SebKijk

Filmjournalist en Recensent

Food for Profit (2024) – Filmrecensie

Food for Profit (2024) – Filmrecensie

Food for Profit is een hartverscheurende en aangrijpende documentairefilm die verkent hoe mensen (met macht) een onmenselijke houding hebben tegenover dierenwelzijn, klimaatbescherming en de algehele volksgezondheid. De Italiaanse documentairefilm werkt als een doorgrond filmisch onderzoek dat laat zien hoe redelijk veel (machtige) mensen veedieren alleen als objecten zien. Regisseurs Giulia Innocenzi en Pablo D’Ambrosi bepleiten dat mensen met (veel) geld en macht doen wat ze doen, omdat ze het kunnen doen: ze hebben niet voor niets het geld en de macht ervoor. Food for Profit stelt de confronterende vraag of de bevolking wel leeft in een democratie als een grote hoeveelheid lobbyisten veel invloed kan uitoefenen op het Europese beleid en wetgeving. De verbluffende documentairefilm laat de monsterlijke en beestachtige kanten van de mensheid zien. Dit doen de filmmakers niet door een enkele rotte appel uit het politieke en industriële systeem van de agrifoodsector te belichten. In plaats daarvan leggen Innocenzi en D’Ambrosi het hele corrupte systeem bloot. Hierdoor komt de realiteit van een Europese samenleving dat steeds meer lijkt te leven onder het bewind van een zogenaamde “lobbycratie” pijnlijk dichtbij.

Food for Profit Winactie | Gesloten

Food for Profit Winactie | Gesloten

Op 10 april 2025 brengt filmdistributeur MCOfilm de confronterende documentairefilm Food for Profit uit in de Nederlandse bioscopen. Om de bioscooprelease van Food for Profit te vieren, mag ik samen met MCOfilm een winactie opzetten voor de film. Met de Food for Profit Winactie mag ik twee bioscoop vrijkaarten weggeven van de film. Wil je weten hoe je kans maakt op deze aangrijpende prijs? Lees dan snel dit artikel verder en vul het aanmeldformulier onderaan de winactie in! Mijn dank aan MCOfilm voor de mogelijkheid tot deze samenwerking.

All I Had Was Nothingness (2025) – Filmrecensie

All I Had Was Nothingness (2025) – Filmrecensie

Documentairefilm All I Had was Nothingness is een briljant eerbetoon aan het creatieve proces dat filmmaker en journalist Claude Lanzmann doorliep bij het maken van zijn monumentale documentairefilm Shoah (1985). Regisseur Guillaume Ribot gooit je direct de diepte in van Lanzmanns creatieve proces. Hiermee speelt Ribot in op het langdurige karakter van Lanzmanns (obsessieve) missie om zijn film Shoah te maken. De film opent in Lanzmanns auto als hij de radio aanzet waarop Beethovens Symfonie nr. 5 te horen is. Volgens Houston Symphony (en andere muziektheoretici) gaat Beethovens Symfonie nr. 5 over elke zwaarbevochten overwinning die er ooit is geweest of er ooit zal zijn. De keuze om Beethovens Symfonie nr. 5 af te spelen aan het begin van de film is een duidelijk symbool voor de intense en persoonlijke creatieve strijd die Lanzmann voert om zijn film over de Holocaust te maken. Tegelijkertijd symboliseert het gebruik van Beethovens Symfonie nr. 5 ook het creatieve proces van Ribot om het verhaal van de totstandkoming van Shoah met gearchiveerd filmmateriaal goed op beeld te zetten.

