Downton Abbey is een hartverwarmende film dat een genot is om te kijken. Voor de eerste film van de gelijknamige serie keerden een groot deel van de oorspronkelijke cast terug. Zo zijn Hugh Bonneville, Jim Carter, Michelle Dockery, Elizabeth McGovern, Maggie Smith, Imelda Staunton en Penelope Wilton allemaal te aanschouwen in de film uit 2019. Ik heb zelf nog nooit een aflevering van de televisieserie van Downton Abbey gezien, maar het zien van de gelijknamige film, vind ik dit oprecht jammer. Downton Abbey is een bijzonder fenomeen van een film dat gedurende zijn gehele speeltijd weet te blijven boeien.
Ondanks dat scenarist Julian Fellowes en regisseur Michael Engler teveel laten gebeuren in de film, verveelt Downton Abbey voor geen enkele seconde. Wat Downton Abbey als film ook zo bijzonder vermakelijk maakt, is de emotionele connectie die Fellowes en Engler weten op te bouwen tussen de filmpersonages en het publiek. Dit lukt ze zelfs als je nog nooit een aflevering hebt gezien van de oorspronkelijke televisieserie. Downton Abbey bevat een simpel, maar uiterst effectief hoofdverhaal.
Door de simpele opzet, is het makkelijker om mee genomen te worden in de (emotioneel beladen) levens van de Crawley’s en hun personeel. Naast een effectief verhaal, zit Downton Abbey technisch ook sterk in elkaar. Zowel de cinematografie als het montagewerk en de score maken indruk. Als er recensenten en filmliefhebbers zijn die Downton Abbey beschouwen als een van de beste films uit 2019, dan kijk ik niet raar op. Sterker nog – ik ben het met ze eens. Downton Abbey behaalt dit door zijn simpliciteit en het hoge niveau van de technische aspecten uit de film.
Over Downton Abbey (2019)
Downton Abbey is een historische dramafilm dat geschreven is door Julian Fellowes, die ook de bedenker van de gelijknamige serie is. De film van Downton Abbey kwam uit in 2019 en werd geregisseerd door Michael Engler. De film vervolgt het verhaal van de serie, waarbij een groot deel van de oorspronkelijke cast terugkeerde voor de film. Het verhaal van de film vindt plaats in 1927 en toont een koninklijk bezoek aan het landhuis van de familie Crawley in Yorkshire. Royale personeelsleden reizen vooraf af naar Downton om het koninklijke bezoek voor te bereiden.
De Crawley’s en hun bedienden moeten het nu opnemen tegen het koninklijke entourage, waaronder de hofdame van de koningin, die in het verleden ruzie had de familie Crawley over een erfeniskwestie. Al kort nadat de serie van Downton Abbey tot een einde kwam, werden er plannen voor een film gemaakt. In juli 2018 werd de film officieel aangekondigd. Downton Abbey werd op 13 september 2019 uitgebracht in het Verenigd Koninkrijk en op 20 september 2019 in de Verenigde Staten van Amerika.
Zowel in Nederland als in België kwam de film uit op 12 september 2019. De film van Downton Abbey ontving over het algemeen positieve recensies en bracht wereldwijd 194 miljoen Amerikaanse dollars op. De film van Downton Abbey deed het goed genoeg om een vervolg te krijgen. Op 27 april 2022 werd het vervolg – getiteld Downton Abbey: A New Era – uitgebracht in de Nederlandse bioscopen. In België kwam de tweede film uit op 4 mei 2022.
Recensie
Downton Abbey opent met de prachtige score van componist John Lunn – die eerder ook de muziek voor de gelijknamige televisieserie componeerde. Lunns muziek is iconisch en een genot om naar te luisteren. Dit komt onder andere doordat de componist zijn oude gecomponeerde muziek vernieuwde voor de filmsoundtrack. Hierbij nam hij niet alleen opnieuw de oorspronkelijke muzikale thema’s op, maar ook componeerde hij volledig nieuwe stukken muziek dat goed aansloot op de muziek uit de gelijknamige televisieserie.
Lunn wilde vooral het emotionele aspect van Downton Abbey onderlijnen met zijn muziek. Dit is iets wat hem naar mijn mening honderd procent gelukt is. In een interview met Zach Laws vertelde de componist dat hij in zijn muziek geen onderscheid makt tussen de Crawley’s en het personeel van Downton Abbey, omdat ieder mens met dezelfde algemene emoties te maken heeft. Dit is een prachtige benadering en aanpak, vooral omdat Lunn in zijn muziek voor Downton Abbey de focus legt op de emoties en niet op het verhaal. Naast de prachtige muziek van Lunn bevat de film van Downton Abbey ook uitstekend camerawerk van cinematograaf Ben Smithard.
De eerste beelden uit de film bestaan uit krap gekaderde cinematografische opnames die bijzonder rap achter elkaar gemonteerd zijn door filmmonteur Marc Day. De samenwerking tussen Smithard en Day laat zien dat ze volledig hebben uitgedacht wat ze in beeld op welk moment willen hebben. De eerste beelden van Smithard laten zien hoe het werkleven en het proces van brieven versturen in de jaren 1920 eruitzag. Het camerawerk van Smithard en het montagewerk van Day gaan hierin zo goed samen dat het niet anders dan adembenemend genoemd kan worden.
