SebKijk

Filmkritiek en Recensies

Mama’s Geheim (2024) – Filmrecensie

Mama’s Geheim (2024) – Filmrecensie

Met het toenemende gebruik van kunstmatige intelligentie in de creatieve industrie is de vraag ontstaan of er nog wel hoop is voor de toekomst van kunstenaars, creatievelingen en filmmakers. De jonge filmmaker en actrice Rosalie Wegman laat met haar korte Nederlandse dramafilm Mama’s Geheim zien dat filmliefhebbers niet de hoop moeten opgeven voor de toekomstige generaties van (Nederlandse) filmmakers. Wegman bewijst dat deze toekomst nog steeds artistiek en veelbelovend kan uitpakken. De dertienjarige filmmaker begon in de zomer van 2023 met het schrijven van het filmscenario. Wegman maakte gebruik van een persoonlijke ervaring waarbij haar vader plotseling in de nacht flink ziek werd. Mama’s Geheim bevat een persoonlijk en gepassioneerd filmverhaal waarmee ze andere kinderen die soortgelijke situaties mee hebben gemaakt hoopt te helpen. Het werk dat Wegman als scenarioschrijver, producent en casting director heeft afgeleverd op zo’n jonge leeftijd is indrukwekkend. Dat Wegman ook nog de hoofdrol krachtig speelt in een filmverhaal dat gebaseerd is op haar persoonlijke en intense ervaring mag zelfs geapplaudisseerd worden. De jonge filmmaker en actrice levert op zo’n natuurlijk ogende manier een korte topfilm af dat ze overkomt als een filmisch natuurtalent. Desondanks bevat Mama’s Geheim enkele kleine problemen. Op sommige momenten klinken de dialogen wat nagesynchroniseerd. Dit kan filmtoeschouwers uit de sfeer en het momentum van de film halen. Doordat Mama’s Geheim een korte speeltijd bevat, gaat de film ook op een te rap tempo door zijn verhaal en resoluties heen. Toch ligt het probleem hier niet alleen bij de film zelf, maar ook bij het conceptuele formaat van de “korte film”.

On Falling beleeft Nederlandse première op het IFFR van 2025

On Falling beleeft Nederlandse première op het IFFR van 2025

Het speelfilmdebuut van Laura Carreira, On Falling, is geselecteerd voor het International Film Festival Rotterdam (IFFR) van 2025. On Falling is geselecteerd in de Harbour-sectie van het internationale filmfestival. De sociaal-maatschappelijke en realistische dramafilm werd geproduceerd door het team van Ken Loach. On Falling heeft al verschillende prijzen gewonnen. Zo won de film de Silver Shell voor Beste Regie bij het Internationaal filmfestival van San Sebastián en de prijs voor Beste Debuut op het BFI London Film Festival.

Trip-Tych (2024) – Filmrecensie

Trip-Tych (2024) – Filmrecensie

In Trip-Tych bestrijdt regisseur en scenarioschrijver Kevin Boitelle vuur met vuur door een pretentieuze film te maken waarin hij kritiek levert op pretentieuze films. Boitelle noemt in zijn surrealistische en absurdistische komediefilm veel diepgaande onderwerpen op, maar zegt hier eigenlijk vrij weinig over. Trip-Tych is zeker een eigenzinnige film. Toch laat de regisseur en scenarioschrijver zien dat anders zijn niet altijd iets waardevols hoeft te zijn. Zeker niet als het eigenzinnige aspect van de film het een moeilijke of zelfs pijnlijke kijkervaring maakt om doorheen te komen. Boitelle kaart in zijn komediefilm serieuze onderwerpen en situaties op een satirische manier aan. Helaas lukt het hem niet om de satire sterk uit te werken in zijn film. In plaats daarvan zorgt Boitelle ervoor dat de onderwerpen uit zijn film memeificeren. De satirische onderwerpen uit Trip-Tych kunnen niet diepgaand besproken worden, doordat er van deze onderwerpen onbedoeld eerder domme en ongrappige filmische memes gemaakt worden. Hiermee speelt Boitelle in op de problematische memeificatie en de medialisering van de oprechte kant van de filmindustrie. Onbedoeld speelt Boitelle met zijn film meer in op hoe trending een film kan worden op social media en hoeveel grappige memes of korte hilarische Letterboxd recensies er geschreven over kunnen worden. Voor een film die onafhankelijke artistieke originaliteit bepleit, is het best apart dat de regisseur en scenarioschrijver de populariteit van zijn eigenwijze film Trip-Tych – bewust of onbewust – als zo belangrijk ziet.

