De befaamde filmregisseur Christopher Nolan start het verhaal van zijn meesterlijke film Inception niet bij het begin. Door het filmverhaal in een niet chronologische volgorde starten, nodigt Nolan het filmpubliek uit om hem het doolhof van zijn droomachtige filmwereld in te volgen. Hierbij slaagt de regisseur er constant in om zijn filmtoeschouwers te laten twijfelen over wat behoort tot de realiteit en wat behoort tot de dromenwereld. Door het concept van dromen in een droom te gebruiken, schept de regisseur en scenarioschrijver een groots filmspektakel waarin naar beneden gaan in verschillende dromen de enige weg vooruit is.
Inception is een fantasierijke ode aan de creatieve dromer. De regisseur en scenarioschrijver laat op een spectaculaire manier zien hoe mensen in hun dromen in staat zijn om werelden en verhalen te creëren die nooit in de werkelijkheid zouden kunnen bestaan. Tegelijkertijd laat Nolan zien dat iemands droom zijn eigen realiteit kan worden. Hiermee speelt de regisseur en scenarioschrijver in op het belang van het vormen van je eigen realiteit. Tegelijkterijd zeggen de filmpersonages meerdere malen in de film dat het belangrijk is om niet uit het oog te verliezen wat echt en wat een droom is.
Inception vertelt verder een verhaal waarin het hoofdpersonage verantwoordelijkheid voor zijn acties leert te nemen en zichzelf leert te vergeven nadat hij een gevangenis van herinneringen heeft gebouwd om zijn verdriet en pijn in te sluiten. Deze gevangenis bevat zowel herinneringen als momenten van spijt die hij in zijn dromen wil veranderen. Door zijn verantwoordelijkheid in de realiteit te nemen, leert hij in zijn droomwereld en onderbewustzijn zichzelf langzamerhand te vergeven en zijn pijn een plaats te geven. Kort gezegd: de film bevat diverse thema’s die verhaaltechnisch en emotioneel krachtig onderbouwd zijn.
Over Inception (2010)
Inception is een Amerikaans-Britse sciencefiction en actiefilm uit 2010. De film is geregisseerd door Christopher Nolan. De beroemde regisseur schreef ook het scenario van de film. Nolan produceerde Inception samen met zijn vrouw Emma Thomas. De film bevat naast hoofdrolspeler Leonardo DiCaprio een grote ensemble cast. Zo bestaat de cast verder (o.a.) uit Ken Watanabe, Joseph Gordon-Levitt, Marion Cotillard, Elliot Page, Tom Hardy, Cillian Murphy, Tom Berenger, Dileep Rao en Michael Caine. De film heeft een speeltijd van 148 minuten. Inception beleefde zijn wereldpremière op 8 juli 2010 in Londen.
De film werd een groot commercieel succes. Zo bracht Inception ruim 837 miljoen Amerikaanse dollars op. Hiermee werd Inception de vierde best verdienende film van 2010. De film was kritisch ook een succes. Zo werd Inception voor acht Academy Awards genomineerd. Hiervan won het er uiteindelijk vier. Inception gaat over een dief die bedrijfsgeheimen steelt door gebruik te maken van technologie die dromen deelt. De dief krijgt samen met zijn crew de omgekeerde taak om een idee in het brein van een (toekomstig) CEO te planten.
Het briljante en emotionele einde van Inception
Regisseur en scenarioschrijver Christopher Nolan lijkt te suggereren dat de ideeën over wat de realiteit en wat dromen zijn, niet zo definitief hoeven te zijn. Met het briljante einde van de film laten de regisseur en scenarioschrijver zien dat iemands doel belangrijker kan zijn dan hoe realistisch of nep de uitkomsten van dit doel zijn. Aan het einde van de film slaagt het hoofdpersonage Cobb er in om terug te keren naar zijn kinderen. Onder leiding van Nolan weten cinematograaf Wally Pfister en filmmonteur Lee Smith de emotionele impact van deze scène te vergroten door de focus te leggen op de tol, de totem die Cobb gebruikt in deze film.
