Arco (2025) – Filmrecensie

Tijdens de laatste dertig minuten van de briljante Franse sciencefiction animatiefilm Arco, moest ik regelmatig denken aan het gezegde ¨een beeld zegt meer dan duizend woorden.¨ Als er een film is die dit jaar de de tweestrijd van dit gezegde omarmt, dan is het de Franse animatiefilm Arco. ¨Een beeld zegt meer dan duizend woorden¨ is een gezegde die menig mens wel eens gebruikt heeft. Het maakt niet veel uit of dit nu op een grappende, ironische of serieuze manier geweest is. De impact van dit gezegde staat net zo goed vast als de kracht en pracht van beelden en woorden. Ondanks dat ik geloof dat er zeker een kern van waarheid in dit gezegde zit, heb ik me regelmatig afgevraagd of dit toch niet wat te zwart-wit is. Zo geloof ik dat een boek, bestaande uit tienduizenden woorden, net zoveel als niet meer kan zeggen dan een of meerdere beelden. De uitkomst van de vraag die het gezegde oplegt, ligt niet per definitie vast. Er zal per voorwerp, kunstobject of verhaal gekeken moeten worden naar de context van de situatie en ook vooral naar de persoonlijke interpretaties en ervaringen van de mensen die betrokken zijn bij deze situaties. De ware kracht van dit gezegde is dan ook hier terug te vinden. ¨Een beeld zegt meer dan duizend woorden¨ is een gezegde die verbonden staat aan de betekenis, kracht en impact van beelden en woorden. Wat dit gezegde fout krijgt is dat er tussen beelden en woorden geen sprake is van strijd, maar van samenwerking. Mensen horen niet een keuze te moeten maken over wat meer indrukwekkend is: beelden of woorden. Net zoals dat er beelddenkers en woorddenkers zijn, zullen er individuen zijn die zich meer geroepen voelen tot de kracht van woorden, terwijl andere mensen meer onder de indruk zullen zijn van de visuele taal van beelden. Het is niet een kwestie van ¨of het ene of het andere¨, maar een geval van ¨en-en¨. Hoe beïnvloeden de beelden die we te zien krijgen de woorden die het bij ons los brengt en beïnvloedt dit ook hoe we deze woorden verbinden aan beelden? Hoe interpreteren we woorden nadat er beelden bij ons zijn opgekomen door de woorden die we hebben gelezen? Wat het gezegde ¨een beeld zegt meer dan duizend woorden¨ dus vooral fout krijgt is, dat het niet gaat om een hiërarchische machtsstrijd, maar om de gelijkwaardige betekenisgeving en de onlosmakelijke verbinding tussen beelden en woorden. Een animatiefilm als Arco laat goed zien dat (audiovisuele) kunst het beste werkt als beelden en woorden gelijkwaardig behandelt worden. Zo zijn de dialogen en gesprekken uit het scenario scherp geschreven en is de film prachtig geanimeerd. Daarnaast bevatten het verhaal, het scenario en de geanimeerde beelden allemaal betekenisvolle diepgang. Bovendien roepen de stille beelden reacties in woorden op bij het filmpubliek, terwijl de scherpe dialogen en beschrijvingen beelden oproepen in de gedachten van de filmtoeschouwers.