Emilia Pérez (2024) – Filmrecensie

Emilia Pérez (2024) – Filmrecensie

Emilia Pérez is een ode aan de artistieke expressie van musicals. Regisseur Jacques Audiard laat het publiek zien hoe zelfs de gevaarlijkste mensen op aarde – zoals drugsbaron Manitas Del Monte – dans en zang kunnen gebruiken om hun diepste wensen aan de wereld kenbaar te maken. De spannende en excentrieke film vertoont met behulp van uitstekend gechoreografeerde dansscènes en prachtig gezongen muzieknummers de innerlijke werelden, emoties en dromen van de hoofdpersonages. Audiard speelt in zijn film met het (audiovisuele) idee dat als (film-)personages zich niet met woorden over ernstige zaken kunnen uitdrukken dat ze beter kunnen zingen of dansen. De film behandelt een lange lijst van uiteenlopende onderwerpen. Het bespreekt onderwerpen als wedergeboorte en gender in politieke corruptie. Daarnaast komen vrouwenemancipatie en transseksualiteit ook ter sprake. Doordat het filmverhaal meerdere belangrijke onderwerpen bespreekt, komt het verhaal van Emilia Pérez op enkele momenten overvol over. Toch worden de verschillende onderwerpen uit de film goed onderbouwd. Ondanks zijn ambitieuze en grootse aanpak lijkt Audiard niet verloren te raken wat hij wil vertellen met zijn film. De kracht van Audiards regievisie is terug te vinden in de humane aanpak van zijn filmverhaal en de bijhorende personages. De regisseur en scenarioschrijver zoekt de humaniteit in zijn filmverhaal op door de filmpersonages tegenover inhumane praktijken en situaties te zetten. Hierbij levert Audiard uiteindelijk een audiovisueel pleidooi over het belang van gelijkheid, mensenrechten en eigenwaarde.

Movies that Matter Festival ontvangt status van Oscar-kwalificerend festival

Movies that Matter Festival ontvangt status van Oscar-kwalificerend festival

Het Movies that Matter Festival heeft de prestigieuze status van Oscar-kwalificerend festival verkregen. Hiermee is het Movies that Matter Festival in een select gezelschap van wereldwijde filmfestivals geplaatst die deze erkenning hebben ontvangen. De kwalificatie is een waardering voor de selectie van documentaires met maatschappelijke impact die door het Movies that Matter Festival worden geprogrammeerd. Daarnaast is de kwalificatie een teken van waardering voor de voortdurende bijdrage aan en betrokkenheid van het Movies that Matter Festival bij de internationale filmgemeenschap. De winnende film van de Grand Jury Documentary competitie komt nu in aanmerking voor een nominatie voor de Oscar voor beste documentaire. The Mother of All Lies van regisseur Asmae El Moudir won de Grand Jury Documentary Award op het Movies that Matter Festival van 2024.