Pfister zoomt met zijn camera in op de spinnende tol en Smith weet op het juiste moment het beeld naar zwart te monteren, waarna de aftiteling begint af te spelen. Nolan, Smith en Pfister laten niet zien of de tol uiteindelijk omvalt. Hierdoor weten de filmtoeschouwers niet honderd procent zeker of Cobb zich in een droomwereld of de realiteit vindt. Maar zoals Nolan aangaf in een interview met Wired ligt het belangrijkste emotionele aspect in deze scène bij het feit dat Cobb niet kijkt naar of de tol omvalt of niet. Hij is eindelijk teruggekeerd naar zijn kinderen en dat lijkt genoeg voor hem te zijn.
Het maakt Cobb niet meer uit of dit een droomwereld of de realiteit is, want dit is zijn realiteit nu. De enige werkelijkheid die nog telt, is de realiteit waar hij bij zijn kinderen is. Aan het begin van de film maakt Nolan al duidelijk dat het hoofdpersonage Cobb als hoofddoel heeft om terug te keren naar zin kinderen. Cobb heeft er overduidelijk alles voor over om terug te keren naar zijn gezin. Mede hierdoor is het einde zo briljant en meeslepend. Het einde blijft als een virus onderbewust in je gedachten hangen. Het is net alsof Cobb met zijn crew via Inception dit idee in je hoofd hebben geplant, maar in werkelijkheid zijn het Nolan en zijn cast en crew geweest.
Tijd en dromen
Inception is een film die groot is in zijn schaal en thema’s. De filosofie van tijd en dromen spelen een belangrijk onderdeel in Inception. De film laat ons hoe zien hoe vijanden over een bepaalde tijd vrienden kunnen worden. De film laat ons ook zien hoe iemand zichzelf kan vergeven voor de schaamte en schuld die ze voelen. Op een eerste blik lijkt het alsof Inception alleen gaat over dromen, maar eigenlijk gaat de film over zoveel meer. Inception gaat veel meer over tijd en hoe wij – als de mensheid – dat gebruiken in ons echte leven en in onze dromen. Er is een bonus feature op de 4K Ultra HD Blu-ray Steelbook van Inception.
Hierin spreekt Nolan over zijn ervaringen en zijn perceptie van tijd in dromen. Hij noemt als voorbeeld hoe hij een droom had die zich afspeelde in een tijdspan van over een uur, terwijl hij maar 10 minuten aan het slapen was. Hij vond dit principe zo interessant dat hij later besloot dit ook te gebruiken in zijn film Inception. In de film werkt tijd langzamer dan in de echte wereld. Maar wanneer je een droomachtige staat bereikt kom je erachter dat tijd veel sneller begint te gaan. Hoe dieper je in meerdere dromen gaat, hoe sneller de tijd werkt.
Bewustzijn en onderbewustzijn
Nolan weet samen met cinematograaf Wally Pfister en filmmonteur Lee Smith veel te vertellen met hun opeenvolgende shots aan het begin van de film. Het drietal laat via deze opeenvolgende shots het filmpubliek zien hoe evenementen uit de realiteit en dromen doorwerken in (andere) dromen. Het eerste shot is van het slapende hoofdpersonage Cobb. Dit personage wordt briljant gespeeld door Leonardo DiCaprio. Het volgende shot is een slow motion shot van een exploderende auto. De derde – en tevens laatste – shot is van Jospeh Gordon-Levitt’s Arthur die het volgende zegt: “What’s going on up there?”
Hiermee laten Nolan, Pfister en Smith zien dat de gebeurtenissen en acties van iemand zijn bewustzijn nog steeds effect hebben op iemand zijn onderbewustzijn. Een goed voorbeeld hiervan is terug te zien bij het moment dat Cobb in een badkuip vol water gegooid wordt om hem zo wakker te maken. In de droom zien we dat Cobb overstroomd wordt door een golf van water. Dit is een direct resultaat van het feit dat hij in een badkuip vol met water valt.
Dit water van zijn bewustzijn creëert het water in zijn onderbewustzijn. Het is fijn om te zien dat de slow motion effecten in de film een betekenisvolle reden hebben om aanwezig te zijn. De slow motion scènes zijn niet er alleen om deze filmmomenten er cool uit te laten zien. Deze slow motion effecten en scènes zijn een manier om de tijdsverschillen tussen de droomwerelden en de realiteit aan te kaarten.
