SebKijk

Filmjournalistiek en Filmkritiek

Führer und Verführer (2024) – Filmrecensie

Führer und Verführer (2024) – Filmrecensie

Führer und Verführer vertelt het verhaal van de opkomst van nazi-Duitsland door de lens van Adolf Hitlers rechterhand en propagandaminister Joseph Goebbels. De film begint met een tekstuele introductie die de premisse van het verhaal beschrijft en de redenering om de film door het perspectief van de daders – in andere woorden de nazi’s – te laten zien. De introductie beschrijft terecht dat deze keuze om het filmverhaal vanuit het perspectief van de nazi’s te laten zien zowel riskant als noodzakelijk is. Regisseur en scenarioschrijver Joachim A. Lang bepleit terecht dat dit een goede manier is om de hedendaagse bevolking te waarschuwen tegen – en bewust te maken van – het werk van demagogen. De regisseur en scenarioschrijver start de film echter niet met de eerste ontmoetingen tussen Goebbels en Hitler. Daarnaast begint het filmverhaal ook niet met de start van hun samenwerkingen. Na een tekstuele introductie en een proloog, dat vlak plaatsvindt voor de dood van Hitler en Goebbels, opent de film in 1938 met de Anschluss van Oostenrijk bij Duitsland. Doordat deze Duitse oorlogsdramafilm niet start met de eerste samenwerkingen en ontmoetingen tussen Goebbels en Hitler, wordt de opkomst van fascisme, ongelijkheid en racisme als iets plotselings en onverwachts neergezet. Hiermee speelt Lang in op de snelle groei en opkomst van fascistische demagogen. Daardoor weet de regisseur en scenarioschrijver goed de gevaren hiervan weer te geven. Tegelijkertijd werkt de narratieve keuze om het verhaal niet te starten bij het begin van Goebbels’ leven als propagandaminister en rechterhand van Hitler hem ook tegen. De regisseur en scenarioschrijver wil het filmpubliek de boodschap meegeven alert te blijven voor de groei en opkomst van fascisme, maar doordat de film niet start bij het begin van deze opkomst, lukt het Lang niet om de filmtoeschouwers aan te geven waar ze op moet letten om de opkomst van fascisme te herkennen. Hoogstwaarschijnlijk zal de regisseur en scenarioschrijver verwacht hebben dat de filmtoeschouwers zelf zullen herkennen wanneer fascisme aanwezig is of opkomt, maar als dat het geval was, dan zouden film als Führer und Verführer ook niet gemaakt hoeven te worden. De narratieve keuzes die gemaakt zijn komen dus op enkele momenten (enigszins) imperfect en onlogisch over.

Small Things Like These (2024) – Filmrecensie

Small Things Like These (2024) – Filmrecensie

De historische dramafilm Small Things Like These laat zien hoe jonge vrouwen naar tuchthuizen werden gestuurd voor “boetedoening en rehabilitatie.” De jonge vrouwen werden in deze tuchthuizen (en andere soortgelijke instellingen) geëxploiteerd en mishandeld. Regisseur Tim Mielants en scenarioschrijver Enda Walsh lijken op een intieme manier de vraag te stellen wat de prijs is van niets doen tegen het onrecht dat deze jonge vrouwen (en hun afgenomen kinderen) werd aangedaan. Het briljante aan de vraag en deze opzet is dat de interne en externe conflicten van het hoofdpersonage, Bill Furlong, hieraan verbonden zijn. Bill kan zich nooit volledig inactief opstellen tegen het wangedrag dat deze tuchthuizen vertoont, doordat zijn levensgeschiedenis en bestaan hieraan grotendeels verbonden is. Doordat het leven van Bill grotendeels verbonden is aan het systeem van de tuchthuizen, is zijn confrontatie met de katholieke kerk onontkoombaar. Elk moment dat hij een trauma herbeleeft of zijn gedachten afdwalen naar het verleden, wordt hij geconfronteerd met de problematiek van de katholieke kerk en de tuchthuizen. Elke keer dat hij botst met het oneerlijke en gevaarlijke systeem van het tuchthuis, moet Bill ook zijn traumatische verleden onder ogen komen. Door de prijs van niets doen persoonlijker te maken in het filmverhaal, bepleiten Mielants en Walsh dat de mensheid altijd actie moet nemen tegen onrechtvaardigheid en ongelijkheid. Met Small Things Like These laten ze zien dat de prijs van niets doen meer kost dan de gevolgen van iets doen.

