Once Upon a Time … in Hollywood is een van Quentin Tarantino’s best geregisseerde films. Daarnaast is het ook een van zijn volwassenste en, voor hem, buitengewoonste films. Once Upon a Time … in Hollywood is vooral meer volwassen en buitengewoon, doordat de focus van zijn regievisie verschoven is. De focus van het verhaal ligt ditmaal minder op het bloederige spektakel vol actiescènes en scherp geleverde iconische dialogen. In plaats daarvan legt Tarantino de focus op het verfilmen van een audiovisueel poëtische liefdesbrief aan het snel veranderende filmlandschap van de jaren 1960.
Tarantino heeft met Once Upon a Time … in Hollywood een eerbetoon gegeven aan de laatste gouden jaren van Hollywood. Hierbij speelt de regisseur met diepgaande thema’s rondom de opkomst en afgang van populaire filmacteurs. Daarnaast laat hij zien hoe filmgenres als de Western hun loodje begonnen te leggen door de toename van televisie- en massacultuur. Naast dit alles weet de sterke filmmaker ook nog een bijzonder portret weer te geven van het leven van Sharon Tate.
Hierbij weet Tarantino op een subtiele en mooie manier weer te geven hoe de dood van deze actrice de veranderingen in de filmindustrie van de jaren 1960 sneller heeft laten verlopen. Dit laat de filmmaker zien door juist in zijn verhaal met de echt gebeurde geschiedenis te spelen. Door waargebeurde moorden en gruwelijke evenementen anders uit te laten spelen, laat de filmmaker op een melancholische, maar prachtige manier zien dat de grote veranderingen in Hollywood altijd zouden hebben plaatsgevonden.
Zelfs al zouden onschuldige iconen uit de filmindustrie in een alternatieve realiteit gespaard zijn gebleven. Hiermee speelt de filmmaker in op de bijzondere geaardheid van Hollywood en de filmwereld in zijn geheel: een wereld altijd in ontwikkeling. Een wereld die niet gestopt kan worden door individuele tragische gebeurtenissen, maar hierdoor wel enorm kan veranderden. Once Upon a Time … in Hollywood is hiermee een sprookjesachtige hertelling geworden van een belangrijk tijdperk uit de filmgeschiedenis, waarbij Tarantino de ware geaardheid van de filmindustrie bloot weet te stellen.
Over Once Upon a Time … in Hollywood (2019)
Once Upon a Time … in Hollywood is een historische tragikomedie film uit 2019. De film is geregisseerd door de wereldberoemde en iconische filmmaker Quentin Tarantino. Deze filmmaker kun je onder andere kennen voor het regisseren van Inglourious Basterds, Pulp Fiction en Django Unchained. Tarantino schreef ook het scenario van de film Once Upon a Time … in Hollywood. De film bevat een grootse cast met Leonardo DiCaprio, Brad Pritt en Margot Robbie in de hoofdrollen. De rest van de cast bestaat uit onder andere Emile Hirsch, Margaret Qually, Timothy Olyphant, Austin Butler, Dakota Fanning, Bruce Dern, Mike Moh, Luke Perry, Damian Lewis, Al Pacino, Maya Hawke, Sydney Sweeney, Kurt Russell en Michael Madsen.
Quentin Tarantino’s Once Upon a Time … in Hollywood speelt zich af in Los Angeles in het jaar 1969. Het verhaal volgt de avonturen van acteur Rick Dalton en zijn stuntman Cliff Booth. De twee vrienden navigeren het snel veranderende filmlandschap. Ze hebben meer moeite om rond te komen in een filmindustrie die ze steeds minder herkennen. Tegelijkertijd speelt Tarantino met Once Upon a Time … in Hollywood met een alternatieve geschiedenis – net zoals hij in zijn eerder geregisseerde film Inglourious Basterds heeft gedaan.
Once Upon a Time … in Hollywood is de eerste film waarin Tarantino niet samen heeft gewerkt met Bob en Harvey Weinstein. De lange samenwerking kwam tot een einde nadat Harvey Weinstein meerdere beschuldigingen van seksueel misbruik en seksueel grensoverschrijdend gedrag ontving. Nadat meerdere filmstudio’s grote bedragen aan Tarantino aanboden voor de rechten van de film, won Sony Pictures de uiteindelijke strijd. Sony Pictures bemachtigde de rechten voor Once Upon a Time … in Hollywood door Tarantino het beste aanbod te geven.
