De Dick Maas Methode is een documentairefilm over de chaotische carrière van de Nederlandse filmmaker Dick Maas. Deze Nederlandse filmregisseur is bekend voor het regisseren van filmklassiekers als De Lift en Flodder. Echter zijn veel mensen ook bekend met zijn nieuwere films zoals bijvoorbeeld Prooi en Moordwijven. De documentaire is geregisseerd en gemonteerd door Jeffrey de Vore. Bekende filmmakers als Martin Koolhoven en filmjournalisten als René Mioch praten over de carrière en het werk van Dick Maas. Echter krijgt de Nederlandse filmmaker ook zelf de kans om te praten over zijn eigen films.
Want wie is de man achter Flodder, Amsterdamned en De Lift nu echt? En lukt het de documentaire om het verhaal van Dick Maas aan het grote publiek te vertellen op een luchtige, maar intrigerende manier? De Dick Maas Methode gaat op 25 februari 2022 in première op Film1. Dit zal gebeuren tijdens de speciale filmavond die in het teken staat van Dick Maas. Zelf kreeg ik de mogelijkheid al eerder om de film op DVD te bekijken. Mijn dank aan WW Entertainment voor de mogelijkheid tot een samenwerking en het versturen van een recensie-exemplaar.
Over Dick Maas
Dick Maas is geboren in 1951 en is een Nederlandse filmregisseur, scenarioschrijver, componist en filmproducent. De regisseur staat bekend als een gedreven cineast met een geschiedenis met grote successen als Flodder, Moordwijven, Sint en De lift. Zijn regiestijl is bekend door zijn terugkerende zwarte humor, wilde stunts, en indrukwekkende special effects. De filmregisseur ontving verschillende prijzen, waaronder twee Gouden Kalveren voor Beste Regie.
Maas maakt al van jongs af aan eigen filmpjes en stripverhalen. In 1973 begint hij zijn studie aan de Nederlandse Filmacademie, waar hij zelfs cum laude afstudeert. In 1984 start hij samen met Laurens Geels het productiebedrijf First Floor Features (FFF). Het (film-)productiebedrijf is niet alleen de producent geweest van de kaskraker Flodder, maar ook van de Gouden Kalf winnaars: Abel, Lang leve de koningin en Karakter. De laatstgenoemde film won in 1998 zelfs de Academy Award voor beste Internationale film.
Maas regisseerde ook twee Engelstalige films. De eerste is Down met Naomi Watts, en de tweede is Do Not Disturb met onder andere William Hurt en Jennifer Tilly. Dick Maas publiceerde in 2017 ook het boek Buurman, wat doet u nu?. In dit boek geeft hij inzicht in alle (lastige) stappen die je als filmmaker moet doorlopen om in Nederland een film te kunnen maken. Vorig jaar in november verscheen het boek Golden Earring Clips van Dick Maas 1982 – 1997 waarin zijn vijf spraakmakende muziekvideo’s voor de Nederlandse popgroep Golden Earring centraal staan.
Over De Dick Maas Methode
In deze documentaire gaat regisseur Jeffrey de Vore in op hoe filmmaker Dick Maas het filmlandschap in Nederland heeft veranderd. Zo laat hij zien hoe Nederland een hele ordinaire smaak heeft. Volgens filmjournalist René Mioch heeft Dick Maas hier een goed gevoel voor. Filmmaker Martin Koolhoven zegt dat er ook een bepaalde directheid in de Maas z’n stijl van regisseren zit.
Koolhoven is ervan overtuigd dat Maas lol heeft in de gebeurtenissen die fout kunnen gaan in een verhaal. Naast dat Jeffrey de Vore een vermakelijke geschiedenisles geeft over het persoonlijke leven van Dick Maas, gaat hij ook in op de films en invloeden van Dick Maas. Toch wordt er in deze documentaire het grootste gedeelte van de film gefocust op de vroege filmjaren van Dick Maas.
