeden voor vergiffenis. In The Great Silence speelt regisseur Katrine Brocks namelijk met het concept van verantwoordelijkheid bij rouwverwerking. Want kan er überhaupt iemand aangewezen die direct verantwoordelijk is bij een ongelukkig ongeval? Brocks lijkt in deze speelfilm deze vraag te willen onderzoeken. Hierbij speelt ze met haar film The Great Silence ook in op religieuze thema’s als hervorming en herrijzenis. De regievisie van Brocks is een van de sterkste aspecten uit deze film. The Great Silence bevat daarnaast een krachtige acteerprestatie van de nog steeds geweldige actrice Kristine Kujath Thorp. De actrice weet samen met Brocks te laten zien hoe religie gebruikt (of eerder misbruikt) kan worden om rouwverwerking en schuldgevoelens te vermijden. Naast Kujath Thorp weten ook Elliott Crosset Hove en Karen-Lise Mynster te overtuigen met hun acteerprestaties. De grootste sterren van de film zijn toch de crewleden van de geluidsafdeling. Ze leveren briljant en groots geluid af. De geluidsafdeling werk laat The Great Silence klinken als de luidruchtige kalmte voor een nog grotere oorverdovende stille storm. De juiste afwisseling tussen nerveuze repetitieve kleine geluiden en grootse stille momenten, zorgt voor meerdere momenten waar de filmtoeschouwers hun schreeuwende gedachten over dit filmverhaal niet meer kunnen beheersen. De film is dus op het technische gebied van geluid simpelweg een meesterwerk. Toch is deze Deense dramafilm door enkele minpunten niet volledig een meesterwerk geworden.
De vijfde speelfilm van de Belgische regisseur Fien Troch – genaamd Holly – zal dienen als de officiële openingsfilm van het Film Fest Gent van 2023. Holly trapt daarmee de feestelijke 50ste editie van het internationale filmfestival af. Dit jaar vindt het Film Fest Gent plaats van 10 tot en met 21 oktober 2023. Het Film Fest Gent kiest met Holly voor de derde jaar op rij – na La Civil en Close – voor een openingsfilm van eigen bodem. Dit geeft aan dat het Belgische filmfestival trots is op de hoogstaande artistieke kwaliteiten van de hedendaagse Vlaamse cinema.
Het Locarno Film Festival heeft op zaterdag 12 augustus 2023 bekendgemaakt dat Sweet Dreams twee belangrijke filmprijzen op dit filmfestival heeft gewonnen. Zo won de bekende Nederlandse actrice Renée Soutendijk de prijs voor Beste Actrice. Daarnaast werd regisseur Ena Sendijarevic door de Junior jury uitgeroepen tot één van de drie beste regisseurs van het Locarno Film Festival van dit jaar. Sweet Dreams beleefde zijn wereldpremière in de hoofdcompetitie van het internationale filmfestival van Locarno. De film zal in Nederland officieel in première gaan als openingsfilms van het Nederlands Film Festival. Dit jaar vindt het Nederlands Film Festival – ook wel NFF genoemd – plaats van 22 tot en met 29 september.
Munch is het soort film dat behoort tot een subgenre van historische en biografische dramafilms die gaan over kunstenaars. Net zoals soortgelijke films – denk aan At Eternity’s Gate en Lust for Life – weet de film schoonheid te vinden in het (regelmatig) sombere leven van een kunstenaar. In dit geval is de kunstenaar is kwestie niemand minder dan Edvard Munch. Filmmaker en regisseur Henrik Martin Dahlsbakken weet met zijn film in te spelen op de prachtige aard van melancholische herinneringen die als flitsen voorbij schieten terwijl je terugkijkt op het leven. De regisseur bewandelt met zijn film Munch een onconventioneel pad wat betreft biografische en historische dramafilms over kunstenaars. Martin Dahlsbakken legt in zijn film de focus niet op het verhaal van Munchs leven. In plaats daarvan gebruikt hij de film – en het bijhorende verhaal – om de diepgewortelde emoties van een van de grootste kunstenaars aller tijden te bestuderen. Acteur Alfred Ekker Strande, die de jongvolwassen en 21-jarige versie van de kunstenaar speelt, zegt in de film: “Sometimes, the plot isn’t the most important thing. It’s more about finding a certain frequency or one specific emotion.” De regisseur streeft ernaar dit te bereiken met Munch. En raad eens? Dit lukt hem ook nog eens. Martin Dahlsbakken weet op een briljante manier de hoopvolle melancholische geaardheid van Edvard Munch de rode draad van zijn speelfilm te maken. Doordat het verhaal van de film op de tweede plaats komt te staan, bevat Munch wel wat structurele problemen in het verhaalverloop en het tempo van het verhaal. Hierdoor kunnen filmtoeschouwers op enkele momenten verward naar het scherm kijken. Dit kritiekpunt mag dan, voor mij, een van de weinige minpunten zijn aan de speelfilm, maar het is wel direct een grote.
