De Britse rock-‘n-roll documentaire One Hand Clapping is meer dan geschikt voor (muziek-)liefhebbers van artiest Paul McCartney en de bands Wings en The Beatles. Zo levert de film een blik achter schermen tijdens de opnamesessies in de Abbey Road Studios in Londen. De muziekdocumentaire is vastgelegd op videoband in de stijl en sfeer van de jaren 1970. Hierbij geeft One hand Clapping een weergave van het moment waarop de band Wings hun kenmerkende geluid wist te definiëren. De film doet een poging om weer te geven hoe McCartney met zijn band Wings de populaire cultuur in de jaren 1970 opnieuw heeft vormgegeven – net zoals de artiest het decennium daarvoor had gedaan met de band The Beatles.
De klemtoon ligt hier op het woord poging, omdat het regisseur David Litchfield niet gelukt is om een overtuigend beeld van Wings’ culturele impact weer te geven. In plaats van een sensationele en muzikale filmervaring – vol rock-‘n-roll – bracht One Hand Clapping me een zwerm van verveling. De documentaire is voor mezelf net zo effectief als een enkele hand die probeert te klappen. Sterker nog: One Hand Clapping verdient het ineffectieve en stille geluid van een enkele hand die probeert te applaudisseren voor een mislukte film.
Over One Hand Clapping (1974)
One Hand Clapping is een Britse muziekdocumentaire uit 1974. De film is geregisseerd door David Litchfield. De film staat ook bekender onder de filmtitel Paul McCartney and Wings – One Hand Clapping. One Hand Clapping werd opgenomen tijdens vier dagen in Abbey Road Studios in augustus 1974. De film geeft inzicht in de innerlijke werking van de band, terwijl ze samen werken en spelen in de studio. De muziekdocumentaire bevat interviews met de band en gesprekken met het creatieve team. De 4K gerestaureerde versie van One Hand Clapping bevat niet eerder uitgebrachte materiaal van The Backyard Sessions van McCartney, waarin hij op akoestische gitaar geliefde nummers uit zijn catalogus speelt.
De muziekdocumentaire viert in 2024 zijn vijftigjarige jubileum. Om het grootse jubileum te vieren, wordt One Hand Clapping door Piece of Magic Entertainment Benelux (POM Benelux) op 29 september 2024 opnieuw uitgebracht in de Nederlandse bioscopen. De 4K gerestaureerde versie van de film, inclusief een nieuwe Dolby Atmos mix, zal tijdelijk te zien zijn in enkele Nederlandse bioscopen en filmtheaters. Mijn dank aan Film Incompany en Piece of Magic Entertainment Benelux (POM Benelux) voor het versturen van een online recensie-exemplaar van One Hand Clapping.
Zelfverheerlijkende schouderklop
De 4K gerestaureerde versie van One Hand Clapping wordt bij de vertoningen van de verschillende filmsegmenten bijgestaan door nieuwe opgenomen (video) introducties van Paul McCartney. Terwijl de wereldberoemde artiest een introductie en achtergrondinformatie geeft over wat het filmpubliek te zien zal krijgen, worden ook enkele unieke polaroids van de muzieksessies en bandleden vertoond. Voor de eerste introductie van McCartney, krijgen de filmtoeschouwers een reclame van een album van de artiest te zien die te koop is op zijn gelijknamige website.
Door het gebruik van deze reclame komen de introducties van McCartney niet alleen als een extraatje voor de fans van de artiest over, maar ook als een pure advertentie om zijn muziek te kopen. Fans van McCartney zullen hier hoogstwaarschijnlijk minder moeite meehebben. Toch kan ik niet ontkennen dat deze toevoegingen aan de muziekdocumentaire overkomen als een goedkope manier om audiovisuele advertenties tijdens de speeltijd van een film te normaliseren. De toevoegingen zorgen er mede voor dat One Hand Clapping als een zelfverheerlijkende schouderklop van McCartney overkomt.
De artiest praat enkel positief en groots over het werk van hemzelf en de band Wings. McCartney levert in deze introducties geen oprecht beeld van zijn tijd met Wings. In plaats daarvan schetst hij een ideaal beeld dat het revolutionaire gedachtegoed van het werk dat Wings levert in deze muziekdocumentaire in stand houdt. Zowel de documentaire als de introducties van McCartney missen eerlijke en welgemeende aanpakken. In One Hand Clapping is dit terug te zien bij het moment dat McCartney aankondigt dat de band een pauze zal gaan nemen.
Hierbij geeft hij de opdracht aan de documentairemakers te stoppen met filmen. Hierdoor komt One Hand Clapping als gemaakt en niet oprecht over, want stel je voor dat McCartney of een ander bandlid uit de band iets verkeerds of controversieels op camera zou zeggen. Het iconische en revolutionaire imago van McCartney en de band mag natuurlijk niet geschaad worden, dus luistert regisseur David Litchfield naar de wens (of eerder eis) van McCartney. Hierdoor mist Litchfield de kans en mogelijkheid om de bandleden in hun pauzes als echte mensen (en niet alleen als muzikale kunstenaars) weer te geven.