The Outrun (2024) – Filmrecensie

The Outrun (2024) – Filmrecensie

De film The Outrun is net zo echt en eerlijk als de alcoholverslaafde Rona. Zowel de film als het hoofdpersonage weten dat er geen manier is om het mooier te maken dan het is: Rona heeft een probleem. Ze weet dit, maar toch blijft het voor haar moeilijk om actie te ondernemen om de symptomen van haar verslaving te bestrijden. Ondanks dat het 29-jarige hoofdpersonage moeite heeft met het bestrijden van haar verslaving en haar pad van herstel te volgen, weet het, door Saoirse Ronan gespeelde, personage Rona in haar nuchtere periodes altijd eerlijk en realistisch tegenover haarzelf te zijn. Hier ligt dan ook direct een van de pijnlijkste punten van de film. Verslaafden weten regelmatig dat het beter is om te stoppen met het vertonen van hun destructieve verslavingsgedrag, maar het herkennen van een probleem is altijd iets anders dan het erkennen daarvan. The Outrun pakt op een unieke manier dit heftige onderwerp aan door de focus te leggen op de verleidingen van het toegeven aan verslavingsgedraag en dronkenschap. Hierbij laten de filmmakers zien dat er zeker redenen (of “zogenaamde” pluspunten) zijn om hieraan toe te geven. Toch betekent dit niet dat regisseur Nora Fingscheidt en scenarioschrijver en auteur Amy Liptrot bepleiten dat het toegeven aan verslavingsgedrag iets positief is. Het duo houdt de filmtoeschouwers niet voor de gek door eerlijk toe te geven dat er voor verslaafden pluspunten zijn om toe te geven aan hun verslavingsdrang. De filmmakers weten dat verslaafden geen problemen zouden hebben als er niets positiefs uit hun verslavingsgedrag te halen valt. In het geval van alcohol verdooft het niet alleen de pijn en de onzekerheden, want het versterkt regelmatig ook ontspannende en plezierige emoties. Dat Fingscheidt en Liptrot de focus leggen op de moeilijke periodes van herstel en de kracht van verslavingsdrang, boven de beloningen van nuchter blijven, is precies de punt van het verhaal. Op deze manier weten de filmmakers je mee te nemen in de bijzondere gedachtewereld en gemoedstoestanden van het hoofdpersonage. De regisseur weet samen met cinematograaf Yunus Roy Imer en filmmonteur Stephan Bechinger de filmtoeschouwers te laten zien dat verslaving zintuiglijke en lichamelijke signalen manipuleert en deze eigen maakt, wat resulteert in een verslaafd geloof dat je niet zonder de door jou gekozen middel(-en) kunt.

Avant-Drag! (2024) – Filmrecensie

Avant-Drag! (2024) – Filmrecensie

Avant-Drag! weet met poëtische audiovisuele beschrijvingen een kijkje te leveren in het dagelijkse leven van creatieve dragartiesten die in Griekenland wonen. Hierbij laat de film zien hoe deze dragartiesten zich creatief uiten door te borduren, schilderen, breien, zingen en (activistisch) op te treden. Hiernaast laat de documentairefilm ook zien hoe deze dragartiesten en mensen uit de LGBTQ+ gemeenschap kunnen worstelen met hun verleden. Regisseur Fil Ieropoulos en cinematograaf Mihalis Gkatzogias laten ook de effecten zien die discriminatie, racisme en seksisme op deze dragartiesten hebben. De film laat verder zien hoe de dragartiesten niet enkel de rollen van hun alter ego’s spelen. Zo vertellen enkele dragartiesten zelf dat ze zich pas compleet zijn gaan voelen nadat ze hun alter ego’s hebben aangenomen. Ieropolous probeert samen met de dragartiesten en de crew een politiek bewustzijn te creëren bij de filmtoeschouwers. Over het algemeen slagen ze hier goed in. Toch weerspiegelen enkele scènes de belachelijke beweringen van hun “vijanden” op een oncomfortabele en ongeschikte manier. Avant-Drag! speelt in op de vooroordelen en angsten die mensen hebben over dragartiesten en mensen uit de LGBTQ+ gemeenschap door deze als overdreven “waarheden” te presenteren. Zo laat de film zien hoe Kangela Tromokratisch speelgoedbaby’s als maaltijden aan het bereiden is. Hiermee spelen de filmmakers en de dragartiest in de op de angst dat mensen uit de LGBTQ+ gemeenschap een gevaar vormen voor de jeugd. Ze doen dit op een overdreven en absurdistische manier. Het probleem is dat er niet duidelijk genoeg gemaakt wordt dat dit satire is. Door niet expliciet de context van deze grappen te benoemen, gooien de filmmakers extra olie op het vuur voor de groep mensen die deze vooroordelen en angsten hebben. Dit zie ik zelf niet als vervelend voor de groep mensen die discriminerend en haatvol naar de LGBTQ+ gemeenschap zijn. Ik zie het eerder als gevaarlijk voor de dragartiesten en de LGBTQ+ gemeenschap zelf, omdat deze filmmomenten vervormd kunnen worden naar materiaal wat tegen hun gebruikt kan worden. Aan de andere kant weet de film goed de grenzen te doorbreken van hoe ze hun punten willen overbrengen. De filmtitel Avant-Drag! geeft in zijn basis al duidelijk aan dat de filmmakers en dragartiesten de artistieke grenzen willen doorbreken. Zo is de filmtitel een duidelijke bespeling op het woord Avant-garde. De Avant-garde is een verzamelnaam voor progressieve en jonge kunstenaars, die artistieke autonomie en vernieuwing naar een hoger niveau tillen. Ze experimenteren (o.a.) met vormen in de schilderkunst, architectuur, film, theater en moderne dans. Het werk dat de dragartiesten en de filmmakers met Avant-Drag! leveren is ook artistiek vernieuwend en experimenteel, dus vandaar dat de filmtitel slim en goed uitgekozen is.