Extraction
Op meerdere momenten tijdens de film moest ik bij het planten of achterhalen van ideeën in iemand anders zijn onderbewustzijn, denken aan mijn eigen relatie tot het planten of achterhalen van ideeën in mijn onderbewustzijn. Volgens DiCaprio’s Cobb is een idee de veerkrachtigste en besmettelijkste parasiet. Zo is een idee, dat zich genesteld heeft in het brein, bijna niet meer weg te halen. Toch ervaar ik zelf de drang om ideeën en herinneringen te planten in mijn onderbewustzijn door gebruik te maken van notities van wat me opvalt in bijvoorbeeld een film of serieaflevering.
Wanneer ik achteraf een recensie schrijf over een film of serieaflevering waarvan ik geen notities gemaakt heb, voelt het voor mezelf alsof ik als een extractor mijn eigen ideeën en mentale aantekeningen aan het achterhalen ben. Nolan heeft met zijn film Inception me bewust gemaakt van hoe dit proces bij mezelf werkt. Doordat ik nu beter weet dat ik mentale aantekeningen kan achterhalen als ideeën die geplant zijn in mijn brein, kan ik me nu wat makkelijker overgeven aan de wonderbaarlijke ervaring van de films en de bijhorende droomachtige werelden.
“Non, je ne regrette nien”
Componist Hans Zimmer heeft opnieuw geweldig werk geleverd met zijn filmmuziek voor Inception. Nolan en Zimmer hadden al eerder samengewerkt, maar met Inception heeft het duo een onvergetelijke filmervaring gecreëerd. Zo opent de film met een van de prachtigste stukken filmmuziek aller tijden, namelijk het muzikale thema genaamd “Time”. Dit muzikale thema neemt de filmtoeschouwers en luisteraars mee naar een andere (en droomachtige) wereld. Zimmer weet aan het begin van de film de belangrijkste stukken filmmuziek uit Inception in elkaar over te laten vloeien.
Zo opent Zimmer de film met ontroerende en meeslepende filmmuziek dat langzamerhand episch, spannend en spectaculair wordt. Hierbij gaan zachte en emotionele muzikale tonen over naar bombastische geluiden. Zimmer heeft ook gebruik gemaakt van een tikkende klok in zijn filmmuziek. Deze geluiden zorgen voor een versnelling in het tempo in de filmmuziek. Het resultaat hiervan is dat de filmmuziek regelmatig de spannende filmsfeer schept en versterkt. In Inception speelt het nummer “Non, je ne regrette nien” ook een belangrijke rol.
Dit is een nummer dat origineel gezongen is door meerdere Franse artiesten, waarvan de bekendste versie die van de Franse artiest Édith Piaf is. “Non, je ne regrette nien” kan vertaald worden naar: “Nee, ik heb nergens spijt van”. Het muzieknummer vertelt het verhaal van een persoon die geen spijt heeft van de prachtige en vervelende dingen die in haar verleden zijn gebeurd. Ze heeft vrede met haar herinneringen en ervaringen. Het muzieknummer is niet alleen prachtig, maar ook perfect uitgekozen voor de film.
Zo past “Non, je ne regrette nien” goed bij de heldenreis van het hoofdpersonage Cobb. Het hoofdpersonage heeft last van veel spijt en schuldgevoelens. Uiteindelijk leert hij door te gaan en zijn verleden achter zich te laten. Het personage in het lied “Non, je ne regrette nien” begint opnieuw met een liefde, terwijl Cobb als het ware leert opnieuw te beginnen met leven. Hiermee is het nummer een prachtig metafoor voor de climax van de heldenreis dat het hoofdpersonage meemaakt.
Cobb en zijn hulpjes
Inception bevat, net zoals veel andere films van Nolan, een grootse ensemble cast. Daarnaast is Inception een van de belangrijkste bewijzen dat DiCaprio een van de beste acteurs van dit moment is. De rest van de cast overtuigt ook, maar DiCaprio steelt het meest de show. Naast DiCaprio is het Cillian Murphy die in zijn (kleine) bijrol de sterkste indruk achterlaat. DiCaprio is het ziel van het verhaal, terwijl Murphy het hart van Inception is. Murphy levert in Inception een van de ontroerendste scènes waarin een acteur huilt. Het moment dat Murphy huilt voelt en oogt realistisch. Zijn acteerwerk is melancholisch en meeslepend.
