Inglourious Basterds (2009) – Film Recensie

Inglorious Basterds wordt beschouwd als een van Quentin Tarantino’s beste werken. De film wordt wereldwijd gewaardeerd door recensenten, filmliefhebbers, en een alledaags publiek. Zo ontving Tarantino’s Inglorious Basterds acht Academy Award nominaties, waaronder die voor Best Picture, Best Director, en Best Original Screenplay. Christoph Waltz won de Academy Award voor Best Supporting Actor. Waltz won soortgelijke prijzen bij het Cannes Film Festival, de BAFTA’s, de Critics Choice Awards, en de Golden Globes.

Dat Christoph Waltz zoveel prijzen heeft gewonnen zegt niet alleen veel over zijn acteerwerk in Inglorious Basterds, maar ook dat hij goed de regie volgde van Quentin Tarantino. De regisseur wordt nog steeds beschouwd als een meester in het filmlandschap. Brad Pitt’s Luitenant Aldo Raine zegt in de film tegen een privaat: “You know somethin’, Utivich? I think this just might be my masterpiece.” Grappig genoeg komt het over alsof dit Tarantino is die op een bizarre manier zegt hoe hij over zijn film Inglorious Basterds denkt.

Het zou ook niet gek zijn als Tarantino Inglorious Basterds als zijn meesterwerk beschouwd, want het is ook een van zijn beste films. Wellicht zelfs zijn beste. Universal Pictures Home Entertainment en Day One MPM brachten Inglorious Basterds op 20 oktober 2021 uit op 4K Ultra HD Blu-ray. Om dit te vieren recenseer ik vandaag de film. Mijn dank aan Universal Pictures Home Entertainment en Day One MPM voor het recensie-exemplaar.

Over Inglorious Basterds (2009)

Inglorious Basterds is een oorlogsfilm uit 2009. De film is geschreven en geregisseerd door de bekende regisseur Quentin Tarantino. De film heeft een cast bestaande uit Brad Pitt, Christoph Waltz, Mélanie Laurent, Michael Fassbender, Eli Roth, Diane Kruger, Daniel Brühl, Til Schweiger, Gedeon Burkhard, Jacky Ido, B. J. Novak, August Diehl, Omar Doom, Sylvester Groth, en Martin Wuttke. De film vertelt een alternatief verhaal over het verloop van de Tweede Wereldoorlog.

Inglorious Basterds volgt twee verhaallijnen waarin geprobeerd wordt een einde te maken aan het leiderschap van het Nazi-Duitsland uit de Tweede Wereldoorlog. De titel is geïnspireerd op de film The Inglorious Basterds uit 1978, echter heeft Tarantino geen remake gemaakt van deze Italiaanse film van regisseur Enzo G. Castellari.

De film werd Tarantino’s best verdienende film tot dan toe. Django Unchained en Once Upon a Time … in Hollywood zijn de enige twee Tarantino films die meer geld hebben opgebracht bij de box office.

Bekijk hier de officiële klassieke trailer van Inglorious Basterds (2009).

Analyse van de iconische openingsscène

Inglorious Basterds bevat een van de meest iconische openingsscènes uit de hele filmgeschiedenis. Maar wat maakt deze scène juist zo bijzonder en iconisch? De film maakt gebruik van het Universal Pictures logo dat voornamelijk werd gebruikt tussen 1965 en 1973. Dit logo werd later ook nog gebruikt voor films als Drag Me to Hell uit 2009, Land of the Lost uit 2009, en American Made uit 2017. Tarantino laat hiermee zien dat hij de filmgeschiedenis waardeert, maar tegelijkertijd laat hij ook zien dat we zijn visie van de geschiedenis gaan zien.