All I Had Was Nothingness (2025) – Filmrecensie

All I Had Was Nothingness (2025) – Filmrecensie

Documentairefilm All I Had was Nothingness is een briljant eerbetoon aan het creatieve proces dat filmmaker en journalist Claude Lanzmann doorliep bij het maken van zijn monumentale documentairefilm Shoah (1985). Regisseur Guillaume Ribot gooit je direct de diepte in van Lanzmanns creatieve proces. Hiermee speelt Ribot in op het langdurige karakter van Lanzmanns (obsessieve) missie om zijn film Shoah te maken. De film opent in Lanzmanns auto als hij de radio aanzet waarop Beethovens Symfonie nr. 5 te horen is. Volgens Houston Symphony (en andere muziektheoretici) gaat Beethovens Symfonie nr. 5 over elke zwaarbevochten overwinning die er ooit is geweest of er ooit zal zijn. De keuze om Beethovens Symfonie nr. 5 af te spelen aan het begin van de film is een duidelijk symbool voor de intense en persoonlijke creatieve strijd die Lanzmann voert om zijn film over de Holocaust te maken. Tegelijkertijd symboliseert het gebruik van Beethovens Symfonie nr. 5 ook het creatieve proces van Ribot om het verhaal van de totstandkoming van Shoah met gearchiveerd filmmateriaal goed op beeld te zetten.

Smile (2022) – Filmrecensie

Smile (2022) – Filmrecensie

Een van de grootste redenen waarom Smile zo effectief is als horrorfilm is de manier waarop regisseur en scenarioschrijver Parker Finn in het filmverhaal speelt met trauma. De bovennatuurlijke en psychologische horrorfilm onderzoekt de relatie tussen trauma en identiteit. Hierbij onderzoekt het filmverhaal de connectie tussen deze twee onderwerpen door het hoofdpersonage besmet te laten raken met een monsterlijk entiteit dat voedt op haar jeugdtrauma’s. Finn vergelijkt trauma’s (indirect) met monsters die onontkoombaar zijn en grote invloed hebben op onze identiteitsvorming. De opkomst van het monster en de terugkeer van haar jeugdtrauma’s laten beide het verlies van Rose’s controle over haar (mentale) vrijheid zien. De film speelt uitstekend met thema’s waarin Rose haar vrijheid verliest, doordat haar controle over haar gedachten net zo goed verloren gaan als haar visie op haar traumatische jeugd. Het monster beperkt haar kansen om haar trauma’s te bestrijden en te groeien als persoon. Hierdoor verliest Rose niet alleen haar vrijheid, maar ook haar menselijkheid. De horrorfilm is zo angstaanjagend doordat de filmtoeschouwers zo doeltreffend in de schoenen van Rose geplaatst worden. De film speelt met het (getraumatiseerde) brein van het hoofdpersonage waarbij het filmpubliek bewust wordt gemaakt van de perceptie van Rose en het perspectief van haar (nabije) omgeving. Hierdoor ervaart het filmpubliek haar gevoelens van machteloosheid en wanhopigheid, terwijl ze met al haar wilskracht vecht tegen het verlies van haar menselijkheid, identiteit en vrijheid. De film wordt ondersteund door gruwelijke schrikmomenten. Deze schrikmomenten spelen goed in op het feit dat Rose nergens veilig is: zelfs niet in haar eigen gedachten(-wereld). Elk moment kan er een eng figuur verschijnen of een realiteitsschending plaatsvinden. Dit schept een constant en intens gevoel van onveiligheid. Smile werkt verder briljant als horrorfilm doordat het unieke plottwists bevat waar verschillende filmscènes zijn vormgegeven als psychoses, wanen en manische episodes. Door de scherpe montage van filmmonteur Elliot Greenberg worden de filmtoeschouwers in de schoenen van Rose gezet en blijven ze zich, net zoals dit filmpersonage, continue afvragen wat echt en wat nep is.

