John Wick: Chapter 4 geeft zijn filmpubliek een niet te stoppen en constante adrenalinestoot. De film is hiermee een hoogtepunt geworden uit het genre van de actiefilm. John Wick: Chapter 4 levert knettergekke spektakelstukken vol bizarre actiescènes waarbij meerdere “immovable objects” een “unstoppable force” tegenkomen. De niet te stoppen kracht die deze onbeweeglijke objecten (of eerder mensen) tegenkomen, is uiteraard niemand minder dan John Wick. Naast meerdere indrukwekkende actiescènes bevat deze vierde John Wick film ook uitstekend stuntwerk.
Regisseur Chad Stahelski en stunt coördinator Scott Rogers leveren met John Wick: Chapter 4 een duidelijke oproep waarom stuntwerk meer gerenommeerd en gevierd hoort te worden. Stuntwerk is een vak apart, maar net zoals bijvoorbeeld motion capture acteerwerk en animatie, wordt deze belangrijke toevoeging aan het filmlandschap nog regelmatig ondergewaardeerd. Voordat Stahelski de John Wick films regisseerde, was de Amerikaan vooral actief als stunt coördinator. Dat de vier John Wick films dus uitstekend stuntwerk, stunt choreografie en actiescènes bevatten, is niet bepaald apart.
Stahelski nam zijn kennis mee als stuntman en paste dit als regisseur toe over de vier John Wick films. Bij elke film worden de stunts grootser, spectaculairder en intenser. Dit is waarschijnlijk te danken aan het feit dat Stahelski zowel als stuntman en regisseur is gegroeid per uitgebrachte film. John Wick: Chapter 4 is hiermee dan ook zijn juweel dat als een bekroonde kers op een taart staat. Simpel gezegd: deze vierde film uit deze franchise is overduidelijk het beste geregisseerde deel.
Over John Wick: Chapter 4 (2023)
John Wick: Chapter 4 is een Amerikaanse actiethriller film uit 2023. De film is dus geregisseerd door Chad Stahelski. De regisseur dient ook als coproducent tot de film. Het scenario van de film is geschreven door Shay Hatten en Michael Finch. Dit is de eerste film uit de franchise waarbij het scenario niet geschreven is door het brein achter John Wick: Derek Kolstad. John Wick: Chapter 4 is een direct vervolg op John Wick: Chapter 3 – Parabellum. Daarnaast is dit het vierde deel uit de John Wick filmreeks. Keanu Reeves keert terug als het titulaire hoofdpersonage.
De rest van de cast bestaat uit onder andere Donnie Yen, Bill Skarsgård, Laurence Fishburne, Hiroyuki Sanada, Shamier Anderson, Lance Reddick, Rina Sawayama, Scott Adkins, Clancy Brown en Ian McShane. John Wick: Chapter 4 zou oorspronkelijk uitkomen op 21 mei 2021, maar de releasedatum van de film werd uitgesteld vanwege de Covid-19-pandemie. Uiteindelijk zou John Wick: Chapter 4 zijn wereldpremière beleven in Londen op 6 maart 2023. De film werd daarna in de Nederlandse bioscopen uitgebracht op 23 maart 2024.
John Wick: Chapter 4 was vanaf 24 maart in de Amerikaanse bioscopen te zien. De film ontving wereldwijd lof van de recensenten. Daarnaast werd John Wick: Chapter 4 ook een commercieel succes. Met een wereldwijde opbrengst van meer dan 428 miljoen Amerikaanse dollars, werd dit vierde deel de best verdienende film uit de franchise. In John Wick: Chapter 4 neemt de actieheld het op tegen zijn dodelijkste tegenstanders tot nu toe. De prijs om John Wick te vermoorden wordt steeds hoger.
Hierdoor ontwikkelt zijn gevecht tegen het internationale moordenaarsgilde The High Table zich tot een wereldwijde strijd. Om zijn vrijheid terug te krijgen moet hij het opnemen tegen een nieuwe schurk met machtige bondgenootschappen over de hele wereld. Daarnaast heeft deze schurk de macht om oude vrienden in vijanden te veranderen.
De filmwereld is het verhaal
John Wick: Chapter 3 – Parabellum eindigde, naar mijn mening, met een te grootse, bizarre en onrealistische cliffhanger. Mijn verwachtingen voor het verhaal van de vierde film waren dus niet bepaald groots. Tegen al mijn verwachtingen in bevat John Wick: Chapter 4, naast genoeg actiespektakel en formidabel stuntwerk, ook een redelijk sterk verhaal. Wanneer recensenten of filmliefhebbers het over de John Wick filmreeks hebben, komen ze regelmatig tot de conclusie dat de eerste film het beste verhaal bevat. Hier was ik het voor een langere tijd (grotendeels) mee eens. John Wick uit 2014 legde de focus op een balans tussen actie, spektakelstukken en een simpel, maar duidelijk narratief.
