Meer dan 17 jaar na zijn debuutfilm Dawn of the Dead (2004) keert regisseur Zack Snyder terug naar het genre dat hem groot heeft gemaakt. Dit doet hij met zijn nieuwe zombiefilm Army of the Dead. Opnieuw zorgt een Zack Snyder film voor veel verdeeldheid onder filmliefhebbers. Is Army of the Dead een intense en verfrissende kijk op het zombiegenre? Of is dit opnieuw een “pretentieuze” film waarbij de stijl belangrijker is dan de inhoud. Dit bespreek ik vandaag in mijn film recensie van Army of the Dead.
Over Army of the Dead
Army of the Dead is geregisseerd door Zack Snyder. De film werd op 21 mei 2021 uitgebracht op Netflix. Army of the Dead is een Amerikaanse zombie- en kraakfilm. Het verhaal gaat over een groep huurlingen die een Las Vegas casino overval plannen te midden van een zombie apocalyps. Het duurde niet lang voordat Army of the Dead een van de best bekeken Netflix Original Films werd. De cast van de film bestaat uit Dave Bautista, Ella Purnell, Omari Hardwick, Ana de la Reguera, Theo Rossi, Matthias Schweighöfer, Nora Arnezeder, Hiroyuki Sanada, Tig Notaro, Raúl Castillo, Huma Qureshi en Garret Dillahunt.
Positieve punten
Laten we deze recensie beginnen met enkele positieve punten. De actie uit Army of the Dead is – net zoals bij vele andere Zack Snyder films – het hoogtepunt van de film. Het is goed in elkaar gezet en brengt de nodige spannende intensiteit met zich mee. De Duitse acteur Matthias Schweighöfer is het meest vermakelijk in deze film. Het is daarom ook extra leuk dat zijn personage een vervolgfilm krijgt. De rest van de sterren spelen allemaal wel degelijk, maar naast Matthias Schweighöfer is er niemand die echt de show steelt.
De opzet rondom intelligente zombies is al eerder in films gebruikt, maar regisseur Zack Snyder geeft zijn eigen draai hieraan. Zo heeft het publiek nog nooit een zombie op deze manier zien huilen. Nu ik er over nadenk … hebben zombies überhaupt al eerder gehuild in films? Over zombies gesproken – het ontwerp is meesterlijk uitgevoerd. De make-up en grime afdeling hebben hier net zo veel bijgedragen aan als de kostuumontwerpers. Ook is de film groots in zijn setting en uitvoering. Hier heb ik zeker respect en bewondering voor!
Army of the Dead is een typische Snyder film
Betekent dit dat Army of the Dead geen problemen heeft? Spijtig genoeg is dit in mijn ogen niet het geval, want de film heeft juist veel problemen. Army of the Dead is een typische Zack Snyder film. Voordat deze regisseur in 2021 twee nieuwe films uitbracht, hadden veel mensen het gevoel dat zijn andere nieuwe film (Zack Snyder’s Justice League) de typische Snyder film van het jaar zou worden. Maar wat is een typerende Snyder film? Met een typische Snyder film bedoel ik een film die overdreven veel slow-motion actiescènes bevat.
Daarnaast is het ook typerend voor een Zack Snyder film om overduidelijke symboliek te gebruiken. De personages uit zijn films citeren regelmatig bekende filosofen of schrijvers. Als kijker kun je je gaan irriteren aan de manier waarop Snyder deze citaties in zijn films stopt, want – eerlijk gezegd – komt het op sommige momenten nogal pretentieus over. Daarnaast voelt het aan alsof Zack Snyder te duidelijk zijn boodschap aan de kijker probeert te vertellen. Er zit geen verhaal achter zijn boodschap, want de boodschap is het verhaal. Bij veel films heb je een verstrengeling van het verhaal en de boodschap – waarbij het verhaal zelf de rode draad door de film blijft. Maar bij Zack Snyder’s films heb je vaker dat de boodschap het belangrijkste onderdeel van de film is.
Stijl boven Inhoud
Als je bijvoorbeeld kijkt naar een (verdeeldheid zaaiende) film als Batman v Superman, dan zie je dit ook terug. Niet iedereen zal het met mijn mening eens zijn, maar bij een film als Batman v Superman is er voornamelijk sprake van stijl en geen inhoud. Er worden zeker interessante ideeën en concepten geïntroduceerd, maar in de uitvoering kiest Zack Snyder stijl boven inhoud. Hiermee wil ik zeggen dat de film stijlvol is, maar dat hij het publiek niets geeft om zijn punten te onderbouwen. In relatie tot de stijl boven de inhoud, gebeurt hetzelfde met de boodschap boven het verhaal. Dit is ook het geval bij zijn nieuwste film Army of the Dead.
In John Carucci’s reportage over Zack Snyder’s Army of the Dead praat hij over de lagen van subtekst die actuele sociale kwesties weerspiegelen. En ergens heeft hij zeker een punt. In de film is er sprake van een muur die is gebouwd om mensen in te sluiten. Tegelijkertijd worden mensen in quarantaine kampen opgesloten. De plaatsing van een muur is een afspiegeling van het debat over het bouwen van een muur aan de zuidelijke grens van de Verenigde Staten. Dit is zeker een krachtige en symbolische weerspiegeling van debatten uit het echte leven. Zo raakt het bij de Duitse acteur Matthias Schweighöfer een persoonlijke snaar, omdat hij geboren is achter een muur in het oosten van de Duitsland.
