De films van de beroemde Japanse filmmaker Akira Kurosawa zijn na ruim 30 jaar eindelijk weer op het grote scherm te zien in het Eye Filmmuseum. Van 26 juni tot en met 3 september 2025 vindt in het Eye Filmmuseum een retrospectief filmprogramma van Akira Kurosawa plaats. In zijn films vermengt Kurosawa de Japanse geschiedenis en cultuur met literaire en filmische invloeden uit het westen. Met grote filmklassiekers als Seven Samurai (1954) en High and Low (1963) en nooit in Nederland uitgebrachte films maakt het Eye Filmmuseum het werk van Kurosawa na jaren weer toegankelijk voor een nieuwe generatie filmliefhebbers.
Over het filmprogramma Akira Kurosawa – Back on the Big Screen
Het retrospectief filmprogramma Akira Kurosawa – Back on the Big Screen begint op 26 juni met de Eye 4K-restauraties van Seven Samurai (1954), High and Low (1963) en Yojimbo (1961). De 4K-restauraties worden op 26 juni (tijdelijk) in de Nederlandse filmtheaters uitgebracht. Filmdistributeur Odyssey Classics brengt op 7 augustus 2025 de 4K-restauratie van Ran (1985) uit. Het filmprogramma van Akira Kurosawa – Back on the Big Screen bevat de belangrijkste films van Kurosawa.
Het retrospectieve filmprogramma bevat zowel gerestaureerde filmklassiekers uit de jaren 1950 – zoals Rashomon (1950) en Seven Samurai (1954) – tot zijn latere werk. Enkele hoogtepunten uit het filmprogramma zijn de niet eerder in Nederland vertoonde lange versie van Kagemusha (1980) en de 4K-restauratie van Ran (1985). Er zijn zowel digitale restauraties te zien als zeldzame 35mm-prints uit de collectie van Eye en andere filmarchieven. Meerdere films van Kurosawa kregen een remake in Hollywood en Europa.
Zo is The Magnificent Seven (1960) gebaseerd op Seven Samurai (1954). Yojimbo (1961) is de inspiratiebron voor de films A Fistful of Dollars (1964) en Last Man Standing (1996) geweest. Daarnaast is Living (2022) een remake van Ikiru (1952). Bovendien noemde George Lucas dat The Hidden Fortress (1958) een belangrijke inspiratiebron voor Star Wars (1977) is geweest. Bij het filmprogramma worden meerdere remakes in Eye vertoond. Deze remakes worden (o.a.) samen vertoond met de originele films. Filmmaker Martin Koolhoven en filmprogrammeur Ronald Simons wijden in Koolhoven & Simons een avond aan Last Man Standing (1996).
Daarnaast is er in Eye on Sound aandacht voor de rol van geluid en muziek in de films van Kurosawa. De Japanse filmmaker werkte (o.a.) samen met componist Tōru Takemitsu. In het filmprogramma bevindt zich ook een vertoning van de gerestaureerde stille film Three Bad Men (1926) van John Ford. Three Bad Men (1926) is een archetypische western die opvallende gelijkenis vertoont met Kurosawa’s The Hidden Fortress (1958). Daarnaast wordt de documentaire A.K. (1985) van Chris Marker vertoond in het filmprogramma. Deze documentaire laat het opnameproces van Kurosawa’s Ran (1985) zien.
Ook is de documentaire Mifune: The Last Samurai (2015) over acteur Toshirō Mifune te zien bij het retrospectief filmprogramma. Mifune heeft meerdere belangrijke rollen gespeeld in de films van Kurosawa. Op de Eye Film Player zullen de films Seven Samurai (1954), Ikiru (1952), High and Low (1963) en Yojimbo (1961) te zien zijn. Daarnaast is er een tentoonstelling van Kurosawa’s affiches op de wand bij zaal 2 en 3. Dit zijn zeldzame originele affiches uit de filmgerelateerde collectie van Eye. De exemplaren komen (o.a.) uit Japan, Polen en de Sovjet-Unie.
Unieke combinatie
De Japanse filmmaker Akira Kurosawa zette zichzelf voor het eerst op de kaart in het Westen met zijn op het Internationale filmfestival van Venetië bekroonde drama Rashomon (1950). De Japanse film Rashomon (1950) is een audiovisuele verhandeling over leugen, opportunisme en de onmogelijkheid de waarheid te kennen. Deze universele thema’s spreken nu nog steeds tot de verbeelding. Rashomon (1950) zal exclusief in het Eye Filmmuseum in een nieuwe 4K-restauratie te zien zijn.
Kurosawa liet zich rijkelijk inspireren door de westerse cultuur: van de tragedies van Shakespeare en de romans van Dostojevski tot de westerns van John Ford. Daarnaast nam de Japanse filmmaker ook inspiratie uit Amerikaanse pulpromans en de films van William Wyler en Frank Capra. Tegelijkertijd zijn Kurosawa’s films diep verankerd in de Japanse cultuur en geschiedenis. Dit is vooral terug te zien in zijn historische films – van Seven Samurai (1954) tot Kagemusha (1980).
Bij Kurosawa’s films die zich afspelen tegen de achtergrond van het naoorlogse Japan – zoals Ikiru (1952) en High and Low (1963) – zijn ook thema’s als eer, loyaliteit en de morele verantwoordelijkheid van het individu terug te vinden. Kurosawa leverde films die invloeden uit het Oosten en Westen combineerde. De Japanse filmmaker maakte gebruik van storytelling technieken die terug te zien zijn in klassieke Hollywoodfilms. Deze storytelling technieken mengde hij met zijn dynamische visuele stijl waar enorme close-ups en opwindende tracking shots centraal staan.
Deze unieke en buitengewone combinatie leverde hem een internationaal publiek en maakte hem geliefd bij collega-filmmakers: van Martin Scorsese en Francis Ford Coppola tot Quentin Tarantino en Hirokazu Kore-eda. Daarnaast liet Peter Jackson zich inspireren door Kurosawa’s dramatisch gebruik van regen in Seven Samurai voor de veldslagen in zijn filmtrilogie van The Lord of the Rings. De makers van de bekroonde hitserie Shōgun hebben ook veel inspiratie genomen uit de Kurosawa’s films over samoerai’s.