De vervolgen op deze eerste film legden de focus meer op actie en spektakel, waarbij het verhaal van minder groot belang leek te zijn geworden. Tenminste, dat dacht ik zelf ook voor langere tijd. Het verhaal van John Wick: Chapter 4 – en de eerdere twee vervolgen – gaat veelal ook over de filmwereld waarin dit verhaal plaatsvindt. Hierin lijken de John Wick vervolgen op films als Avatar: The Way of Water uit 2022, Bambi uit 1942 en Once Upon a Time … in Hollywood uit 2019. Wat al deze films met elkaar gemeen hebben is dat de bijhorende verhalen gecentreerd gaan over de personages en de plaats die ze hebben in hun excentrieke wereld.
Bij Avatar: The Way of Water onderzoeken ze de plaats van de hoofdpersonages in een wereld waar kolonialisme en ontbossing ervoor zorgen dat hun natuurlijke leefomgeving(-en) opnieuw in gevaar komen. In Bambi zien we een klein hertje opgroeien in de verschillende seizoenen van een beboste omgeving. De wereld van de natuur in zijn verschillende seizoenen is net zo belangrijk als het verhaal van Bambi zelf. In Once Upon a Time … in Hollywood krijgen we een audiovisuele liefdesbrief te zien waarin de personages groei en verandering meemaken, door de steeds grotere opkomst van televisie- en massacultuur.
In de John Wick films zien we hoe het titulaire hoofdpersonage steeds opnieuw wordt teruggetrokken in een duistere misdaadwereld waar wraak, geweld en de dood heersen. De wereld waar John Wick steeds weer in terugvalt – en in conflict meekomt – is hier net zo buitengewoon en excentriek als het personage zelf. Het is begrijpelijk dat als je op zoek bent naar een duidelijk narratief waarin de focus ligt op de karakterontwikkelingen, achtergrondverhalen en motivaties van de personages dat je teleurgesteld kunt raken door de verhalen van de John Wick films.
John Wick heeft dus echter wel een verhaal, maar het is een minder traditioneel verhaal. In plaats van dat spektakelstukken en actiescènes in het verhaal zijn verwerkt, wordt het verhaal verder gebouwd op spektakelstukken, actiescènes en de mythologie van deze filmwereld. Dit is een bepaald soort narratief waar je van moet houden. Daarnaast zul je dit soort verhalen eerst ook moeten leren herkennen, voordat ze je kunt begrijpen of waarderen.
John Wick: Chapter 4 bevat door de vele actiescènes uiteraard wel een nogal repetitief verhaal. Het verhaal gaat van een grootse actiescène, bijna direct door naar de volgende. Is dit echt een heel groot probleem voor de film? Naar mijn mening niet. Dit is ondertussen al de vierde film uit deze franchise, dus de filmliefhebbers, fans en recensenten moeten ondertussen wel gewend zijn aan het idee dat de actiescènes het verhaal zouden kunnen overheersen.
Een van de beste actiefilms aller tijden
John Wick: Chapter 4 bevat (ook) een verhaal waarin de keuzes van individuele personages en de bijhorende consequenties, leiden tot spectaculaire actiescènes. John Wick: Chapter 4 bevat enkele van de grootste, bijzonderste en spectaculairste actiescènes die ooit op film zijn gezet. De film is zowel de nieuwe norm geworden van actiefilms als dat van het bijhorende stuntwerk. Er zijn meerdere dynamische filmmomenten waarin John Wick het opneemt tegen een leger van diverse vijanden en oude bondgenoten.
Een van de hoogtepunten is het eerste grote gevecht waarin John Wick, met behulp van een klein leger samoerai en enkele nunchucks, het opneemt tegen diverse gepantserde soldaten. De beste actiescène van John Wick: Chapter 4 is echter het filmmoment wanneer onze titulaire antiheld het op moet nemen tegen huurlingen in een flatgebouw. Cinematograaf Dan Laustsen levert hierbij prachtig en uniek camerawerk af. Doordat Laustsen de camera veelal boven de gangen plaatst, krijgen we bijzondere beelden te zien. We hebben een totaal overzicht waar John Wick en de huurlingen zich bevinden.
Hierdoor zien we niet alleen meer van de locaties van de personages en het interieur, maar we weten ook meer van de situatie af dan dat de personages zelf weten. Dit zorgt voor extra spanning, omdat je als filmkijker weet waar een huurling of John Wick beter wel (of niet) heen kan lopen. Laustsen speelt dus met een bovenaanzicht (een zogenaamde overhead opname). Bij een overhead opname wordt de camera recht boven het onderwerp geplaatst. In dit geval is dit dus het gevecht tussen John Wick en de huurlingen in het flatgebouw.