Le Royaume (2024) – Filmrecensie

Le Royaume (2024) – Filmrecensie

Le Royaume is een film waar thema’s rondom wraak centraal staan. Regisseur Julien Colonna en scenarioschrijver Jeanne Herry laten in het filmverhaal zien dat wraak een onverbrekelijke cyclus is waarin elke moord (of soortgelijke wraakactie) een nieuw wraakverhaal creëert. Hierbij bepleiten de regisseur en scenarioschrijver dat de hele geschiedenis van de mens gebaseerd is op de woede van (jonge) mensen. Deze woede leidt tot wraakgevoelens en het nemen van moorden uit wraak. Dit zorgt weer voor nog meer woedende jonge mensen met wraakgevoelens (en nog meer moorden uit wraak). Uit het filmverhaal kan de conclusie getrokken worden dat de cyclus van woeste en wraakvolle moordlustigheid niet doorbroken kan worden: zelfs niet door liefde en samenhorigheid. Le Royaume is een filmisch portret dat de daad van vergiffenis als onbereikbaar einddoel neerzet. Le Royaume laat verder zien dat je het verleden niet kunt ontlopen. Zelfs als je veranderd bent of meer dan bereid bent om te veranderen en jezelf te verbeteren, zullen de daden uit je verleden je blijven achtervolgen – en je uiteindelijk inhalen. De eerste helft van de film laat vooral het gevaar van wraakacties zien, terwijl de tweede helft van de film meer ingaat op de wens van de filmpersonages om hun wraakvolle gevoelens achter zich te laten en een nieuw leven te starten. Ondanks dat deze twee delen van het filmverhaal goed op dezelfde thema’s voortborduren, kalmeert en vertraagt het filmverhaal bij de tweede helft te veel. De spannende filmsfeer wordt ingeruild voor een verhaalonderdeel waarin vader Pierre-Paul en dochter Lesia opnieuw in contact met elkaar proberen te komen. Tegelijkertijd doen ze ook hun best doen om hun recente verleden achter zich te laten en een nieuw leven te beginnen. Doordat de spanning van de film in zijn tweede helft flink afneemt, neemt de intense betrokkenheid die het filmpubliek tot het filmverhaal heeft ook af. Richting zijn einde gaat de film weer als een speer door het verhaal heen. Hierdoor kan er zeker geconcludeerd worden dat de enigszins rommelige structuur van het verhaalverloop een van de (enkele) grote problemen uit de film is.

Hot Milk (2025) – Filmrecensie

Hot Milk (2025) – Filmrecensie

De manier waarop regisseur Rebecca Lenkiewicz haar speelfilm regiedebuut Hot Milk opent, is niet bepaald origineel te noemen. Zo opent de Britse coming-of-age dramafilm tijdens de filmbetiteling met het geneurie van het hoofdpersonage Sofia. Deze ooit originele en betekenisvolle toevoeging van een (vrouwelijke) hoofdpersonage die kwetsbaar neuriet door de filmbetiteling is ondertussen zo vaak gebruikt dat het al zijn originaliteit heeft verloren. Bij deze Britse film komt het zelfs over alsof dit filmelement puur is toegevoegd om voor een gehalte (filmische) herkenbaarheid te zorgen. Verder is geen enkele reden waarom het hoofdpersonage zit te neuriën door de filmbetiteling. Hot Milk mist dus niet alleen originaliteit, maar ook redenaties voor bepaalde regiekeuzes. Dit zijn dan ook de twee grootste zwaktepunten van de film. Ondanks dat Hot Milk een vrij voorspelbare film is, bevatte het filmverhaal wel de potentie om iets vernieuwends en bijzonders te vertellen. Deze potentie is vooral terug te vinden bij de verhaallijn van het belangrijkste bijpersonage Rose: de moeder van Sofia. Het zijn Lenkiewicz en scenarioschrijver Deborah Levy bijzonder goed gelukt om het onderwerp van onbekende (geestelijke en lichamelijke) ziektes te belichten. Hot Milk laat goed zien hoe onze onverwerkte trauma’s en opgekropte gevoelens ervoor kunnen zorgen dat we onverklaarbare lichamelijke klachten oplopen die in ruil weer zorgen voor andere mentale problemen. Ondanks dat Lenkiewicz en Levy falen om een origineel verhaal omtrent het hoofdpersonage te vertellen, weten ze een aangrijpend verhaalonderdeel neer te zetten waarin de vertolker van Rose, Fiona Shaw, ook nog een van haar allerbeste acteerprestaties levert.