What Did You Dream Last Night, Parajanov? (2024) – Filmrecensie

What Did You Dream Last Night, Parajanov? (2024) – Filmrecensie

Als kind ging ik graag naar het strand om in de zee te zwemmen. Mijn favoriete moment tijdens zo’n strandbezoek was het trotseren van de zee. Ik ervaarde vooral plezier wanneer de zeegolven ruiger werden, waardoor je als kind gelanceerd werd in alle richtingen. Ondanks dat het zwemmen door deze botsende golven altijd plezierig startte, waren er regelmatig ook momenten dat ze te groot werden. Hierdoor werd het moeilijker om te genieten van het moment en moest ik al mijn kracht inzetten om zo snel mogelijk uit de golven te komen. Een eerste bezoek aan Berlijn kan vergeleken worden met het zintuigelijk gevoel van herhaaldelijk geraakt worden door zeegolven terwijl je aan het zwemmen bent. De golven blijven tegen je aan kaatsen – de ene keer ruiger dan de andere keer – terwijl je overeind probeert te blijven te staan. Het overeind blijven staan terwijl de golven van emoties, ervaringen, kennismakingen en geluiden op je afkomen blijkt een uitdaging op zichzelf te zijn. Berlijn is namelijk niet zomaar een stad. Als er een stad is met een rugzak vol intrigerende en verschrikkelijke geschiedenislessen, dan kan dat wel Berlijn genoemd worden. Een bezoek aan Berlijn is ontroerend mooi, maar bevat een onderliggend melancholisch gevoel dat veel toeristen en stedelingen meeneemt in vloedgolf van gewaarwordingen. De films die dit jaar vertoond werden tijdens de Berlinale zorgden allemaal stuk voor stuk bijzondere ervaringen vol overweldigende sensaties. Een goed voorbeeld hiervan is de Duitse experimentele documentairefilm What Did You Dream Last Night, Parajanov? De film zoekt de grenzen van interactieve documentaires en filmessays op. De film is geregisseerd door de Duits-Iraanse filmmaker Faraz Fesharaki. Hij is in 1986 geboren in Iran, maar woont en werkt in Berlijn. Tien jaar lang nam de filmmaker de gesprekken op die hij met zijn familie via videobellen had. In de film komen dan ook de filmmaker zelf en zijn ouders: Hasan Fesharaki en Mitra Kai voor. In zijn korte speeltijd weet de film momentopnames van de gesprekken tussen de filmmaker en zijn familie weer te geven. Deze momentopnames zijn net als herinneringen: vol ruis en onvolledig. What Did You Dream Last Night, Parajanov? is niet alleen een humoristische kijk op het familieleven van de filmmaker, maar ook een oprechte zelfreflectie op de dromen van Fesharaki. De regisseur weet dit effect te versterken en persoonlijker te maken, door de film een interactieve kant te geven. Filmtoeschouwers worden in de schoenen van de filmmaker en zijn gesprekspartners gestopt. Voor het filmpubliek voelt het alsof je betrokken bent bij de gesprekken en verhalen die de familieleden met elkaar delen. Fesharaki geeft de filmtoeschouwers een indirecte uitnodiging om deel te nemen aan deze gesprekken. Het is soms wat onduidelijk van welk perspectief iets wordt verteld, maar dit is geen groot probleem. What Did You Dream Last Night, Parajanov? is namelijk een poëtische film waarin de grenzen van wat mogelijk is met de experimentele vorm van biografische documentaires en essay-achtige narratieven worden opgezocht.