Naast DiCaprio en Murphy laten Gordon-Levitt, Tom Hardy, Tom Berenger, Ken Watanabe en Dileep Rao een sterke indruk achter. Rao levert een diepgaande acteerprestatie waarin zijn personage Yusuf tegelijkertijd komisch en geniepig overkomt. De acteur weet op een berekenende, ondeugende en tegelijkertijd toch onschuldig klinkende manier doorprikkende vragen te stellen. Hardy en Berenger weten met hun acteerwerk goed op elkaar in te spelen. In Inception doet Hardy zich op meerdere momenten in de film voort als Berengers personage.
De twee acteurs hebben het voor elkaar gekregen om de filmtoeschouwers te overtuigen dat ze beide hetzelfde personage zijn door uitstekend elkaars houding, gebaren en maniertjes over te nemen. Watanabe speelt een mysterieus, stoer en episch filmpersonage. De acteur blijft een genot om te aanschouwen in blockbusters en spektakelfilms: of het nu in Godzilla (2014), Godzilla: King of the Monsters (2019) of Inception is. Gordon-Levitt speelt zijn droge personage op een bijzondere manier.
Doordat zijn gedrag normaal houterig en droog is komen de actiescènes met zijn filmpersonage grootser en spectaculairder over. Ondanks dat de bijrollen in Inception krachtig gespeeld worden door de acteurs en actrices uit de grootse cast, zijn de bijpersonages in de film wat onderontwikkeld en onderbouwd. De bijpersonages komen op meerdere momenten puur over als de hulpjes van het hoofdpersonage. De bijpersonages zijn charismatisch en leuk om te volgen, maar ze missen (grotendeels) een eigen identiteit vol unieke karaktereigenschappen en een buitengewoon achtergrondverhaal.
Visueel adembenemend
Inception bevat ongelofelijk veel adembenemende scènes vol extraordinaire visuele en praktische effecten. Van visuele effecten van een stad dat omhoog komt en op zijn kop wordt gezet tot exploderende fragmenten van een ontploffende stad: het is allemaal sensationeel. Daarnaast zet Nolan samen met de cinematograaf meerdere unieke droomachtige en werkelijke locaties op beeld. In het verhaal maken de filmpersonages ook een reis rondom de wereld. Ze bezoeken locaties als Parijs, Mombassa en Kyoto. De actiescènes in Mombassa worden door de cinematograaf en filmmonteur op beeld gezet als een werkelijk doolhof of achtergrond voor een droomwereld.
Daarnaast bevat Inception gedetailleerd werk van set decorateurs en Larry Dias en Douglas A. Mowat en productieontwerper Guy Hendrix Dyas. Het werk van de make-up afdeling behoort ook tot de technische pluspunten van de film. Hierbij weet vooral de make-up artiest van protheses Joel Harlow indrukwekkend werk af te leveren. De protheses die gebruikt zijn om van Watanabe een oude man te maken zijn overtuigend en ondersteunend voor het integere acteerwerk dat hij levert als een oude man. Het stuntwerk van Inception is ook grandioos doordat alle acties en handelingen van de filmpersonages zorgen voor diverse consequenties in actiescènes en het bijhorende stuntwerk.
Conclusie
Inception is een indrukwekkende film die op een meesterlijke manier gebruik weet te maken van droomwerelden. De film zit vol spectaculaire actiescènes en adembenemende visuele effecten. Bovendien bevat Inception prachtige filmmuziek van componist Hans Zimmer. Daarnaast bevat de film een grootse ensemble cast waarvan hoofdrolspeler Leonardo DiCaprio de sterkste indruk weet achter te laten. Ondanks dat de rest van de cast ook krachtige acteerprestaties aflevert, zijn de bijpersonages wat onderontwikkeld in hun karakters, achtergrond en motivaties.
Uiteindelijk is het vooral de regievisie en het scenario van filmmaker Christopher Nolan die van Inception zo’n succesvolle en meesterlijke film hebben gemaakt. Nolan creëerde het verhaal met de impactvolle en ontroerende thema’s. Zonder zijn inbreng zou Inception niet hetzelfde zijn geweest en niet eens hebben bestaan. Inception is nu te streamen op Amazon Prime Video op Nederland. Daarnaast is de film te huur en te koop op Pathé Thuis. Op Bol.com is het ook mogelijk om de 4K Ultra HD Blu-ray (inclusief Full-HD Blu-ray), Blu-ray of DVD te kopen van Inception.
