Wanneer ik diep terugkijk in mijn geheugen, komen vage herinneringen van (televisie-)uitzendingen van de films Niko en de Vliegende Brigade (2008) en Niko 2: Familiezaken (2012) naar boven. Zo ver ik me kan herinneren werden deze twee animatiefilms regelmatig tijdens de feestdagen afgespeeld op televisiezenders als NPO 3. Het zal me niet verbazen als dit nog steeds gedaan wordt – zeker met de recente bioscooprelease van de derde film: Niko voorbij het noorderlicht. Ondanks dat ik bekend ben met het magische en vliegende rendier, heeft dit filmpersonage geen blijvende of sterke indruk bij me achtergelaten.
Na het kijken van Niko voorbij het noorderlicht is mijn impressie van dit feestelijke filmfiguur niet veranderd of verbeterd. Net zoals de vorige twee films komt Niko voorbij het noorderlicht over als een Europese animatiefilm die jaarlijks herhaaldelijk afgespeeld kan worden op televisie. In principe is hier niets mis mee, maar het zegt wel veel over de kwaliteit van de film. Deze derde film over het vliegende jonge rendier Niko bevat een voorspelbaar en redelijk cliché filmverhaal. Toch zullen kleine kinderen en jongere filmkijkers genieten van het komische en hartverwarmende karakter van deze animatiefilm.
Daarnaast bevat Niko voorbij het noorderlicht meerdere filmscènes die als spannend en avontuurlijk beschouwd kunnen worden door een jongere doelgroep. In het filmverhaal wordt verder besproken hoe kinderen moeite kunnen hebben met opgroeien en hoe ouders (of ouderfiguren) moeite kunnen hebben met het loslaten van hun kinderen. Doordat de regisseurs en scenarioschrijvers van familie een belangrijk terugkerend onderwerp maken, is deze animatiefilm uiteindelijk vooral geschikt voor families met jonge kinderen.
Over Niko voorbij het noorderlicht (2024)
Niko voorbij het noorderlicht is een geanimeerde kerstfamiliefilm uit 2024. De film is geregisseerd door Kari Juusonen en Jørgen Lerdam. Het scenario van de film is geschreven door Marteinn Thorisson, Hannu Tuomainen en Kari Juusonen. De film is ook bekend onder de filmtitels The Magic Reindeer: Saving Santa’s Sleigh en Niko: Beyond the Northern Lights. De film is ontstaan in een samenwerking tussen de landen Finland, Duitsland, Ierland en Denemarken. Niko voorbij het noorderlicht wordt in de Nederlandstalige versie in de bioscoop uitgebracht.
De Nederlandse stemmencast bestaat uit (o.a.) Peggy Vrijens, Sil van der Zwan, Romy van Minnebruggen, Jelle Amersfoort, Jip Bartels, Linda Wagenmakers en Noah Fontijn. Wim Pel Productions en Option Media zijn verantwoordelijk geweest voor de nasynchronisatie van de film. De film heeft een speeltijd van 85 minuten. Het filmverhaal volgt Niko die afreist naar het Noorden om de gestolen slee van de Kerstman terug te halen. Op zijn reis ontdekt hij de echte kracht van vriendschap en zelfvertrouwen. Daarnaast leert Niko, met steun van zowel oude als nieuwe vrienden, hoe hij zijn eigen weg kan volgen.
Magie van het noorderlicht
Een van de beste aspecten van deze animatiefilm is de filmmuziek van componisten Eimear Noone en Craig Stuart Garfinkle. De filmmuziek is niet alleen episch en groots, maar ook magisch en avontuurlijk. Daarnaast zijn er verschillende feestelijke kerstklanken terug te horen in de filmmuziek. De animatie van Niko voorbij het noorderlicht ziet er echter niet heel indrukwekkend of bijzonder uit. Toch bevat de animatiefilm enkele interessante concepten voor animatiescènes. Het beste voorbeeld hiervan is terug te vinden bij de vormgeving van het noorderlicht.
De constructie van de binnenkant van het noorderlicht is creatief en fantasierijk. De binnenkant van het noorderlicht is geanimeerd en vormgegeven als breincellen. Toch is het vooral het concept dat indruk weet op te wekken. Het noorderlicht zelf ziet er minder krachtig en spectaculair geanimeerd uit. De toevoeging van een grootse hoeveelheid lemmingen levert de film nog enkele grappig geanimeerde scènes op. Toch lijken deze schattige beestjes puur toegevoegd te zijn om in te spelen op het succes van andere schattige hulpjes zoals de Minions van de Despicable Me-franchise en de Hyrax van Ice Age: Continental Drift (2012).