Looney Tunes: The Day the Earth Blew Up (2024) – Filmrecensie

Looney Tunes: The Day the Earth Blew Up (2024) – Filmrecensie

Looney Tunes: The Day the Earth Blew Up is een hilarisch eerbetoon aan het knettergekke karakter van de Looney Tunes personages Porky Pig en Daffy Duck. Met hun verschillende persoonlijkheden spelen deze twee filmpersonages goed op elkaars humor en gestoorde karakters in. Met prachtige handgetekende animaties en diverse hinten naar klassieke en komische cartoons, onderzoeken de filmmakers en animators ook de plaats van de Looney Tunes in de huidige mediamaatschappij waar influencers en shortform content heersen. De conclusie die de filmmakers en animators hierbij trekken is dat er meer plaats gemaakt moet worden voor traditionele en handgetekende animatiefilms. Daarnaast bewijzen de filmmakers met deze animatiefilm ook dat de krankzinnige Looney Tunes door hun absurde, maar tijdloze en originele karakters, een blijvende impact en plaats zullen hebben in de internationale filmindustrie. Ondanks de subtiele manier waarop de regisseur en scenarioschrijvers onderzoek doen naar  – en kritiek leveren op – de huidige staat van de filmindustrie, bevat deze animatiefilm helaas een nogal eendimensionale filmschurk en meerdere filmclichés.

The Wild Robot (2024) – Filmrecensie

The Wild Robot (2024) – Filmrecensie

Hoe beschrijf of beoordeel je een perfecte film? Met deze piekerende gedachten trotseren mijn vingers het toetsenbord van mijn laptop om mijn emotionele indruk van The Wild Robot onder woorden te brengen. In zeldzame gevallen kom ik een film tegen die me zo ontroerd heeft dat ik niet durf te beginnen met het beschrijven van mijn filmervaring. Dat is niet omdat ik niet weet wat ik wil zeggen, maar omdat ik een verpletterende verplichting voel om met mijn uitgeschreven gedachten het artistieke vakmanschap te eren dat de film heeft bereikt. The Wild Robot behoort tot deze zeldzame gevallen. Een van de grootste redenen waarom deze film van DreamWorks Animation me zo heeft weten te ontroeren, komt doordat regisseur en scenarioschrijver Chris Sanders volwassen thema’s op een kinderlijke en speelse manier aankaart. Sanders geeft alle filmtoeschouwers toestemming om zich tot The Wild Robot veilig kwetsbaar op te stellen als een klein kind dat voor het eerst de wonderen ontdekt van kleurrijke animatiefilms met prachtige, diepgaande en tijdloze verhalen. De animatiefilm bevat een indrukwekkend filmverhaal dat meesterlijk uitgewerkt is met behulp van beeldschone animaties. Met The Wild Robot laat Sanders zien dat verhalen ons in staat stellen om onze angsten onder ogen te komen en het leven met al zijn pieken en dalen te omarmen. In het verhaal neemt Sanders de filmtoeschouwers mee op een epische en heroïsche reis waarin we niet alleen meer leren over de filmwereld en filmpersonages, maar ook meer over onszelf. Het is niet gek dat The Wild Robot zoveel prestigieuze prijzen en nominaties ontvangt, omdat deze animatiefilm behoort tot de beste (animatie-)films aller tijden.

Beetlejuice Beetlejuice (2024) – Filmrecensie

Beetlejuice Beetlejuice (2024) – Filmrecensie

Met Beetlejuice Beetlejuice laat regisseur Tim Burton zien dat hij nog steeds in staat is om fantasierijke en knettergekke komediefilms te maken. Dit grappige filmvervolg bevat veel van dezelfde hilarische filmelementen die van Beetlejuice (1988) zo’n vermakelijk film hebben gemaakt. Het beste bewijs hiervan blijft het acteerwerk van Michael Keaton – die de show weer steelt als Beetlejuice. Met zijn acteerwerk in Beetlejuice Beetlejuice laat Keaton zien dat hij een geboren komisch acteur is.