Hierbij ontving de filmmaker ook het zogenaamde “final cut privilege”. In dit geval kreeg Tarantino het recht om de definitieve versie van een film te bepalen voor distributie en tentoonstelling. Once Upon a Time … in Hollywood beleefde zijn wereldpremière op 21 mei 2019 tijdens het Cannes Film Festival van dat jaar. De film werd later in de Amerikaanse bioscopen uitgebracht op 26 juli 2019. In Nederland kwam de film uit op 12 augustus 2019. De film bracht wereldwijd ruim 374 miljoen Amerikaanse dollars op.
De film ontving positieve recensies van de filmcritici. Ze spraken met admiratie over Tarantino’s regievisie en scenario. Daarnaast ontvingen de acteerprestaties van DiCaprio en Pitt ook veel lof. Ook waren de recensenten enthousiast over de cinematografie, de soundtrack, de geluidsbewerking, de kostuumontwerpen en de productieontwerpen. De film werd daarnaast genomineerd voor tien Oscars bij de 92ste Academy Awards. Once Upon a Time … in Hollywood won uiteindelijk twee Oscars. Tarantino bracht op 29 juni 2021 ook nog een roman uit dat het verhaal van de film (nog) diepgaander vertelde.
Onterechte kritiek
Once Upon a Time … in Hollywood bevat voor een Tarantino film een flink stuk minder bloederig spektakel en actie dan normaal. Het gemis van deze twee elementen heeft ervoor gezorgd dat meerdere (alledaagse) bioscoopgangers en filmliefhebbers de film als slecht hebben bestempeld. Daarnaast waren dezelfde groep mensen ook minder enthousiast te spreken over het verhaal van Once Upon a Time … in Hollywood. Het verhaal zou nergens heengaan en de lange speeltijd van de film zou hierdoor alleen maar moeilijker te verduren zijn. Persoonlijk zie ik al deze opmerkingen als onterechte kritiek.
Tarantino is nooit een filmmaker geweest die alleen bekend stond voor het bloederig spektakel en de brute actiescènes uit zijn film. De filmmaker is boven alles een verdomd goede verhalenverteller. Er is een reden dat Tarantino al meerdere (verfilmde) scenario’s had geschreven, voordat hij zelf begon met het regisseren van films. Dit komt doordat Tarantino als geen ander weet hoe hij een origineel en krachtig verhaal moet schrijven.
In zijn verhalen komen regelmatig brute actiescènes en bloederig spektakel voor, maar deze filmmomenten werken alleen doordat de filmverhalen van Tarantino zo goed zijn uitgeschreven. Je hoeft Once Upon a Time … in Hollywood geen leuke (of überhaupt goede) film te vinden, maar om te zeggen dat dit een slechte film is omdat Tarantino niet genoeg van zijn bekende sterke actiescènes en spektakelstukken bevat, is nogal kort door de bocht gezegd. Daarnaast bevat Once Upon a Time … in Hollywood wel degelijk een briljant verhaal.
Alternatieve historische filmwereld
Net zoals bij andere Tarantino films als Reservoir Dogs, Pulp Fiction en Inglourious Basterds is het verhaal alleen wat anders vormgegeven dan we normaliter gewend zijn. Reservoir Dogs en Pulp Fiction bevatten beide een grotendeels non-lineair verhaal. In zijn film Inglourious Basterds speelt Tarantino met een alternatieve reeks gebeurtenissen uit de waargebeurde geschiedenis. In Once Upon a Time … in Hollywood maakt de filmmaker gebruik van deze diverse kenmerkende narratieve technieken waar hij om bekend is komen te staan.
Daarnaast weet de filmmaker ook zijn regiestijl te vernieuwen door in een groot deel van zijn negende speelfilm de focus te leggen op de filmwereld van het verhaal. Maar wat bedoel ik hier precies mee? Het verhaal van Once Upon a Time … in Hollywood bevat meerdere diepgaande lagen. De verhaallijnen rondom de hoofdpersonages Rick Dalton en Cliff Booth zijn er beide een van, maar het verhaal rondom de filmindustrie in deze alternatieve historische filmwereld is daar ook een van.
Hiermee is het verhaal van Once Upon a Time … in Hollywood het beste te vergelijken met films als John Wick: Chapter 4 uit 2023, Avatar: The Way of Water uit 2022 en Bambi uit 1942. In al deze films gaan de bijzondere verhalen niet alleen over de excentrieke personages, maar ook over de diepgaande en buitengewone filmwerelden. In Once Upon a Time … in Hollywood betekent dit dat we een audiovisuele liefdesbrief te zien krijgen waarin de personages groei en verandering meemaken in de filmindustrie aan het einde van de jaren 1960.