Smithard volgt met zijn camera de personages op een intieme en speelse manier, waarbij Day in zijn montage precies weet wanneer hij dit moet afwisselen met beelden van een groots paleis of indrukwekkend landschap. Hierbij is het ook een plezier om de krachtige kwaliteit van het kostuumontwerp van Anna Robbins, de set decoratie van Gina Cromwell en het productieontwerp van Donal Woods te zien schijnen. Deze drie aspecten zorgen ervoor dat Downton Abbey er juist en beeldschoon uitziet als een historisch tijdsgebonden film.
In een interview met Collider vertelde Robbins dat ze met een moderne blik kijkt naar haar ontwerpen, maar dat ze streeft om altijd zo authentiek en historisch accuraat mogelijk te zijn. Hierin voegt ze de spectaculairste historisch accurate kostuums samen met haar moderne visie op authenticiteit. Dit zorgt voor zowel geloofwaardig als prachtig ogende kostuums. De set decoratie van Cromwell en het productieontwerp van Woods scheppen – zo ver mogelijk – ook een authentiek en historisch accuraat beeld van het Verenigd Koninkrijk in de jaren 1920.
Scenarist Julian Fellowes weet met een paar interacties en dialogen direct duidelijk te makken wat het hoofdverhaal van de film zal worden: namelijk dat de koning en koningin van het Verenigd Koninkrijk op bezoek zullen komen bij Downton Abbey. Fellowes weet met haarscherpe en humoristische interacties verschillende standpunten rondom het royale aspect van de film te bediscussiëren. Helaas lijken deze standpunten toch eenzijdig te eindigen, waarbij Fellowes en regisseur Michael Engler zich vooral positief uiten over de koninklijke familie van het Verenigd Koninkrijk. Hierdoor komt de film van Downton Abbey wat royalistisch over.
Dit kan een nare nasmaak achterlaten voor filmliefhebbers die minder positief zijn over de koninklijke familie uit het Verenigd Koninkrijk. Het grootste minpunt van Downton Abbey ligt echter bij het feit dat scenarist Fellowes en regisseur Engler teveel in een (korte) speeltijd van 122 minuten proberen te vertellen. In een serie kun je per aflevering de focus op een ander personage of verhaallijn leggen. In een film gaat dat moeilijker, maar toch proberen Fellowes en Engler een groot deel van de geliefde personages een eigen verhaallijn of bijzonder moment te geven.
Doordat de cast van Downton Abbey redelijk groot is, zijn er dus ook veel grote en kleine verhaallijnen. Hierdoor komt het verhaal regelmatig te vol over. Daarnaast verliest de film van Downton Abbey hierdoor ook af en toe de focus van het hoofdverhaal. Ondanks dit kritiekpunt is het wel mooi om te zien dat veel fan favoriete personages de kans krijgen om te schijnen in de film. Het bijzondere acteerwerk van de ensemblecast zorgt er dan ook voor dat de filmische avonturen van de Crawley’s en hun personeel een genot zijn om te aanschouwen.
Conclusie
Downton Abbey is een uiterst vermakelijke film dat een goed geschreven (hoofd-)verhaal en uitstekend uitgevoerde technische aspecten bevat. Zo gebruikt, en vernieuwd, componist John Lunn de iconische score van de gelijknamige televisieserie. Lunn weet het emotionele aspect van de filmwereld en de personages goed te vangen. Het camerawerk van Ben Smithard is ook een goed voorbeeld van de uitstekend uitgevoerde technische aspecten. Smithard weet op een speelse en intrigerende manier plaatsen en personages op beeld te zetten. Daarnaast speelt filmmonteur Marc Day goed in op de cameraopnames van Smithard. Zijn montage is strak, rap, en honderd procent juist uitgedacht.
De krachtige kwaliteit van het kostuumontwerp van Anna Robbins, de set decoratie van Gina Cromwell en het productieontwerp van Donal Woods helpen bij het scheppen van een geloofwaardig historisch beeld van de jaren 1920. Scenarist Julian Fellowes en regisseur Michael Engler vertellen een interessant, maar eenzijdig hoofdverhaal over de positieve kanten van royalisme. Het is jammer dat Fellowes in zijn geschreven verhaal niet dieper ingaat op de andere – en minder positieve – kant van koninklijke families. Daarnaast proberen Fellowes en Engler te veel in een film te vertellen.
In de gelijknamige serie hadden ze meerdere afleveringen of seizoenen om de verschillende verhaallijnen van diverse personages uit te werken. In de film van Downton Abbey proberen ze hetzelfde effect te bereiken, maar in plaats daarvan scheppen ze een gevoel van een overvol verhaal. Dit zorgt ervoor dat het verhaal minder makkelijk doorstroomt in zijn verhaal. Echter betekent dit wel dat bijna alle fan favoriete personages de kans krijgen om te schijnen in de film. Het krachtige acteerwerk van de ensemblecast zorgt er ook voor dat de velen verschillende verhaallijnen toch vermakelijk blijven om te volgen, en nooit vervelen. Downton Abbey is nu te huur en te koop op onder andere Pathé Thuis.