De acteur geeft het willekeurige, absurde en cartoonachtige karakter van Beetlejuice uitstekend weer. Keaton schijnt tijdens de krankzinnigste momenten van de film, zoals een abrupte en theatrale zwart-witte filmscène waarin zijn personage Beetlejuice – voor geen enkele logische reden – in het Spaans een monoloog geeft over hoe hij zijn ex-vrouw heeft ontmoet. Keaton doet het geweldig, wat mede te danken is aan Burtons geweldige regievisie van deze bizarre filmwereld. De regisseur lijkt met Beetlejuice Beetlejuice creatief gebruik te maken van diverse inspiratiebronnen.

In de scène dat Beetlejuice een monoloog geeft over zijn eerste ontmoeting met zijn ex-vrouw, heeft Burton bewust ervoor gekozen om gebruik te maken van een theatrale setting. Het beeld is zwart-wit waarbij het idee wordt geschept dat Keatons Beetlejuice zich op een theaterpodium bevindt. De regisseur schept een filmisch gevoel van oude (Universal Pictures) monsterfilms en horrorfilms door het gebruik van een rokerige en (Duits-)expressionistische achtergrond. De manier waarop de Spaanse monoloog ingezet wordt zal filmtoeschouwers eerder doen denken aan Spaanse soapseries.

Deze aparte combinatie hoort niet te werken. Toch weet de fantasierijke regisseur het voor elkaar te krijgen om deze scène hilarisch en audiovisueel sterk op beeld te zetten. Dit komt deels doordat het goed past bij het gestoorde karakter van Beetlejuice en deels doordat het mengen van deze twee verschillende inspiratiebronnen uitstekend past bij Burtons regiestijl. Ondanks dat Beetlejuice Beetlejuice niet behoort tot Burtons meesterwerken, zijn het Burtons grandioze regievisie en regiestijl die van dit filmvervolg zo’n vindingrijke, absurdistische en humoristische film maken.

Paddington in Peru (2024) – Filmrecensie

Paddington in Peru (2024) – Filmrecensie

De derde film over de goedaardige beer Paddington, die filmtoeschouwers zullen herkennen aan zijn iconische blauwe jas en rode hoed, bevat opnieuw een hartverwarmend en komisch verhaal. Paddington in Peru is een heerlijk creatieve en avontuurlijke familiefilm geworden. Dit keer gaat Paddington op een epische zoektocht tijdens een bezoek aan zijn geboorteland Peru. Ondanks de vele pluspunten, komt deze derde film over de marmelade liefhebbende beer niet in de buurt van de effectiviteit en kwaliteit van de vorige twee speelfilms. De vorige twee films zijn geregisseerd door de briljante filmmaker Paul King. Paddington in Peru is een goede film, maar mist Kings artistieke visie die de vorige twee delen zo sensationeel maakte. Dougal Wilson, de regisseur van deze derde film, doet zijn best om Kings vorige films en artistieke visie te eren. Hij doet dit vooral door Kings regievisie en visuele stijlen te kopiëren. Wilson laat een degelijke gekopieerde indruk achter van Kings regiestijl in Paddington in Peru. Toch blijft Wilsons regiewerk in deze film vooral een eervolle kopie van het werk dat King afleverde in de vorige twee films. Het resultaat is dat Paddington in Peru meer aanvoelt als een imitatie en een minder persoonlijke film. Dat is best jammer, want deze familiefilm heeft meerdere geweldige avontuurlijke en komische elementen. Wilson is erin geslaagd om trouw te blijven aan de toon en stijl van de vorige films, maar daarmee heeft hij zijn eigen artistieke stem en visie naar de achtergrond verdrongen. Ondanks dat dit een terecht kritiekpunt is, zal dit de meeste filmtoeschouwers niet veel uitmaken, want Paddington in Peru is nog steeds een vermakelijke familiefilm geworden die geschikt is voor het hele gezin.