Met Mini-Zlatan & oom Bestie startte ik dit jaar mijn tweede editie als FIPRESCI jurylid van het SCHLiNGEL International Filmfestival. De oorspronkelijke titel van de film is Zweeds en luidt: Lill-Zlatan och morbror Raring. De (internationale) Engelstalige titel van de film is Mini-Zlatan and Uncle Darling. Zelf keek ik de film in de oorspronkelijke taal met Engelstalige ondertiteling en live Duitse nasynchronisatie. Het SCHLiNGEL International Film Festival is een (internationaal) filmfestival voor kinderen en een jong publiek. Het festival had zijn start in 1996 – wat grappig genoeg ook mijn geboortejaar is.
Sindsdien heeft het filmfestival jaarlijks plaatsgevonden in Chemnitz. Mini-Zlatan & oom Bestie wist me zeker niet teleur te stellen, maar ik heb wel wat kritiekpunten richting de film. Toch mag er zeker gezegd worden dat het uniek, bijzonder en mooi is om te zien hoe goed de film realistisch weet om te gaan met het representatief vertonen van de LGBT+ gemeenschap. Dat is al een hele prestatie op zich waar de cast en crew trots over mogen zijn.
Synopsis van Mini-Zlatan & oom Bestie (2022)
Ella is dol op haar favoriete oom Tommy. Ze beschouwd hem als haar BFF (Best Friend Forever) en noemt hem dan ook oom Bestie. Ze kijkt al een lange tijd ernaar uit om weer op bezoek bij hem te gaan. Wanneer dit eindelijk lijkt te gaan gebeuren, worden haar dromen voor een leuke week met oom Bestie gebroken. Dit komt doordat Ella bang is haar beste vriend te verliezen aan oom Bestie’s nieuwe vriend Steve. Samen met Otto – een jongen uit haar school – plant ze een reeks van geniepige streken en creatieve grappen om zo van Steve af te komen. Op deze manier hoopt ze haar beste vriend oom Bestie voor goed terug te winnen.
Recensie
Mini-Zlatan & oom Bestie weet voor een Zweedse familiefilm uit 2022 een best progressieve feelgoodfilm te zijn. Zo zit de film vol met representatie van de LGBT+ gemeenschap. Zo is het belangrijkste bijpersonage – oom Bestie – homoseksueel. Daarnaast heeft hij zijn eigen winkel waarbij hij de make-up en haren verzorgt van mensen uit de LGBT+ gemeenschap. Regisseur Christian Lo weet op deze manier in een familiefilm voor kinderen vanaf zes jaar een goede representatie van het echte leven te geven. Het is mooi om te zien hoe Lo de LGBT+ gemeenschap presenteert zonder enig moment het geforceerd of anders over te laten komen.
Lo weet dit aspect van het verhaal als de normaalste zaak van de wereld over te laten komen – zoals het ook hoort te zijn! Ondanks dat de film progressief en representatief genoemd kan worden, kan de film ook voorspelbaar en niet bepaald origineel genoemd worden. Dat Mini-Zlatan & oom Bestie niet origineel, maar voorspelbaar genoemd kan worden, ligt vooral aan het verhaal. Het scenario is geschreven door Ella Lemhagen en Janne Vierth, wat gebaseerd is op een kinderboek van de Zweedse auteur Pija Lindenbaum. Het verhaal van de film bewandelt de klassiek route van een driehoeksverhouding tussen de drie belangrijkste personages.
In dit geval is het hoofdpersonage een jong meisje dat bang is haar beste vriend en favoriete oom te verliezen aan zijn nieuwe vriend. Wat volgt is een film waarin het hoofdpersonage meerdere plannen uitvoert om de relatie tussen haar beste vriend en zijn geliefde te verbreken. Dit soort verhalen zijn tegenwoordig best cliché geworden – vooral in (romantische) komediefilms. Echter komen dit soort verhalen ook voor in familiefilms en kinderfilms. In bijvoorbeeld The Lion King 1 1/2 zetten de twee hoofdpersonages (Timon en Pumbaa) alles op alles om ervoor te zorgen dat hun best vriend Simba niet verliefd wordt op zijn jeugdvriendin Nala.
Dit is maar een klein onderdeel van het verhaal wat samengevat wordt in enkele snelle montages van mislukte pogingen om de relatie te verbreken. In Mini-Zlatan & oom Bestie krijgen we soortgelijke mislukte pogingen te zien – die er eigenlijk juist voor zorgen dat de twee geliefden meer van elkaar gaan houden. Zelfs met een korte speeltijd van tachtig minuten voelen de scènes waar mislukte streken en grappen voorkomen nog te lang. Misschien is dit ook wel de reden dat de film ook als een miniserie, bestaande uit drie afleveringen van elk zevenentwintig minuten, uitgebracht gaat worden.