Door gebruik te maken van een verouderd Universal Logo bij een film uit 2009, laat Tarantino zien dat hij speelt met de (film-)geschiedenis. Laat dit nu net zijn waar hij in Inglorious Basterds ook mee speelt. De titel Inglorious Basterds verschijnt op het scherm. Volledig in het geel, en met een gestileerd geschreven handschrift. Het gebruik van kleur in de titel symboliseert het gevaar dat de Basterds vormen voor de nazi’s. Dit is ook niet vergezocht, omdat Christoph Waltz’s personage in de openingsscène praat over hoe de pest, en ratten, veel ziekte verspreidden.

De kleur geel wordt geassocieerd met gevaar, omdat er in de Middeleeuwen gebruik werd gemaakt van een gele vlag om een epidemie aan te kondigen. De pest was een groot probleem tijdens de Middeleeuwen. Tarantino speelt onbewust met de perceptie en kennis die zijn publiek heeft over de geschiedenis van de mensheid. Door gebruik te maken van de gele kleur als de titel laat hij zien dat de Basterds de pest zijn die de nazi’s zullen doen uitroeien. De trieste, maar hoopvolle gecomponeerde muziek voegt toe aan de ervaring. De score en het gebruik van geluid zal het publiek bijblijven.

De soundtrack zelf maakt gebruik van een verscheidenheid van muziekgenres. Zo heeft Tarantino meerdere muzieksporen van componist Ennio Morricone door de hele film “verstopt”. Daarnaast maakt hij ook gebruik van muziek uit Spaghetti Westerns, en David Bowie’s nummer uit de film Cat People (1982). Het gebruik van het solomuziekstuk Für Elise van legendarische componist Ludwig von Beethoven is als het gaat om het geluid, het bijzonderst in de openingsscène.

Tarantino schept op indrukwekkende manier een verband tussen het ontcijferen van het gedrag van vluchtelingen, en het ontcijferen van Beethovens betekenis van Für Elise. Bij Beethovens solomuziekstuk Für Elise is het namelijk onduidelijk wie Elise precies is. Daarnaast is het ook onduidelijk voor wie dit stuk precies bedoelt, is. Er gaan veel theorieën rond dat Für Elise anders had moeten weten. Door de verkeerde ontcijfering van Beethovens handschrift, is dit dus anders de geschiedenis verder ingegaan.

Opnieuw speelt Tarantino met het veranderen van de geschiedenis. Dit doet hij door Für Elise als metafoor te gebruiken voor het gedrag van Waltz’ Hans Lada. Zijn personage weet goed het gedrag van zijn vijand (de joden) te ontcijferen, terwijl normale nazi Duitsers dit weer niet kunnen. Die ontcijferen het handschrift (met andere woorden het gedrag) van de joden verkeerd, waardoor ze de joodse familie Dreyfuss oorspronkelijk niet wisten te vinden. Tarantino wilt laten zien dat elk handschrift, en gedrag, uit de geschiedenis valt te ontcijferen. Als een solomuziekstuk laat hij de scène uitspelen, waarbij Waltz’ Hans Lada de gecomponeerde muziek weet te ontcijferen.

De openingsscène is daarnaast ook krachtig op film gezet door Robert Bridge Richardsons camerawerk. Door de nauwe samenwerking tussen Richardson en Tarantino krijgen we bijzondere beelden te zien. Denis Ménochet’s personage Perrier LaPadite wordt ondervraagd door Hans Lada. Wanneer LaPadite hem zijn huis binnen laat treden, gaat hij voor raam staan. Hiermee wordt het uitzicht naar buiten geblokkeerd, en hoeft zijn familie niet toe te kijken naar de zwaar bewapende Duitse nazi’s die buiten staan. Tegelijkertijd kunnen de Duitsers ook niet naar binnen kijken en observeren hoe het gesprek tussen Hans Lada en Perrier LaPadite verloopt.

Dit is een briljante zet van Tarantino en Richardson geweest. Het komt oprecht over alsof er over de plaatsing van elk personage in deze openingsscène is nagedacht. Dit is ook niet zo gek, omdat Tarantino met zijn scenario het verhaal tot in detail heeft beschreven.