Voor deze Duitse acteur weerspiegelde het een tijd waar hij niet meer terug naar wilde. Als dit zo krachtige spiegelreflectie is naar onze echte maatschappij – wat is dan het probleem? Dat is eigenlijk simpel – er wordt niets gedaan met deze boodschap. Het heeft geen functie in het verhaal, behalve dat het de realiteit moet weerspiegelen. Achteraf zul je hier onder de indruk van zijn, maar in de rest van de film wordt hier niets mee gedaan. Het is niet dat een (of meerdere) personages letterlijk de vergelijking met onze realiteit moet maken. Maar regisseur Zack Snyder had wel een manier kunnen zoeken om deze boodschap beter in te voeren in het verhaal.
Nu komt de boodschap over als stijl boven inhoud in een verhaal dat zo hevig sociaal commentaar probeert te leveren. Hierdoor blijf je over met een flinterdun verhaal dat eigenlijk niets nieuws heeft te vertellen. De film probeert uiteraard wel een degelijk verhaal te vertellen en op sommige momenten slaagt het hier zeker ook in.
Personages en Zombies
Army of the Dead brengt interessante en nieuwe ideeën tot het zombiegenre. Het is bijzonder om de zombies op een alternatieve manier met elkaar te laten communiceren. Ze komen over als een alternatieve evolutie van de generieke zombies – die tegelijkertijd de kenmerkende factoren van zombies bevat. Het is daarom ook begrijpelijk dat de filmmakers de wereld van de Army of the Dead willen verbreden met een prequel film (getiteld Army of Thieves) en een animatieserie (getiteld Army of the Dead: Lost Vegas). Toch is dit niet te danken aan de personages, want naast Dieter zijn er in deze Snyder film geen bijzondere personages. Sterker nog – als kijker (en recensent) heb ik nog nooit zo graag een film willen zien eindigen waarbij (bijna) elk hoofd en bijpersonage sterft in een nucleaire explosie.
Army of the Dead voelt tegelijkertijd te kort en lang aan. Dat dit zo voelt, komt niet alleen doordat de film een apart tempo bevat. Het komt meer doordat de film bijna geen interessante personages bevat, maar wel en krachtig conceptueel probleem (namelijk de geëvolueerde zombies). Als kijker was ik geïnteresseerd in hoe het probleem (oftewel de zombies) aangepakt zouden worden, maar ik voelde me niet gegrepen door de verhaallijnen van de personages. Zo laat Army of the Dead, een complexe relatie zien tussen een vader (gespeeld door Dave Bautista) en een dochter (gespeeld door Ella Purnell). Regisseur Zack Snyder probeert ons te laten geven om deze personages, maar dat gaat nogal moeilijk als hij degene die fout zit, in een slachtofferrol plaatst.
Ella Purnell’s Kate wordt weergegeven als het personage die fout zit. Uiteindelijk moet ze daarom ook met de consequenties van haar acties leven. Dat terwijl het Dave Bautista’s Scott is die zijn eigen dochter in de steek liet. Toch moeten we zijn personage toejuichen, en Ella Purnell’s personage maar irritant of fout vinden. Dit wekte bij me redelijk wat frustratie op, omdat Purnell’s Kate het recht heeft om hierover boos te zijn op haar vader Scott. Het voelt me daarom ook fout dat Kate wordt weergegeven als de “schurk” die uiteindelijk een les leert over vergiffenis.
Als het gaat om technische aspecten is het camerawerk op enkele momenten ook niet best te noemen. De positionering van de camera en de kaders van het camerawerk komen onwennig over, omdat deze manier van filmen niet veel voorkomt. Betekent dit dat het automatisch slecht camerawerk is? In mijn ogen niet, maar mijn voorkeur gaat duidelijk uit naar andere vormen van filmen.
Conclusie
Army of the Dead is een zombiefilm die te veel hangt op de visuele stijl van zijn regisseur. Er worden interessante concepten en ideeën voor het zombiegenre geopperd. Helaas zijn alleen ideeën en concepten niet genoeg om ook een krachtig onderbouwd verhaal te maken. Het acteerwerk is zeker wel degelijk, waarbij vooral Matthias Schweighöfer de show steelt. Het camerawerk is – op zijn minst – problematisch te noemen. Dit komt vooral de positionering van de camera’s en de uitgekozen kaders van het camerawerk.
Army of the Dead is een typerende Zack Snyder film. Met deze film laat hij het publiek zien dat hij – als regisseur – nog steeds kan doorschieten in zijn eigen visuele stijl. Hierdoor komen de symboliek, thematiek en de boodschap niet goed samen in het verhaal. Waar je als kijker mee overblijft, is een dode film. Maar voor een zombie film komt deze film niet opnieuw tot leven. Army of the Dead is nu te kijken op Netflix in Nederland en België.