De laatste gouden jaren van Hollywood
In deze film word je door de buitengewone historische filmwereld begeleid door de personages Rick Dalton en Cliff Booth. Tarantino neemt ons samen met hoofdrolspelers Leonardo Dicaprio en Brad Pitt mee naar de laatste momenten van de gouden jaren van Hollywood. Dit doet hij door fictieve personages te plaatsen rondom daadwerkelijk bekende sterren uit de jaren 1960 – zoals Bruce Lee, Steve McQueen en Sharon Tate. Het verhaal van Once Upon a Time … in Hollywood gaat namelijk niet alleen over het leven van deze fictieve personages, maar ook over hoe het leven in de filmindustrie en sterrenwereld eruit zag aan het einde van de jaren 1960.
De film gaat net zo goed over mensen die toen een grote ster waren, zoals Sharon Tate, Jay Sebring, Bruce Lee en Steve McQueen. In het jaar 1969 vond het einde van de gouden jaren van Hollywood plaats. Hiermee kwam er ook een einde aan de filmindustrie zoals die toen bekend stond. Tegelijkertijd vond ook de wedergeboorte plaats. De moord op Sharon Tate en de dood van filmgenres als de spaghettiwestern, zorgden voor een nieuwe start in de filmindustrie. De films en verhalen die uit Hollywood kwamen werden duisterder, gewelddadiger en rauwer.
Hiermee reflecteerde de films en verhalen het tijdperk van de jaren 1970. Een tijdperk waarin de Vietnamoorlog en de consequenties daarvan de Amerikaanse bewoners nog meer in hun greep hadden. Tegelijkertijd zorgden de Tate-moorden ook voor een grote oproering in de sterrenwereld en de verdwijning van naïviteit en onschuld in grote Hollywoodfilms. Films als The Godfather, The Godfather Part II, Taxi Driver, Dirty Harry, Mean Streets en Apocalypse Now verlegde de focus van de verhalen naar thema’s als de Vietnamoorlog, seriemoordenaars, machtsstrijden en de maffia.
Once Upon a Time … in Hollywood is Tarantino’s audiovisuele poëtische liefdesbrief waarmee hij de laatste momenten van de gouden jaren van Hollywood laat zien. Tegelijkertijd laat de regisseur zien dat, zelfs al waren de Tate-moorden en snelle dood van de spaghettiwestern niet voorgekomen, er nog steeds grote veranderingen zouden hebben plaatsgevonden. De filmmaker laat hiermee zien dat verandering en groei in een dynamische wereld als de filmindustrie onvermijdelijk is.
Grootse ensemble cast
Dat het verhaal over de filmwereld van Once Upon a Time … in Hollywood zo diepgaand en interessant oogt, is voor een groot deel ook te danken aan de rest van de cast en de crew van de film. Zo is het acteerwerk van de grootse ensemble cast simpelweg geweldig! De film bevat opnieuw krachtig geschreven stukken dialogen. Deze dialogen zijn niet alleen krachtig geschreven door Tarantino, maar worden ook perfect geleverd door de cast. De twee grootste sterren – DiCaprio en Pitt – laten dit maar al te goed zien in de manier waarop ze hun dialogen leveren.
Zo speelt DiCaprio een onzekere Rick Dalton die zijn voeting in de filmindustrie niet meer lijkt te vinden. Hij denkt dat hij niets meer kan bereiken en dat zijn carrière afgelopen is. Dit is ook te zien in de manier waarop hij zijn dialoog uitspreekt – vol stotterend met struikelingen over woorden en flink wat gehoest. Dit is een man die alles al bereikt lijkt te hebben en bang is om nu te dalen. Toch lijkt de acteur zijn zelfvertrouwen te herwinnen door juist niet op te geven en te evolueren in (of eerder met) zijn acteerprestaties.
Waar DiCaprio verantwoordelijk is voor het spelen en leveren van een groot gedeelte van het drama uit de film, brengt Pitt meer een luchtigere en komische toon tot de film. Pitt is charismatisch en hilarisch als stuntman Cliff Booth. Het mooie is dat de scènes waar DiCaprio en Pitt samen op het scherm te zien zijn, net zo vermakelijk ogen zijn als de verhaallijnen waar ze niet samen in verschijnen. De rest van de cast is ook sterk. Hierbij weet actrice Margot Robbie goed de onschuld, naïviteit, schoonheid en goedaardigheid van de vermoorde actrice Sharon Tate weer te geven.
Van de rest van de cast steelt vooral Margaret Qually de show als de hippie “Pussycat”. Qually weet goed jonge lust en speelsheid te vertonen, waarbij ze ook weet te overtuigen door de normen en waarden van hippies uit die tijd juist weer te geven. De andere acteurs en actrices overtuigen ook allemaal in hun respectievelijke rollen. Alleen zijn ze een kleiner onderdeel van het verhaal. Deze acteurs en actrices spelen zeker een belangrijke rol in de film, maar die belangrijke rol is meer gericht om als decoratie het verhaal van de filmwereld te ondersteunen.