Regisseur Isoeb Bliadze probeert met zijn dramafilm A Room of My Own een verhaal te vertellen waarin het hoofdpersonage leert dat ze niet afhankelijk is van mannen om haar eigen keuzes te maken. Hierbij ligt de klemtoon op het woord “proberen”, want de regisseur weet dit niet goed weer te geven. A Room of My Own oogt juist eerder als het soort film waarin onbedoeld wordt weergegeven, wat het betekent om als jongvolwassene afhankelijk te zijn van een (in eerste instantie onbekende) leeftijdsgenoot. In plaats van dat thema’s als vrouwenemancipatie en zusterschap sterk aanbod komen, krijgen we eerder te zien hoe een extrovert een nieuwe introverte huisgenoot “adopteert”. In andere woorden: A Room of My Own schept een degelijk beeld van hoe huisgenoten, ondanks hun verschillende persoonlijkheden en levensstijlen, toch bevriend met elkaar kunnen raken. Bliadze laat zelfs zien dat een extrovert er voor kan zorgen dat een introvert iets meer uit (in dit geval) haar schelp kan kruipen. Het is jammer dat de focus van het verhaal op de verkeerde aspecten ligt, want in de basis zijn de kleinere verhaallijnen beter onderbouwd. Het verhaal wat de filmmakers nu proberen te vertellen oogt als een leeg omhulsel. In eerste instantie raak je enthousiast – een film over twee huisgenotes, waarin thema’s als lust, liefde en zusterschap voorbij komen? Count me in! Al snel blijkt niets minder waar te zijn. A Room of My Own gaat te braaf om met deze onderwerpen, waardoor de momenten van seksuele oriëntatie, lust en liefde in context te geseksualiseerd, ongepast en niet doeltreffend overkomen. A Room of My Own oogt nu eerder als een als mislukte porno film met een verwarde identiteitscrisis op narratief vlak.
Het Mastercard OFF Camera International Festival of Independent Cinema beleefde dit jaar alweer zijn 16e editie. Dit filmfestival blijft ontwikkelingen en veranderingen ondergaan, maar een punt blijft een zekerheid: het Mastercard OFF Camera International Festival of Independent Cinema blijft het beste filmfestival waar meesters van de onafhankelijke film samenkomen. De 16e editie van het Mastercard OFF Camera International Festival of Independent Cinema – ook wel bekend als het Mastercard OFF Camera Festival – vond weer plaats in Krakau, Polen. Ik was als FIPRESCI jurylid – samen met mijn collega’s David Katz uit het Verenigd Koninkrijk en Wieslaw Godzic uit Polen – daar aanwezig van 2 tot en met 7 mei 2023. De selecties van het filmfestival hadden dit jaar weer films die informatie op de huidige toestanden in de wereld leverden en ongehoorde verhalen weergaven.
Gisteren was het 17 mei 2023. In andere woorden: de Internationale Dag tegen Homofobie, Bifobie, Transfobie en Interseksefobie. Deze internationale dag vindt jaarlijks plaats op 17 mei. Het heeft als doel wereldwijd meer bewustzijn en belangstelling op te brengen voor de rechten van de LHBTIQ+ gemeenschap. Daarnaast geeft deze internationale dag ook weer hoe de LHBTIQ+ gemeenschap nog steeds onterecht veel haat en discriminatie ontvangt. Ondanks dat er een stijging in fobieën, intense haat en discriminatie lijkt plaats te vinden tegen de LHBTIQ+ gemeenschap, zijn er ook mensen en organisaties die opkomen voor hun bestaansrechten. Zo verzet bijvoorbeeld het TranScreen Filmfestival zich tegen de discriminatie en onrecht dat transgender personen ervaren. Ze strijden tegen de stereotyperende weergaves van transgender personen in verschillende media-uitingen. Het TranScreen Filmfestival heeft het doel om de bewustwording van genderdiversiteit, zichtbaarheid, acceptatie en emancipatie van trans- en genderdiverse personen te vergroten. Het TranScreen Filmfestival zelf is een non-profit filmfestival met een divers filmprogramma. Het programma bestaat verder ook uit workshops, gesprekken, debatten, feesten en een expositie. Daarnaast organiseert het TranScreen Filmfmestival ook individuele evenementen door het jaar heen. Dit kunnen bijvoorbeeld filmvertoningen zijn. Het TranScreen Filmfestival vindt dit jaar plaats van 18 tot en met 21 mei bij het filmtheater Kriterion en JACO in Amsterdam. In dit overzichtsartikel licht ik enkele mooie films uit die te zien zijn tijdens het TranScreen Filmfestival van 2023. Ook ga ik dieper in op enkele andere evenementen die plaatsvinden tijdens dit bijzondere filmfestival.