Interessante, maar onuitgewerkte thema’s
Het filmverhaal van Niko voorbij het noorderlicht is voorspelbaar en aan het begin ook nog eens een tikkeltje saai. Toch weten de regisseurs en scenarioschrijvers interessante onderwerpen en thema’s op te brengen in de film. Zo weten regisseurs Kari Juusonen en Jørgen Lerdam samen met de scenarioschrijvers op een subtiele manier te vertellen dat familie belangrijker is dan de “missie” van de Vliegende Brigade. Het woord “missie” is hierbij een metafoor voor werk. De film geeft weer dat obsessief werken nooit belangrijker zal zijn dan tijd spenderen met je geliefden en familieleden.
In Niko voorbij het noorderlicht zijn er meerdere bijpersonages die met hun geheimen grote problemen veroorzaken in het verhaal. De regisseurs en scenarioschrijvers weten op een subtiele manier in te spelen op het idee dat de zonden van vaders doorgegeven zullen worden aan hun kinderen en andere toekomstige generaties. De jongere filmfiguren helpen hun ouders om hun gevoelens te omarmen. Een ander thema dat de regisseurs en scenarioschrijvers op een subtiele manier bespreken is het concept van het legenestsyndroom.
Het legenestsyndroom is in deze Europese animatiefilm terug te vinden bij het personage Julius die moeite heeft om te accepteren dat hij niet meer nodig is als ouderfiguur voor Niko. Waar Julius wordt geconfronteerd met dit verdriet, krijgt Niko te maken met onzekerheid en angst over zijn eigen kunnen. Niko heeft het gevoel alles altijd fout te doen. Met behulp van Julius leert Niko dat iedereen van zijn eigen fouten kan leren. Ondanks dat het filmverhaal interessante thema’s introduceert, worden deze onderwerpen nooit krachtig onderbouwd of uitgewerkt.
De thematische problemen worden net zo snel opgelost als dat ze geïntroduceerd worden in film. Een simpel en kort gesprek van enkele dialogen lijkt in deze animatiefilm genoeg te zijn om problemen of (innerlijke) worstelingen op te lossen. Het helpt de film ook niet dat de opbouw naar het intrigerende incident, dat Niko op zijn heldenreis zet, te lang duurt. De hele opzet van de wedstrijd tussen Stella en Niko duurt simpelweg te lang. Hierdoor zullen filmtoeschouwers hun aandacht en interesse verliezen in deze film. Door de langdradige start ontstaan er ook problemen in de structuur en het verdere verloop van het verhaal.
Conclusie
Niko voorbij het noorderlicht is een prima film die waarschijnlijk de komende jaren met de feestdagen herhaaldelijk op de televisiebuis afgespeeld zal worden. Dit laat tegelijkertijd de kracht en de zwakte van deze derde film over het vliegende rendier Niko zien. Deze Europese animatiefilm mag dan interessante thema’s opbrengen en geweldige filmmuziek bevatten, maar dit is niet genoeg om van deze simpele film een geweldige of echt memorabele filmervaring te maken. Niko voorbij het noorderlicht is een simpele film die makkelijk wegkijkt, maar te weinig boeiende of interessante verhaallijnen opbrengt.
Dat het filmverhaal langzaam en moeilijk op gang komt, helpt de film ook niet. Het is geen groot drama dat Niko voorbij het noorderlicht niet een diepgaand meesterwerk is, maar tegelijkertijd is het jammer dat de regisseurs en scenarioschrijvers niet de kans hebben gepakt om dat van deze animatiefilm wel te maken. De film bevat meerdere interessante thema’s die met een sterker geschreven verhaal een veel grotere indruk zouden kunnen hebben achterlaten. In plaats daarvan is Niko voorbij het noorderlicht een cliché Europese film met een voorspelbaar verhaal, degelijk Nederlands nagesynchroniseerd stemmenwerk en enigszins slappe animatie geworden.
Om deze redenen is de film vooral aan te raden aan families met kleine kinderen die niet gefocust zijn op de diepgang en de kwaliteit, maar eerder het plezier dat ze kunnen beleven van (Europese) animatiefilms. Families met jonge kinderen die op zoek zijn naar een hartverwarmende en leuke animatiefilm over een vliegend rendier dat in zichzelf leert te geloven en nieuwe vrienden maakt, zullen met Niko voorbij het noorderlicht dan ook zeker tevreden zijn. Niko voorbij het noorderlicht is nu te zien in de Nederlandse bioscopen. Mijn dank aan filmdistributeur In the Air voor het versturen van een online recensie-exemplaar.