Interview | Guillaume Ribot over zijn documentairefilm All I Had Was Nothingness

Interview | Guillaume Ribot over zijn documentairefilm All I Had Was Nothingness

In 2025 is het tachtig jaar geleden dat de Tweede Wereldoorlog tot een einde kwam. Ter gelegenheid hiervan presenteerde de Berlinale 2025 de wereldpremière van de documentairefilm All I Had Was Nothingness. De bijzondere documentairefilm is geregisseerd door de Franse filmmaker Guillaume Ribot. Op 18 februari 2025 mocht ik Ribot interviewen. In All I Had Was Nothingness levert Ribot een eerbetoon aan de meesterlijke documentairefilm Shoah (1985) van filmmaker en journalist Claude Lanzmann. In zijn documentairefilm hoopt Ribot het audiovisuele werk dat Lanzmann leverde met Shoah uit te breiden. Daarnaast hoopt Ribot dat hij met All I Had Was Nothingness een brug kan slaan tussen zijn film en Lanzmanns Shoah, zonder met Shoah te concurreren. Voor het maken van All I Had Was Nothingness maakte Ribot gebruik van Lanzmanns eigen woorden uit zijn memoires en niet eerder vertoonde fragmenten van Lanzmanns filmmateriaal. Ribot zag Shoah voor het eerst in de jaren 1990. Hij was “stomverbaasd, totaal verbijsterd door de vertelkracht, de kracht van het woord en de kracht van het kader.” De Fransman benoemde hoe het bekijken van Shoah in de bioscoop een fysieke en uitputtende ervaring is. “Het is een intellectuele test. Je huilt niet voor Shoah, maar je beleeft een ervaring,” zei hij. Ribot is nu nog steeds onder de indruk van de narratieve kracht van de film. Hierbij heeft hij aangegeven dat de filmische kwaliteit van Shoah niet alleen te danken is aan de kracht van woorden, maar ook aan die van beelden en de bijzondere cinematografen waarmee Lanzmann mee heeft samengewerkt.

Documentaire Nesjomme ontvangt Kristallen Film

Documentaire Nesjomme ontvangt Kristallen Film

De Nederlandse documentaire Nesjomme heeft meer dan 10.000 bezoekers naar de bioscopen getrokken. Hiermee heeft de film de Kristallen Film behaald. De Nederlandse documentaire bestaat uit een montage van archiefmateriaal dat het Joods Amsterdam in het interbellum tot leven brengt. De Kristallen Film is overhandigd in aanwezigheid van regisseur Sandra Beerends, producent Floor Onrust en acteur Rifka Lodeizen in de oude Joodse buurt bij de Staalmeesterbrug in Amsterdam. Nesjomme is de eerste film die in 2025 de Kristallen Film heeft behaald.

In dienst van de Vrede (2024) – Filmrecensie

In dienst van de Vrede (2024) – Filmrecensie

In dienst van de Vrede is een aangrijpende en indrukwekkende Nederlandse documentaire. De film schetst een totaalbeeld van de oorsprong, setting en escalatie van het conflict in (Zuid-)Libanon in de jaren 1980. In dienst van de Vrede geeft het woord aan veteranen, (voormalig) correspondenten en andere experts over de Unifil vredesmissie die in 1979 gestart is. De filmtoeschouwers krijgen diverse persoonlijke en informatieve verhalen te horen. In dienst van de Vrede richt zijn schijnwerpers op dit onderbelicht stukje wereldgeschiedenis waarin de focus specifiek op de Nederlandse rol van dit internationale conflict wordt gelegd. Ondanks dat In dienst van de Vrede een zwaar beladen onderwerp – ook in de hedendaagse context – bespreekt, weten de filmmakers ook luchtige momenten van humor terug te brengen in de film. Er worden enkele kleine grappen gemaakt en hartverwarmende beelden vertoond. Deze momenten zorgen ervoor dat de filmtoeschouwers de tijd hebben op adem te komen van de heftige gesprekken die gevoerd worden in de documentaire. Ondanks het gebruik van enkele luchtige momenten, verliest In dienst van de Vrede nooit zijn focus. De filmmakers hebben een duidelijke visie gehad over het verhaal dat ze wilden vertellen. Hier slagen ze dan ook zeker in! Toch hadden enkele historische gebeurtenissen iets meer verbonden mogen worden met de actuele context van de soortgelijke internationale conflicten waar we nu tegen aanlopen. De documentairefilm had daar iets langer voor moeten zijn, want met een korte speeltijd van 60 minuten was dit niet gelukt. Toch is het meer willen van een film niet per se iets slechts. Het laat zien dat de film slaagt in het vertellen van zijn verhaal, omdat ik – als filmtoeschouwer – nog meer had willen zien.