Inglorious Basterds (2009)
Bron: Universal Pictures Home Entertainment, Day One MPM, Universal Pictures, The Weinstein Company, A Band Apart, Studio Babelsberg, Viosona Romantica, en Universal Pictures International (UPI).

Acteerwerk en Internationale Cast

Laten we het ook even hebben over het acteerwerk van de cast. Christoph Waltz heeft een van de allerbeste schurken neergezet. Hans Lada is een kwaadaardige en doordachte man, met een intimiderende sluwheid. Waltz’ Hans Lada kruipt onder je huid, en probeert met zijn hersenspelletjes altijd een stap voor te blijven in zijn zetten. Daarom is het ook zo bevredigend wanneer Christoph Waltz’s personage voor het eerst verslagen wordt in zijn denksport. Dat Christoph Waltz de beste acteerprestatie van zijn leven heeft neergezet, is geen overdreven opmerking.

Christoph Waltz oogt te vriendelijk, en is daardoor extra angstig om te aanschouwen. Als hij dodelijk stil is en je doorheeft, voel je als kijker bijna de zweetdruppels van jezelf afdruppelen. Toch is de gehele cast van Quentin Tarantino’s Inglorious Basterds in topvorm. Bij Inglorious Basterds kun je echt spreken van een ensemble cast. De cast bestaat uit verschillende acteurs en actrices met een andere nationaliteit – Amerikaans, Duits, Frans, en Brits.

In een van de extra’s op de Blu-ray disc worden Quentin Tarantino en Brad Pitt geïnterviewd over het maakproces van Inglorious Basterds. Tarantino laat weten dat hij met zijn film wilde laten zien hoe belangrijk taal was in de Tweede Wereldoorlog. Door de cast verschillende talen te laten spreken, komt de film echt over. Dit is geen oorlogsfilm waarbij elke nationaliteit alleen Engels praat met een (slap) accent.

Tarantino heeft er bewust voor gekozen om Fransen, Duitsers, Britten en Amerikanen in zijn cast te stoppen. Hierdoor krijgt zijn film een gevoel van realisme – zelfs als het niet de daadwerkelijke gebeurtenissen uit de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog volgt. Tarantino laat met Inglorious Basterds zien dat het niet spreken van een andere taal letterlijk je dood kan worden, iets wat hij ook benoemde in het interview over het maakproces van de film. Brad Pitt’s accent mag dan even wennen zijn de eerste paar keren dat je de film ziet. Maar zoals Tarantino al zei, kun je Pitts “Buongiorno” niet meer anders zien uitspelen, als je de film hebt gezien.

Inglorious Basterds (2009)
Bron: Universal Pictures Home Entertainment, Day One MPM, Universal Pictures, The Weinstein Company, A Band Apart, Studio Babelsberg, Viosona Romantica, en Universal Pictures International (UPI).

Eli Roth en “The Bear Jew”

Beide Diane Kruger en Mélanie Laurent zijn krachtig in hun rol als stoere vrouw. Ook Michael Fassbender, Til Schweiger, August Diehl, en Daniel Brühl kun je niet wegdenken uit deze film. Toch wil ik een specifieke acteur benoemen die naar mijn mening veel toevoegt aan Inglorious Basterds. Hierbij heb ik het over de rol van Eli Roth. Hij speelt Donny Donowitz, die in de film ook wel bekend staat als “The Bear Jew”. De scène waar hij als “The Bear Jew” een nazi’s hersenen inslaat met een honkbalknuppel is bijzonder.

Het heeft zoveel lading door hoe de geschiedenis in het echt is verlopen. Daarnaast is de manier waarop Roths Donowitz geïntroduceerd wordt als “The Bear Jew” een van de meest iconische Tarantino scènes aller tijden. Dit komt onder andere door de score en de regie van Tarantino, maar voornamelijk door de acteerprestatie van Roth. In de documentaire QT8: The First Eight vertelt Eli Roth over het maken van deze scène. De acteur was zich dag op dag aan het klaar maken om de scène uit te spelen, maar Tarantino stelde Roths grote moment bewust dagen uit.

