Dit jaar is het alweer 90 jaar geleden dat de film Frankenstein uitkwam. Om deze reden heb ik mijn recensie van het Frankenstein Filmconcert een update gegeven. In 2018 bezocht ik het Imagine Film Festival in Amsterdam. Zo bezocht ik films als Tower. A Bright Day en Junk Head. Daarnaast ging ik ook naar een Masterclass van Dan Hassler-Forest over het belang van representatie in film. Ook bezocht ik een van de wonderbaarlijkste en spectaculairste filmvoorstellingen die ik tot nu toe heb meegemaakt. Hierbij heb ik het over een live filmconcert van de Frankenstein film uit 1931. Vandaag recenseer ik het Frankenstein Filmconcert uit 2018.
Over het Frankenstein Filmconcert (2018)
In 2018 was het precies 200 jaar geleden dat Mary Shelley‘s Frankenstein; or The Modern Prometheus, uitkwam. Het Imagine Film Festival wilde deze gelegenheid groots vieren. Uiteindelijk kwam het festival op het idee om een Frankenstein Filmconcert te houden voor de Frankenstein film uit 1931. James Whale’s film uit 1931 is het bekendst onder het publiek als het echte monster van Frankenstein. Er werd nieuw leven in deze horror-klassieker gebracht door de muzikale begeleiding van Kevin Toma en live uitgevoerde geluidseffecten door Foley Artist Ronnie van der Veer.
Voor de mensen die onder een steen leven, zal ik kort uitleggen waar Frankenstein over gaat. Henry Frankenstein is een briljante wetenschapper die samen met zijn assistent op een lijken jacht gaat. Met deze onderdelen wil hij nieuw leven scheppen. Maar wanneer de assistent bij de universiteit een abnormaal stel hersenen steelt, maakt Frankenstein een monster van een ongekende schaal.
Over het Imagine Film Festival
Imagine is het grootste filmfestival voor de fantastische film in Nederland, met het beste over fantasy, horror en sciencefiction. Bij Imagine draait het om de verbeelding. Ieder jaar probeert het festival zijn publiek uit te dagen om via de verbeelding na te denken over de toekomst van mens en maatschappij. Hierbij wordt de kracht van de fantastische film gebruikt.
In verdiepende programma’s biedt het festival achtergronden, geschiedenis en context, en verbindt het de fantastische film met actuele ontwikkelingen in de samenleving. Imagine is een toegankelijk, laagdrempelig en publieksvriendelijk festival, waarbij het publiek actief wordt betrokken. Het festivalprogramma is een mix van films, workshops, masterclasses, games en meer, voor een verscheidenheid aan bezoekers.
Favorieten-lijst
Als me gevraagd zou worden wat mijn op mijn lijst van favoriete filmbezoeken staat, zou ik zonder twijfel ook het Frankenstein Filmconcert uit 2018 benoemen. Dit filmconcert is niet alleen spectaculair en wonderbaarlijk, maar ook prachtig, ontroerend en humoristisch. Dit zijn woorden die bij me naar boven komen als ik terugkijk op dit speciale evenement. Ik had zelf deze film nog nooit gezien, maar wel stond hij al lang op mijn kijklijst. Toen ik dit evenement voorbij zag komen bij het Imagine Film Festival, besloot ik mijn kans te grijpen.
De zaal was propje vol. Voorop zagen we de materialen die Ronnie van der Veer zou gaan gebruiken voor zijn geluidseffecten. Direct roept dit vragen bij je op. Welke geluiden gaat hij maken? Welk materiaal gebruikt hij voor welk geluid? Gaat dit wel op het juiste moment gebruikt worden? Allemaal interessante vragen, maar ik besloot die vragen uit mijn hoofd te zetten om volledig in het moment meegenomen te kunnen worden.
Kevin Toma en Ronnie van der Veer
Aan het publiek legde Kevin Toma uit hoe hij inspiratie heeft gehaald uit Mary Shelley’s boek voor het schrijven van de muziek voor deze film. Toma vertelde dat hij het empathische en het ontroerende gedeelte van dit verhaal voornamelijk naar boven wilde brengen. Hij leefde mee met het monster, net zoals velen anderen. De eigen soundtrack, gemaakt door Kevin Toma, was een grootsheid op zichzelf.
Naar mijn mening paste het bijna helemaal perfect bij de film. De horror klanken, gecombineerd met futuristische en empathische noten, laten je nog meer in de intensiteit van deze vroege horrorfilm komen. Het is een soort ervaring die je niet regelmatig meemaakt. Dit in combinatie met de perfect getimede geluidseffecten, brengen je mee naar een andere wereld. Ronnie van der Veer is creatief met zijn gebruik van geluidseffecten. Dit is ook letterlijk te zien. Want als kijker kon je meekijken hoe van der Veer gebruik maakt van alledaagse en bijzondere spullen om geluiden te maken.