Geweldige ensemble cast
De choreografie van alle actiescènes is uiteraard ook een ongelooflijk sterk pluspunt van de film. Dit is ook terug te zien in het formidabele stuntwerk dat, onder leiding van de regisseur en stunt coördinator, buitengewoon goed in beeld wordt gebracht. De cast levert hier ook een belangrijke bijdrage in. Keanu Reeves blijft de grootste ster van deze franchise (duh!). Zowel met zijn acteerprestatie en stuntwerk weet Reeves (opnieuw) het meest te overtuigen. De acteur weet in zijn, soms wat droge, acteerwerk de juiste balans te vinden tussen bruutheid en compassie.
De cast bestaat verder uit enkele terugkerende oude acteurs. Daarvan zijn Lance Reddick, Ian McShane en Laurence Fishburne de hoogtepunten. Het is vooral mooi om Reddick nog een laatste keer in zijn rol als Charon te zien. De acteur overleed plotseling dit jaar in maart. Van de nieuwe acteurs en actrices uit de cast weten Hiroyuki Sanada, Rina Sawayama, Clancy Brown, Scott Adkins en Donnie Yen het meeste een indruk achter te laten. Het is altijd een genot om Brown in een (grote) film te zien.
De acteur die je kunt kennen van The Shawshank Redemption en Spongebob Squarepants (ja, dat laatste klopt echt!), heeft altijd een natuurlijke en sterke aanwezigheid op het scherm. Scott Adkins is hilarisch als de gevaarlijke schurk Killa. Adkins draagt een fatsuit in John Wick: Chapter 4. Een fatsuit is een soort bodysuit onderkleding dat gebruikt wordt om het uiterlijk van een actrice of acteur met een licht tot gemiddeld postuur te verdikken tot een persoon met overgewicht of obesitas. Dit wordt regelmatig in combinatie uitgevoerd met prothetische make-up.
Adkins is nog redelijk flexibel en het is overdreven hoe goed de acteur nog extravagante actiescènes kan uitvoeren. De acteur, die naast Reeves, de coolste actiescènes heeft, is echter Yen. Deze laatste genoemde acteur speelt het blinde personage Caine. Een blind personage klinkt niet als een bepaald handige of sterke actieheld, maar Yen weet met zijn uitstekende acteerwerk te verkopen dat zelfs een blind personage een brute actieheld kan worden. De filmmakers maken gebruik van zijn zichtbeperking. Hierbij laten ze het zowel zien als een realistisch probleem en als een hulpmiddel voor Caine, omdat zijn vijanden hem dan onderschatten.
Conclusie
John Wick: Chapter 4 is een meesterlijke actiefilm. De film bevat niet alleen spectaculaire actiescènes en verbluffend stuntwerk, maar ook een mooi verhaal. In dit verhaal is de mythologie van filmwereld net zo belangrijk is als het daadwerkelijke narratief. De regisseur, Chad Stahelski, levert met deze vierde film zijn beste werk af. Stahelksi heeft alle vier de films uit de John Wick filmreeks geregisseerd, maar John Wick: Chapter 4 is zijn best geregisseerde film. Dit is grotendeels te danken aan de briljante geregisseerde en gechoreografeerde actiescènes (inclusief het sterke stuntwerk).
Ook hoofdrolspeler Keanu Reeves is weer sterk in zijn rol als de titulaire actieheld. John Wick: Chapter 4 bevat verder een grootse ensemble cast, waarbij zowel nieuwkomers en oude bekenden tot de franchise een sterke indruk weten achter te laten. Enkele van de acteurs en actrices die de show weten te stelen zijn Hiroyuki Sanada, Lance Reddick, Rina Sawayama, Laurence Fishburne, Clancy Brown, Ian McShane, Scott Adkins en Donnie Yen. Deze vierde John Wick film ziet er ook prachtig uit. Dit is onder andere te danken door de adembenemende cinematografie van cameraman Dan Laustsen.
John Wick: Chapter 4 zal niet voor iedereen een geschikte actiefilm zijn. De focus van het verhaal ligt namelijk niet op een aangrijpend verhaal, maar eerder op de filmwereld. Hierbij nemen de acties en consequenties van individuele personages het voortouw in het verdere verloop van het verhaal. Hierdoor kan het verhaal wat mager en repetitief ogen, maar zelf had ik hier minder problemen mee.
Ik kon de diepgang, die ik zocht, terugvinden in de mythologie van de filmwereld en sterk uitgewerkte actiescènes. John Wick: Chapter 4 bevat namelijk enkele van de beste actiescènes die ooit op film zijn gezet. Puur alleen al om deze reden is de film het kijken meer dan waard. John Wick: Chapter 4 is nog in enkele Nederlandse bioscopen te zien. Daarnaast zal de film vanaf 22 juli 2023 te koop zijn op 4K UHD Blu-ray, Blu-ray, DVD en Steelbook in Nederland.