Een oprecht, maar wat afgeraffeld beeld van Dick Maas
De documentaire opent met het maakproces van een van de bekendste scènes uit het oeuvre van Dick Maas. Daarna krijgen we de “Buurman, wat doet u nu” scène te zien. Dit wordt gevolgd door een montage van fragmenten uit de films van Dick Maas. Er morgen bij deze montage dan beelden uit zijn nieuwere films getoond worden, maar deze nieuwere films van Dick Maas komen, maar kort en weinig aan bod in De Dick Maas Methode. Fans van zijn nieuwere films, zoals Sint en Prooi, kunnen hier dus best teleurgesteld door raken. In de eerste 60 á 70 minuten gaat de documentaire per film de diepte in over het maakproces van de film.
In de laatste 20 á 30 minuten worden er nog een handvol films besproken, maar op een nogal afgevlakte en afgeraffelde manier. Het voelt overhaast aan en als kijker kreeg ik het idee dat niemand echt graag wilde praten over deze films. Omdat de documentaire aangeeft dat Dick Maas het liefste alles zelf doet, kan het zijn dat Maas zelf heeft besloten hier weinig over te praten. Maar dat zullen we nooit zeker weten.
Wat ik wel zeker weet is dat de film veel profijt zou hebben gehad aan een langere speeltijd. De film gaat in de laatste 30 minuten op een snel tempo door zijn materiaal heen. Ik had graag gezien dat de documentaire bij alle films even lang stil stond. De film is echter buitengewoon informatief. Zo laat de documentaire zien hoe Dick Maas een van de eerste Nederlandse filmregisseurs was die gebruik heeft gemaakt van visuele en special effects.
De documentaire legt sterk de nadruk op wat voor een perfectionist Dick Maas is. Dit zorgt voor hilarische verhalen over de werkrelaties tussen Dick Maas en zijn collega’s. Hierbij worden beide kanten uitgelicht. Het komt dus totaal niet over alsof de film Dick Maas alleen in een positief licht wilt zetten. Iets wat bij de Engelse documentaire QT8: The First Eight wel is gebeurd.
Overeenkomsten tussen de filmmakers
Wat ook fijn is aan De Dick Maas Methode is dat de stijl van de documentaire past bij de filmregisseur zelf. Dick Maas vertelt in de documentaire over hoe hij altijd mensen heeft willen vermaken. Laat dit nu precies zijn wat Jeffrey de Vore ook doet met zijn documentaire over Dick Maas. Een andere overeenkomst tussen de documentaire van Jeffrey de Vore en de films van Dick Maas is hoe beide filmmakers geen boodschap toevoegen aan hun film(s). Beide filmmakers kunnen uiteraard films maken die ook invloedrijk of informatief kunnen werken, maar er is geen specifieke boodschap die ze proberen te vertellen.
De documentaire vertelt hoe de Nederlandse film was dood in de jaren 1980. Volgens de geïnterviewden schepte Dick Maas een oasis. Dick Maas ging spelen met het wel of niet laten zien van bepaalde elementen uit het verhaal. Hiervoor waren de Nederlandse films rechtlijnig. Er was een dialoog waarbij er om de beurt een shot van een persoon te zien was.
Dick Maas pakte genres in Nederland die geen voedingsbodem hebben en maakte er iets van dat Nederlands is. Hij maakt films voor een publiek en niet voor zichzelf. Maas is volgens hemzelf geen schrijver die een verhaal schrijft om iets van hem af te schrijven. Hij maakt de films om mensen te vermaken en is geen kunstenaar die maar iets doet. Als er geen publiek meer is voor zijn films, dan zegt hij ook te stoppen met het maken van films.
Conclusie
De Dick Maas Methode is een plezierige documentaire om te kijken. Dit komt door de combinatie van hilarische anekdotes en informatieve achtergrondverhalen. Er zijn veel invloedrijke mensen uit de filmindustrie geïnterviewd. Hierdoor krijg je ook een completer beeld over hoe deze vakmannen denken over de Nederlandse filmwereld en het werk van Dick Maas. Toch had de film wat langer mogen zijn. Dit zodat het meer zijn tijd kon nemen om langer en dieper in te gaan op het recente en moderne werk van Dick Maas. Doordat de film niet zijn tijd neemt, voelt vooral het laatste half uur erg afgeraffeld aan. De film die we nu hebben gekregen is goed, maar had nog beter kunnen zijn.