Sterke samenwerking tussen cast en crew
Naast de cast heeft de crew ook honderd procent meegeholpen aan het scheppen van een intrigerende filmwereld. Zo heeft casting director, Victoria Thomas, de regisseur en scenarioschrijver geholpen bij het samenbrengen van deze grootse ensemble cast. Daarnaast weet cinematograaf Robert Richardson de juiste balans tussen suggestief en subtiel camerawerk te bereiken in Once Upon a Time … in Hollywood. Richardson weet gedetailleerde beelden af te leveren. Deze beelden zien er regelmatig net zo iconisch uit als de films uit het filmische tijdperk die hij samen met Tarantino probeert te eren.
Tegelijkertijd weet de cinematograaf in zijn camerawerk goed de juiste sfeer van deze tijdsperiode weer te geven. Dit doet de cinematograaf door samen met Tarantino en filmmonteur Fred Raskin diverse opnames op verschillende manieren te decouperen en kadreren. Er is duidelijk op te merken dat de crew van tevoren heeft bedacht welke shots ze nodig hebben. Dit betekent dat er dus wel degelijk sterk gebruik gemaakt van is de filmtechniek genaamd découpage. Door de sterke samenwerking van de crew, hebben ze van tevoren geweten hoe ze shots willen opzetten, in welke volgorde ze de shots willen plaatsen en hoe lang de opnames moesten zijn.
De crewleden wisten ook wanneer ze gebruik moesten maken van welke filmformaten en wanneer ze zwart-wit beelden moesten inzetten. Hierdoor oogt Once Upon a Time … in Hollywood als een geloofwaardige representatie van de (film-)wereld aan het einde van de jaren 1960. Hierbij heeft het indrukwekkende werk van productieontwerper Barbara Ling, set decorateur Nancy Haigh en kostuumontwerper Arianne Phillips ook geholpen. Overal is Once Upon a Time … in Hollywood een film die krachtig werkt doordat de volledige cast en crew uitstekend weten samen te werken onder de extraordinaire regievisie van Tarantino.
Conclusie
Once Upon a Time … in Hollywood is misschien niet voor iedereen een topfilm. De film kan beschouwd worden als langdradig, doordat het verhaal minder spektakelstukken en bloederige actiescènes bevat. Deze kenmerkende factoren van een Tarantino film komen pas richting de laatste 25 minuten van de film naar voren. Maakt dit Once Upon a Time … in Hollywood dan echt een slechte film? Voor sommige mensen blijkbaar wel. Persoonlijk zie ik het heel anders. Once Upon a Time … in Hollywood bevat namelijk een prachtig verhaal met diepgaande thema’s over de filmindustrie en de filmwereld van de jaren 1960.
Tarantino levert tegelijkertijd een eerbetoon aan de veranderende filmindustrie en een realistisch portret van het einde van de jaren 1960. De film bevat daarnaast indrukwekkend acteerwerk van de grootse cast. Vooral hoofdrolspelers Leonardo DiCaprio en Brad Pitt leveren uitzonderlijk sterke acteerprestaties af. De twee acteurs zijn zowel samen – als zonder elkaar – een genot om te aanschouwen in Once Upon a Time … in Hollywood. De rest van de cast is ook sterk. Hierbij weten vooral Margot Robbie en Margaret Qually te overtuigen.
Once Upon a Time … in Hollywood bevat op technisch vlak ook veel sterke aspecten. Casting director Victoria Thomas heeft samen met Tarantino de juiste acteurs en actrices voor de beste rollen kunnen strikken. Het camerawerk van cinematograaf Robert Richardson is gedetailleerd en weet goed de tijdsperiode van deze historische filmwereld weer te geven. Hierbij weet het montagewerk van filmmonteur Fred Raskin zijn camerawerk te ondersteunen.
Ook op het gebied van productieontwerpen, set decoraties, kostuums en sets weet Once Upon a Time … in Hollywood een sterke indruk achter te laten. Once Upon a Time … in Hollywood is dan ook een van Tarantino’s beste films geworden. Daarnaast is het een van de beste films van de afgelopen jaren. De film is dan ook zeker sterk aan te raden en geschikt om meerdere malen van te genieten. Once Upon a Time … in Hollywood is nu te huur en te koop op Pathé Thuis. Daarnaast is de film ook te koop op Blu-ray, DVD en 4K UHD Blu-ray Steelbook op Bol.com.