Persoonlijk denk ik dat Mini-Zlatan & oom Bestie had kunnen profiteren als ze meer in waren gaan op de psychologie van het jonge meisje. Zo hoopte ik dat er meer werd ingespeeld op haar emoties en beredeneringen. Zo hadden Lo, Lemahgen en Vierth meer kunnen vertellen over hoe Tommy haar beste vriend (en echte ouder) is geworden. Ze hadden daarbij kunnen laten zien dat ze bang is om opnieuw verlaten te worden – net zoals haar ouders constant hebben gedaan. De ouders spelen geen belangrijke rol in deze film, maar het is logisch dat Mini-Zlatan een gemis heeft voor een ouderlijk figuur en dat zoekt in haar oom Bestie (of Tommy).
Het is jammer dat er in deze film minder wordt ingegaan op dit aspect van het kinderlijke psyche. De jonge hoofdrolspeelster Agnes Colliander weet wel met de trieste uitdrukkingen in haar ogen indruk te maken. Het is niet gek om uit deze trieste blikken een gemis of verlatingsangst te lezen, maar het is jammer dat de filmmakers daar nooit nadrukkelijk op inspelen. Als het gaat over het acteerwerk is de rest van Collianders prestatie nogal emotieloos en droog. Colliander is echter wel een betere kinderacteur dan Danyar Zeydanioglu – die de schooljongen Otto speelt.
Hij acteert emotieloos en met (bijna) alleen maar dezelfde lichaamshoudingen en gezichtsuitdrukkingen. Van de rest van de cast stelen vooral Simon J. Berger en Tibor Lukacs, als de twee geliefden, de show. Het is leuk om te zien hoe de Nederlandse acteur Lukacs eigenlijk de komischte toevoeging is aan de film. Echter is de toevoeging van de drieling ooms ook hilarisch. Ze hebben allemaal dezelfde hobby’s, namelijk autoracen en Zweedse spekpannenkoeken. Ik had graag gezien dat er meer met deze leuke bedachte bijpersonages gedaan werd.
Conclusie
Mini-Zlatan & oom Bestie is een progressieve film die een representatief en realistisch beeld weet te scheppen van de LGBT+ gemeenschap. Ondanks dit ongelofelijk mooie en belangrijke aspect, kan de film ook voorspelbaar en niet bepaald origineel genoemd worden. Dit komt door het verhaal van de film, wat bestaat uit een reeks clichés over een egocentrisch hoofdpersonage dat een relatie tussen twee bijpersonages probeert te breken. Mini-Zlatan & oom Bestie had kunnen profiteren als ze meer in waren gaan op de emoties en beredeneringen van het hoofdpersonage. Want waarom is ze bang haar favoriete oom en beste vriend te verliezen aan Steve?
Heeft dit jonge meisje verlatingsangst doordat haar ouders haar constant dumpen bij andere familieleden? Of mist ze een bepaald ouderlijk figuur? Is ze bang haar favoriete oom te verliezen, juist omdat hij die ouderlijke rol nu op zich lijkt te nemen? Dit zijn vragen die bij mezelf opkwamen tijdens het kijken van Mini-Zlatan & oom Bestie. Spijtig genoeg worden deze vragen nooit beantwoord of onderzocht. En dat terwijl er wel naar gehint lijkt te worden met het acteerwerk van hoofdrolspeelster Agnes Colliander. De trieste uitdrukkingen in haar ogen lijken meer te willen vertellen.
Helaas acteert Colliander voor de rest nogal houterig. Ze acteert echter wel beter dan Danyar Zeydanioglu, die bijna gedurende de hele film een of twee lichaamshoudingen en gezichtsuitdrukkingen heeft. Van de cast stelen vooral Simon J. Berger en de Nederlandse acteur Tibor Lukacs de show. Lukacs zorgt samen met drie andere bijpersonages (de drieling ooms) voor de luchtigheid en komische timing in de film. Mini-Zlatan & oom Bestie kan beschouwd worden als een goede familiefilm met gebreken. De film is een degelijke aanrader voor jong en oud. Mini-Zlatan & oom Bestie zal dit jaar te zien zijn op het Cinekid filmfestival in Amsterdam. Daarnaast is de film nu te bekijken op het SCHLiNGEL International Filmfestival in Duitsland.
