Cross Words is een documentairefilm dat de aandacht in zijn openingsscène goed weet te pakken. Helaas weet regisseur Mario Valero niet de aandacht vast te blijven houden. De generieke en veelvoorkomende aard van het dagelijkse leven wordt goed gerepresenteerd, maar er gebeurt vrij weinig uitdagends of spectaculairs om de filmtoeschouwers geboeid te houden. Toch mag er zeker gezegd worden dat de openingsscène ook metaforisch en symbolisch sterk in elkaar zit. Daarnaast zijn de enkele momenten waar soapachtige drama in voorkomt ook zeker vermakelijk.
Mocht je geïnteresseerd zijn om deze documentairefilm in de bioscoop te bekijken, dan heb ik goed nieuws! Cross Words is nu nog te zien bij het IDFA van 2022. Er zijn nog tickets beschikbaar voor de voorstelling op 19 november 2022 bij Munt 12 vanaf 17.00 uur. Ook zijn er nog tickets beschikbaar voor de voorstelling op 20 november bij Munt 13 vanaf 10.45 uur.
Over Cross Words (2022)
Cross Words is een documentairefilm uit 2022. De film is geregisseerd door filmmaker Mario Valero en staat ook bekend onder zijn oorspronkelijke titel Passe-parole. Cross Words is genomineerd voor de IDFA-Award for Best First Feature. Het verhaal van Cross Words begint met een vreemde vondst in het Parijs van 2019. In de vijver van een vredig parkje blijken twee lichamen te liggen. Terwijl het nieuwsverhaal een eigen leven begint te leiden, leren we een vriendengroep van jonge dertigers steeds beter kennen.
Tot 2021 volgde de filmmaker hun onderlinge gesprekken en relaties. Met zijn opnames probeert de filmmaker de grens tussen fictie en non-fictie te laten vervagen. Valero doet zijn best om een generatieportret te maken waarin verhalen en verhoudingen centraal staan. Hierbij wordt in het camerawerk gebruik gemaakt van een homevideo-achtige camerastijl, om het gevoel van vriendschap en authenticiteit juist neer te zetten.
Over het International Documentary Film Festival Amsterdam van 2022
Het International Documentary Film Festival Amsterdam – ook wel bekend onder zijn afkorting IDFA – vindt dit jaar plaats van 9 tot en met 20 november. Het filmfestival pakt groots uit met onder andere de internationale première van Martin Scorsese’s en David Tedeschi’s Personality Crisis: One Night Only. Daarnaast brengt het IDFA dit jaar een speciaal eerbetoon aan de omgebrachte Litouwse filmmaker Mantas Kvedaravičiu. Het IDFA heeft altijd al een alternatief aangeboden voor massavermaak. Het International Documentary Film Festival Amsterdam biedt een onafhankelijke inspirerende plek waar publiek en professionals terecht kunnen voor een veelvorming aanbod documentaires van hoge kwaliteit.
Recensie
Een groot pluspunt aan Cross Words is dat filmmaker Mario Valero de aandacht van de filmtoeschouwers direct weet te pakken bij de start van de film. De combinatie van indrukwekkend zangwerk en een schuddende waterreflectie zorgen ervoor dat je direct benieuwd raakt naar het verhaal van de documentaire. Er is prachtige harmonie te horen in de muziek, waarbij het zangwerk tonaal zijn dieptepunt en hoogtepunt bereikt als mensen voor het eerst duidelijk op het scherm te zien zijn. Daarvoor kregen we alleen beelden van de kalme en vredige natuur te zien.
Dat het zangwerk tonaal zijn dieptepunt en hoogtepunt bereikt bij de verschijning van mensen is symbolisch verbonden aan het verhaal. De filmscène waarin dit plaatsvindt, laat ons zien hoe er onderzoek wordt gedaan door de politie nadat er twee lichamen in een vijver zijn geworden. Dit is het verschrikkelijke symbolische dieptepunt waar het verhaal van de documentaire over gaat. Tegelijkertijd gaat het verhaal van Cross Words ook over de levens van een vriendengroep van jong dertigers – wat weer symbool staat voor het hoogtepunt van het narratief. Valero weet op een bijzondere manier – met weinig (variërend) geluid en beeld – een schouwspel over het leven en dood neer te zetten.
Maar net zo snel als Cross Words de aandacht weet te pakken, weet het deze ook weer te verliezen. Het onduidelijke narratief komt over als een onsamenhangende reeks visuele beelden en levensverhalen. De enige echte rode draad die terug te vinden in het verhaal is, zijn de twee lichamen die in een vijver zijn gevonden. Begrijp me niet verkeerd – het was waarschijnlijk ook het doel van Valero om het narratief minder samenhangend te maken. In het echte leven zijn ook niet alle mensen(-verhalen) met elkaar verbonden. Dit aspect had ook zeker kunnen werken. De reden dat dit niet werkt, is dat de verschillende loslopende verhalen (bijna) allemaal redelijk saai zijn.
Het alledaagse leven verfilmen of opnemen kan prachtig zijn, maar het kan ook ongelofelijk oninteressant en saai zijn. De combinatie van saaie verhaallijnen en het gemis van een duidelijke focus, zorgen ervoor dat ik als filmkijker niet kon wachten tot er weer wat drama voortkwam in de film. Als Cross Words inspeelt op de soapachtige drama van jonge dertigers, dan is de film tenminste nog vermakelijk.
In Cross Words wordt er gebruik gemaakt van handheld camerawerk dat zo trillend is dat mensen er misselijk van kunnen worden. Naast het narratief mist het camerawerk dus ook een duidelijke focus of punt om de aandacht te pakken. Dit is ook terug te zien in de objecten die op beeld worden gezet. Deze beelden kunnen zeker een diepere metaforische of symbolische laag bevatten, maar ze voegen eerder toe aan de chaotische aard van de beelden, dan dat ze betekenisvol overkomen. De opnames zelf zijn ook apart ingelijst (of geframed). Hierbij worden de belangrijke personen of onderwerpen niet goed of duidelijk in beeld gezet.
Conclusie
Cross Words stelt als documentaire grotendeels teleur. Filmmaker Mario Valero weet wel een krachtige openingsscène neer te zetten, waarmee hij de aandacht direct weet te pakken. Maar net zo snel als hij de aandacht in zijn documentaire weet te pakken, weet hij deze ook weer te verliezen. Valero laat een onduidelijk narratief overkomen als een reeks onsamenhangende beelden en alledaagse levensverhalen. Op enkele momenten is de soapachtige geaardheid van het narratief nog wel vermakelijk, maar over het algemeen weet Cross Words als een film vooral te vervelen.
Daarnaast mist het camerawerk ook een duidelijke focus of een echt punt om de aandacht te pakken. De opnames zijn ook apart in beeld gezet, waarbij de belangrijke personen of onderwerpen niet goed of duidelijk in de film te zien zijn. Mocht je toch geïnteresseerd zijn in deze documentairefilm, dan heb ik goed nieuws! Cross Words is nu nog te zien bij het IDFA van 2022. Er zijn nog tickets beschikbaar voor de voorstelling op 19 november 2022 bij Munt 12 vanaf 17.00 uur. Ook zijn er nog tickets beschikbaar voor de voorstelling op 20 november bij Munt 13 vanaf 10.45 uur.