What Did You Dream Last Night, Parajanov? (2024) – Filmrecensie

What Did You Dream Last Night, Parajanov? (2024) – Filmrecensie

Als kind ging ik graag naar het strand om in de zee te zwemmen. Mijn favoriete moment tijdens zo’n strandbezoek was het trotseren van de zee. Ik ervaarde vooral plezier wanneer de zeegolven ruiger werden, waardoor je als kind gelanceerd werd in alle richtingen. Ondanks dat het zwemmen door deze botsende golven altijd plezierig startte, waren er regelmatig ook momenten dat ze te groot werden. Hierdoor werd het moeilijker om te genieten van het moment en moest ik al mijn kracht inzetten om zo snel mogelijk uit de golven te komen. Een eerste bezoek aan Berlijn kan vergeleken worden met het zintuigelijk gevoel van herhaaldelijk geraakt worden door zeegolven terwijl je aan het zwemmen bent. De golven blijven tegen je aan kaatsen – de ene keer ruiger dan de andere keer – terwijl je overeind probeert te blijven te staan. Het overeind blijven staan terwijl de golven van emoties, ervaringen, kennismakingen en geluiden op je afkomen blijkt een uitdaging op zichzelf te zijn. Berlijn is namelijk niet zomaar een stad. Als er een stad is met een rugzak vol intrigerende en verschrikkelijke geschiedenislessen, dan kan dat wel Berlijn genoemd worden. Een bezoek aan Berlijn is ontroerend mooi, maar bevat een onderliggend melancholisch gevoel dat veel toeristen en stedelingen meeneemt in vloedgolf van gewaarwordingen. De films die dit jaar vertoond werden tijdens de Berlinale zorgden allemaal stuk voor stuk bijzondere ervaringen vol overweldigende sensaties. Een goed voorbeeld hiervan is de Duitse experimentele documentairefilm What Did You Dream Last Night, Parajanov? De film zoekt de grenzen van interactieve documentaires en filmessays op. De film is geregisseerd door de Duits-Iraanse filmmaker Faraz Fesharaki. Hij is in 1986 geboren in Iran, maar woont en werkt in Berlijn. Tien jaar lang nam de filmmaker de gesprekken op die hij met zijn familie via videobellen had. In de film komen dan ook de filmmaker zelf en zijn ouders: Hasan Fesharaki en Mitra Kai voor. In zijn korte speeltijd weet de film momentopnames van de gesprekken tussen de filmmaker en zijn familie weer te geven. Deze momentopnames zijn net als herinneringen: vol ruis en onvolledig. What Did You Dream Last Night, Parajanov? is niet alleen een humoristische kijk op het familieleven van de filmmaker, maar ook een oprechte zelfreflectie op de dromen van Fesharaki. De regisseur weet dit effect te versterken en persoonlijker te maken, door de film een interactieve kant te geven. Filmtoeschouwers worden in de schoenen van de filmmaker en zijn gesprekspartners gestopt. Voor het filmpubliek voelt het alsof je betrokken bent bij de gesprekken en verhalen die de familieleden met elkaar delen. Fesharaki geeft de filmtoeschouwers een indirecte uitnodiging om deel te nemen aan deze gesprekken. Het is soms wat onduidelijk van welk perspectief iets wordt verteld, maar dit is geen groot probleem. What Did You Dream Last Night, Parajanov? is namelijk een poëtische film waarin de grenzen van wat mogelijk is met de experimentele vorm van biografische documentaires en essay-achtige narratieven worden opgezocht.