Er zijn wel twee kleine nadelen aan de muziek en de geluidseffecten. Namelijk het geluid was redelijk hard, waardoor je niet altijd kon verstaan wat er op het scherm gezegd werd. Dit was natuurlijk wel jammer, want het haalt je wel uit de film. Daarentegen brengt het je ook weer naar een nieuwe filmwereld, want de muziek en geluidseffecten zijn genoeg om een nieuw beeld te maken bij Frankenstein. Wat ook nog minder aan de muziek is dat het voornamelijk de ontroerende kant opspeelt van het monster. Dit op zichzelf is geen probleem, want het verhaal is ook tragisch.
Het probleem is dat deze filmversie het accent voornamelijk legt op de gevaarlijke kant van het monster en minder op de tragische kant van het monster. Er zijn nog steeds tragische (monster) momenten in de film. Echter zijn er meer typische gruwelijke monster momenten, waardoor de muziek en de film niet altijd op elkaar inspelen. Deze twee kleine minderheden aanwijzen voelt meer aan als muggenziften en dat is het naar mijn mening ook. Maar ik wil dit Frankenstein Filmconcert een eerlijke beschrijving geven, dus geef ik ook de nadelen aan.
Geweldige opening
Tot nu toe heb ik eigenlijk alleen gepraat over wat Kevin Toma en Ronnie van der Veer hebben toegevoegd aan deze film. Maar laat ik nu eens meer praten over wat ik van de film zelf vond. Ik herinner me nog goed dat ik met mijn notitieboek klaar zat om deze film te gaan analyseren. Maar toen de film eenmaal begon met een introductie over hoe gruwelijk deze film voor sommige mensen kan zijn, werd ik helemaal meegenomen in de oude filmwereld. Ik was direct betoverd en helemaal onder de indruk. Dus legde ik dan ook mijn notitieboek op de grond. Ik hoorde iemand naast me lachen om deze reden, maar dat maakte me niets uit.
Ik wilde dit Filmconcert zo groots mogelijk meemaken. Dit werd alleen maar groter toen de speelfilm begon. Frankenstein is geregisseerd door James Whale en wat een symbolische genie was hij in deze film. Zo begint de film bij een begrafenis, waarbij we in meesterlijk camerawerk de geliefden van een overleden man te zien krijgen. Maar te midden van deze mensen zien we ook een beeld van de Magere Hein. Dit beeld komt alledaags over, alsof het net een van de geliefden van de net overledene is. Maar ook kan dit staan voor het feit dat de dood binnenkort ook te midden van de mensen zijn zal rondlopen.
Daarna zien we Dwight Frye’s personage Fritz. Hij is de assistent van Colin Clive’s personage Henry Frankenstein en dat we hem als eerst zien, kan staan voor het feit dat zijn personage als eerste de doem van dit doodlopende figuur zal voelen. Of voelt hij eerder de hand van de Magere Hein? Zo leuk om hierover te speculeren. Ook krijgen we te zien hoe Frankenstein en Fritz een lijk opgraven en daarbij zand gooien over het beeld van de Magere Hein. Dit kan weer staan voor het idee dat met het experiment waarmee ze bezig zijn, ze de krachten van de Magere Hein begraven.
Iconisch
De film is prachtig om aan te zien. De beelden die op je netvlies weergegeven worden zijn adembenemend. Het voelt aan als een donkere tijd om in te leven, maar toch is er juist veel leven aanwezig in deze wereld. Het acteerwerk is redelijk. Het had beter gekund, maar het is zeker niet slecht. De personages zijn meer memorabel dan de cast zelf. Zo is het monster van Frankenstein een popcultuur icoon en het monster wordt geweldig gespeeld door Boris Karloff.
Net zoals Henry Frankenstein zelf, die vooral bekend staat als een wetenschapper die zijn geestelijke gezondheid bijna verliest bij het maken van een monster. Zoals zowat elke film, is Frankenstein niet perfect. De film gaat op een rap tempo door zijn verhaal zodra het monster ontsnapt. Ook eindigt de film met een humoristische toon abrupt. Na de gruwelijkheden die gebeurd zijn, voelt dit redelijk apart aan.
Conclusie
Het Frankenstein Filmconcert was uiteindelijk een evenement dat ik nooit zal vergeten. Dit komt door de unieke eigen gemaakte filmmuziek van Kevin Toma en de innovatieve geluidseffecten van Ronnie van der Veer. De film zelf is memorabel door zijn personages, de cinematografie, en uiteraard het verhaal. Ook zet deze film je erg aan het denken over wie het echte monsters is. Is dat het monster zelf, doordat hij de wereld niet begrijpt? Of is het de wereld doordat zij het monster niet begrijpen. Het Frankenstein Filmconcert is een unieke ervaring voor alle soorten bioscoopbezoekers.