Toch gaf Tarantino de acteur het idee dat hij de scène elke dag zou gaan uitspelen. Toen Roth uiteindelijk de kans kreeg om in de scène te spelen, was hij zo vol met energie en emotie dat zijn acteerprestatie dynamischer en levendiger werd. De acteerprestatie van Roth is nu niet meer weg te denken, maar zonder de bewuste regiekeuzes van Tarantino had de scène anders kunnen uitpakken.

Inglorious Basterds (2009)
Bron: Universal Pictures Home Entertainment, Day One MPM, Universal Pictures, The Weinstein Company, A Band Apart, Studio Babelsberg, Viosona Romantica, en Universal Pictures International (UPI).

Inglorious Basterds en het Duitse publiek

Tarantino vertelt dat zijn favoriete voorstelling van Inglorious Basterds in Duitsland plaatsvond. Dit komt doordat het verleden voor de Duitse bevolking een gevoelig punt is. Zeker als je kijkt naar de evenementen uit de Eerste en Tweede Wereldoorlog. Tarantino observeerde dat het Duitse publiek bij deze specifieke voorstelling het gevoel had dat ze deze film over de Tweede Wereldoorlog leuk mochten vinden, ook al voelden velen zich nog steeds schuldig over de gebeurtenissen uit het (Duitse) verleden.

In de basis geeft Inglorious Basterds een podium aan de joden om zich geëmancipeerd te voelen, hetzelfde wat Tarantino’s Django Unchained doet voor de zwarte bevolking. Tegelijkertijd geeft Inglorious Basterds het Duitse publiek ook een kans te genieten van een lelijk stuk uit hun geschiedenis. Net zoals de blanke bevolking kan genieten van Tarantino’s Django Unchained, terwijl ze ervaren hoe kwaadaardig hun voorouders zich gedroegen in een niet zo ver verleden.

Inglorious Basterds (2009)
Bron: Universal Pictures Home Entertainment, Day One MPM, Universal Pictures, The Weinstein Company, A Band Apart, Studio Babelsberg, Viosona Romantica, en Universal Pictures International (UPI).

Conclusie

Inglorious Basterds kan niet anders dan een van Quentin Tarantino’s beste meesterwerken genoemd worden. Zijn scherp en vlot geschreven scenario is net zo dynamisch als de film zelf. Tarantino heeft meerdere iconische scènes weten neer te zetten in deze oorlogsfilm. Hierbij hoef je niet alleen te denken aan de openingsscène of de introductie van “The Bear Jew”. Je kunt ook denken aan de scène in een Franse bar vol met Duitsers.

Het acteerwerk van de cast is fenomenaal, waarbij overduidelijk Christoph Waltz de show steelt. Toch zijn de andere grote namen als Brad Pitt, Diane Kruger, Eli Roth en Michael Fassbender, ook allemaal krachtig in hun acteerwerk. Doordat Tarantino gebruik heeft gemaakt van een internationale cast voor de rollen van Amerikanen, Fransen, Duisters en Britten, voelt de wereld van Inglorious Basterds zo dynamisch en echt als die van ons.

Quentin Tarantino geeft een podium aan het joodse en Duitse publiek om beide te verwerken wat er in de Tweede Wereldoorlog is gebeurd. Tegelijkertijd geeft hij beide het joodse en Duitse publiek de kans om te genieten van een film over de Tweede Wereldoorlog met een heftige lading. Inglorious Basterds is de Tarantino film die je naast Pulp Fiction en Reservoir Dogs minimaal een keer in je leven gezien moet hebben. Inglorious Basterds is nu te koop op 4K Ultra HD Blu-ray.

Sebastiaan Khouw

Sebastiaan Khouw is het brein achter SebKijk. Als professioneel recensent en filmjournalist bespreekt hij verschillende vormen van entertainment, kunst en cultuur.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.