Eenzijdig en ongeïnspireerd
De documentaire weet goed de passie die de band heeft voor muziek weer te geven. Zo is het mooi om te zien hoe McCartney en andere bandleden passievol over hun muziekgeschiedenis en liefdevol over de distinctieve geluiden van elkaar praten. De focus in het camerawerk ligt regelmatig op McCartney. Dit is geen verrassende of gekke verschijning, want hij is de grootste ster uit de band. Toch was het fijn geweest als het camerawerk – en in verlenging de documentaire zelf – de schermtijd eerlijker verdeeld had over de bandleden en het creatieve team van Wings.
Doordat het camerawerk een overduidelijk focuspunt heeft, bevat het camerawerk weinig variatie. De verschillende positioneringen en technieken van de camera komen zowel zielloos als eenzijdig over. Er wordt in het camerawerk veel gebruik gemaakt van cameratechnieken als inzoomen, uitzoomen en pan camerabewegingen. Voor de onwetenden: een pan camerabeweging is een beweging waarbij de camera horizontaal van links naar rechts en omgekeerd beweegt. Door de hevige focus op McCartney valt er voor de filmmonteur weinig te spelen met beeld in One Hand Clapping.
Er is weinig diepgang in het camerawerk en de montage te vinden, terwijl dat er wel in de muziek van McCartney en de band Wings is. Door het ongeïnspireerde karakter van de film, komt One Hand Clapping meer over als een muziekreportage van een televisiezender als de BBC. Voor een zogenaamde rock-‘n-roll documentaire is dit niets anders dan teleurstellend te noemen. Het helpt One Hand Clapping ook niet dat de eentonige regievisie van Litchfield, de film niet bepaald memorabel en ook nog eens saai maakt.
Er kan bijna gegarandeerd worden dat je gedachten meerdere keren zullen afdwalen tijdens het kijken van de film. Wanneer je gedachten dan afgedwaald zijn, dan zul je door de fantasieloze aanpak van de documentaire niet veel gemist hebben als je focus weer terugvalt op One Hand Clapping. Dit is het soort film dat mensen op de achtergrond van hun laptop, mobiele telefoon of televisie aanzetten, terwijl ze van plan zijn iets heel anders te gaan doen. One Hand Clapping is alleen de prijs waard voor grote fans van McCartney of bands als Wings en The Beatles.
Live and Let Die
De muziekdocumentaire One Hand Clapping is niet volledig slecht. Zo bevat de film allerlei details voor fans van de bands Wings en The Beatles. Daarnaast is de film een genot om te kijken voor de liefhebbers van McCartney. De artiest levert krachtige zangprestaties die de haren bij menig filmtoeschouwer omhoog zullen brengen. Het is fijn dat de verschillende bandleden kort gesproken worden over diverse onderwerpen. One Hand Clapping levert een kijkje in hun discussies rondom de kwaliteit van de muzieknummers en muziekopnames die ze maken.
Daarnaast werpt de muziekdocumentaire een (kleine) blik op wat de bandleden bezighoudt in hun artistieke leven. Het hoogtepunt uit One Hand Clapping is zonder enige twijfel de muziekopnames van het James Bond openingsnummer “Live and Let Die“. De opnamesessies zijn zo levendig en energiek dat zelfs de verveelde orkestleden, die samen werk met McCartney en de bang Wings, artistiek overkomen. Deze demonstratie van muzikale kracht en rock-‘n-roll is wat de documentaire zo hard nodig had – en nu juist grotendeels mist.
Conclusie
One Hand Clapping mag dan enkele pluspunten bevatten, maar dit is niet genoeg om van deze muziekdocumentaire een plezierige of interessante filmervaring te maken. Visueel is de film niet opvallend te noemen. In plaats daarvan ziet One Hand Clapping eruit alsof hij is gemaakt door een groep amateur filmmakers die hun vrienden opnamen met een videocamera terwijl ze een muziekalbum maakten. Het lijkt erop dat de enige reden waarom deze film uitgebracht is – of opnieuw uitgebracht wordt – de populariteit van Paul McCartney is.
Oké, Wings is een enigszins bekende band, maar zonder McCartney zouden ze niet zo bekend zijn. De introducties van McCartney voegen ook weinig toe aan 4K gerestaureerde versie van de film. De artiest staat als een droogkloot voor een alles overnemend en afleidend wit scherm. De achtergrondinformatie die hij levert, had interessant kunnen zijn als het op audiovisueel gebied wat unieker gebracht was. Het is duidelijk dat One Hand Clapping niet gemaakt is voor alle soorten filmtoeschouwers. One Hand Clapping heeft een specifiek doelgroep die ze willen vermaken: de fans en liefhebbers van McCartney en de bijhorende bands Wings en The Beatles.
Toch had regisseur David Litchfield een betere aanpak of meer unieke regievisie kunnen bedenken om McCartney en de andere bandleden van Wings interessanter op beeld te zetten. De film oogt meer als een advertentie voor hun muziek dan als een oprechte documentaire over wat deze band muzikale en humane artiesten maakt. Nu is One Hand Clapping alleen bedoeld (en geschikt) voor de fans en muziekliefhebbers die sowieso al naar deze 4K gerestaureerde versie van de film zouden gaan. One Hand Clapping draait vanaf 29 september 2024 tijdelijk in geselecteerde Nederlandse bioscopen en filmtheaters.