Indië Verloren… (2023) – Filmrecensie

Indië Verloren… (2023) – Filmrecensie

Indië Verloren… is een indrukwekkende documentaire die nu al behoort tot de beste (Nederlandse) films die in 2024 in de bioscoop uitgebracht zullen worden. De documentaire bespreekt in detail de (na-)geschiedenis van de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog. Regisseur In-Soo Radstake laat diverse internationaal gerenommeerde historici aan het woord om inzicht te bieden over dit complexe stukje wereldgeschiedenis. De filmmakers geven goed weer hoe een binnenlandse kwestie uitloopt tot een internationaal conflict. Verschillende stukken wereldgeschiedenis worden in relatie tot de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog vanuit diverse standpunten belicht. Hierdoor levert Indië Verloren… als documentaire een totaal beeld over dit onderwerp. In Indië Verloren… worden niet alleen kalme archiefbeelden en cameraopnames getoond. De film laat ook misselijkmakende beelden zien van zowel de oorlog als van het Indonesische geweld tegen (o.a.) Indo-Europeanen. De documentaire laat massagraven, drijvende lichamen van vermoorde mensen en kapotschoten gezichten met loshangende ogen zien. Indië Verloren… wisselt in zijn montage af tussen beelden van recente interviews en verschrikkelijke beelden van de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog. Door het gebruik van deze gruwelijke beelden weet Radstake niet alleen het filmpubliek te shockeren, maar ook de ernst van dit regelmatig onderbelicht stuk geschiedenis weer te geven. De documentaire laat zien hoe werkelijk gebeurde historische momenten onwerkelijk gemaakt kunnen worden vanuit alle kanten van de wereld. Hierbij spelen ze ook in op de consequentie van een gefalsificeerde geschiedenisbeeld. Het filmjaar mag dan pas net begonnen zijn, maar Indië Verloren… is nu al een grote aanrader die je echt in de bioscoop gezien moet hebben.

Nummer achttien – the breath of life (2022) – Filmrecensie

Nummer achttien – the breath of life (2022) – Filmrecensie

Nummer achttien – the breath of life is een film met enkele hartverwarmende en ontroerende momenten. Je kunt hierbij denken aan momenten zoals wanneer een vriend van filmmaker Guido van der Werve een kinderboek voorleest, terwijl Van der Werve in het ziekenhuis (na een verkeersongeluk) ligt. Dit soort kleine momenten voelen echt, ontroerend en mooi aan. Het feit dat de vriend, die het boek voorleest, verschillende stemmen opdoet voor de diverse personages uit het kinderboek, laat zien dat Van der Werve een goed oog voor detail kan hebben. Helaas miste ik tijdens het kijken van Nummer achttien – the breath of life meer van dit soort kleine en mooie momenten. Van der Werve lijkt zijn eerste speelfilm te groots te hebben aangepakt. Ik heb respect voor de videokunstenaar en filmmaker, want hij probeert zijn traumatische gebeurtenissen uit zijn verleden filmisch aan te pakken. Maar als puntje bij paaltje komt, moet ik als recensent eerlijk blijven en toegeven dat ik Nummer achttien – the breath of life niet bepaald een goede film vind. Het komt over alsof Van der Werve het publiek opzadelt met een heleboel onnodige navertellingen van gebeurtenissen uit zijn verleden. Nummer achttien – the breath of life lijkt meer weer te geven van de gedeprimeerde en existentiële geaardheid van de filmmaker, dan dat het een poëtisch onderzoek is naar zichzelf. Vanaf de start van de film heeft Van der Werve een bepaald beeld voor zich over wie hij is. Dit komt niet natuurlijk, waardoor de film in zijn verhaal pretentieus en zelfverheerlijkt overkomt.

Apolonia, Apolonia (2022) | Film Notities

Met Apolonia, Apolonia lukt het de Deense filmmaker Lea Glob om een intrigerend portret van een veelbelovende en getalenteerde kunstschilder neer te zetten. In dertien lange jaren volgde de filmmaker de kunstschilder Apolonia Sokol, waarbij haar camera – als een filmisch dagboek – de belangrijkste overwinningen en de aangrijpendste worstelingen opnam. Apolonia, Apolonia bevat als documentaire ook stille en (zelf-)reflecterende momenten, waarbij zowel de kunstschilder, de filmmaker en de filmtoeschouwers kunnen nadenken over het (kunstenaars-)leven. Glob brengt echt het volledige plaatje van het leven van de kunstschilder in beeld, waarbij onderwerpen die normaliter overgeslagen worden toch besproken worden. Hierbij kun je denken aan bijvoorbeeld het financiële aspect van kunstenaarschap en de onderlinge moeilijke relaties tot (overdreven) rijke investeerders. Apolonia, Apolonia is een sterke aanrader die deze maand nog te zien is bij IDFA. Er zijn nog tickets beschikbaar voor de voorstelling op 19 november 2022. Deze voorstelling zal plaatsvinden bij het EYE Filmmuseum vanaf 10.00 uur. Houders van een Cinevillepas krijgen korting voor deze voorstelling.