Mars Express (2023) – Filmrecensie

Mars Express (2023) – Filmrecensie

Mars Express is een verbluffende Franse animatiefilm. De film bevat een spannend verhaal waarin een typerende film noir (of eerder neo noir) detective een mysterieuze moord moet oplossen. Het oplossen van deze mysterieuze moord brengt de detective echter steeds dieper in een complot vol corruptie en verraad. Tegelijkertijd komt de detective steeds meer in conflict met haarzelf, en haar idealen, te staan. Deze beschrijving laat de film klinken als een veelvoorkomende thriller en mysteriefilm. Gelukkig is Mars Express veel meer dan dit. De Franse filmmakers schieten de ruimte in en gaan ze de sterren voorbij om nieuwe filmische grenzen te zoeken – en oude te verleggen. Zo worden de grenzen en overlappingen van filmgenres opgezocht. Sterker nog: Mars Express is een van de weinige animatiefilms die een filmgenre de kans geeft terug te laten keren. De Franse film staat op de voorgrond van de (weder-)geboorte van het filmgenre future noir: ook wel bekend als tech-noir of cyber noir. Deze filmterm werd eerder vooral gebruikt om Ridley Scotts sciencefiction film Blade Runner (1982) te beschrijven. Het is niet gek dat Blade Runner beschreven wordt als een future noir film, want Ridley Scott mengt in deze film elementen van sciencefiction films met film noir films. De Franse regisseur Jérémie Périn doet hetzelfde met zijn animatiefilm Mars Express. De Franse animatiefilm haalt inspiratie uit diverse filmgenres en de bijhorende filmklassiekers waar deze genres bekend om staan: van The Matrix (1999) tot Terminator 2: Judgment Day (1991). Toch is Mars Express een visueel adembenemende film die het sterkst in zijn kracht staat wanneer het losbreekt van zijn inspiratiebronnen en de grenzen voor toekomstige (future noir) animatiefilms verlegt. De film is een sterke aanrader die het best op zijn recht zal komen op het grote scherm.

Medusa Deluxe (2022) – Filmrecensie

Medusa Deluxe (2022) – Filmrecensie

Medusa Deluxe is een intense moordmysterie film. Het filmpubliek krijgt tijdens het kijken van Medusa Deluxe amper de kans om op adem te komen. Regisseur Thomas Hardiman weet met een krappe beeldverhouding van 4:3 op een bijzondere manier een benauwd gevoel te scheppen. De filmtoeschouwers ervaren dezelfde soort gejaagde en gespannen gevoelens als de personages. Toch is de film, maar deels een moordmysterie film. Medusa Deluxe gaat eigenlijk nog meer over de levens en de onderlinge relaties, rivaliteiten en conflicten van deze veelzijdige cast van personages. De mysterieuze moord op een van hun concullega’s start een (filmisch) proces waarbij het filmpubliek steeds meer te weten komt over de motivaties, drijfveren en emoties van deze personages. Het intieme camerawerk van cinematograaf Robbie Ryan begeleidt het filmpubliek door dit doolhof van trappengangen en mensenlevens. Medusa Deluxe is een memorabele film geworden die – net zoals diverse kapsels uit deze film – schittert door de uitstekende prestaties van de cast en crew.