Avant-Drag! weet met poëtische audiovisuele beschrijvingen een kijkje te leveren in het dagelijkse leven van creatieve dragartiesten die in Griekenland wonen. Hierbij laat de film zien hoe deze dragartiesten zich creatief uiten door te borduren, schilderen, breien, zingen en (activistisch) op te treden. Hiernaast laat de documentairefilm ook zien hoe deze dragartiesten en mensen uit de LGBTQ+ gemeenschap kunnen worstelen met hun verleden. Regisseur Fil Ieropoulos en cinematograaf Mihalis Gkatzogias laten ook de effecten zien die discriminatie, racisme en seksisme op deze dragartiesten hebben. De film laat verder zien hoe de dragartiesten niet enkel de rollen van hun alter ego’s spelen. Zo vertellen enkele dragartiesten zelf dat ze zich pas compleet zijn gaan voelen nadat ze hun alter ego’s hebben aangenomen. Ieropolous probeert samen met de dragartiesten en de crew een politiek bewustzijn te creëren bij de filmtoeschouwers. Over het algemeen slagen ze hier goed in. Toch weerspiegelen enkele scènes de belachelijke beweringen van hun “vijanden” op een oncomfortabele en ongeschikte manier. Avant-Drag! speelt in op de vooroordelen en angsten die mensen hebben over dragartiesten en mensen uit de LGBTQ+ gemeenschap door deze als overdreven “waarheden” te presenteren. Zo laat de film zien hoe Kangela Tromokratisch speelgoedbaby’s als maaltijden aan het bereiden is. Hiermee spelen de filmmakers en de dragartiest in de op de angst dat mensen uit de LGBTQ+ gemeenschap een gevaar vormen voor de jeugd. Ze doen dit op een overdreven en absurdistische manier. Het probleem is dat er niet duidelijk genoeg gemaakt wordt dat dit satire is. Door niet expliciet de context van deze grappen te benoemen, gooien de filmmakers extra olie op het vuur voor de groep mensen die deze vooroordelen en angsten hebben. Dit zie ik zelf niet als vervelend voor de groep mensen die discriminerend en haatvol naar de LGBTQ+ gemeenschap zijn. Ik zie het eerder als gevaarlijk voor de dragartiesten en de LGBTQ+ gemeenschap zelf, omdat deze filmmomenten vervormd kunnen worden naar materiaal wat tegen hun gebruikt kan worden. Aan de andere kant weet de film goed de grenzen te doorbreken van hoe ze hun punten willen overbrengen. De filmtitel Avant-Drag! geeft in zijn basis al duidelijk aan dat de filmmakers en dragartiesten de artistieke grenzen willen doorbreken. Zo is de filmtitel een duidelijke bespeling op het woord Avant-garde. De Avant-garde is een verzamelnaam voor progressieve en jonge kunstenaars, die artistieke autonomie en vernieuwing naar een hoger niveau tillen. Ze experimenteren (o.a.) met vormen in de schilderkunst, architectuur, film, theater en moderne dans. Het werk dat de dragartiesten en de filmmakers met Avant-Drag! leveren is ook artistiek vernieuwend en experimenteel, dus vandaar dat de filmtitel slim en goed uitgekozen is.
In dienst van de Vrede is een aangrijpende en indrukwekkende Nederlandse documentaire. De film schetst een totaalbeeld van de oorsprong, setting en escalatie van het conflict in (Zuid-)Libanon in de jaren 1980. In dienst van de Vrede geeft het woord aan veteranen, (voormalig) correspondenten en andere experts over de Unifil vredesmissie die in 1979 gestart is. De filmtoeschouwers krijgen diverse persoonlijke en informatieve verhalen te horen. In dienst van de Vrede richt zijn schijnwerpers op dit onderbelicht stukje wereldgeschiedenis waarin de focus specifiek op de Nederlandse rol van dit internationale conflict wordt gelegd. Ondanks dat In dienst van de Vrede een zwaar beladen onderwerp – ook in de hedendaagse context – bespreekt, weten de filmmakers ook luchtige momenten van humor terug te brengen in de film. Er worden enkele kleine grappen gemaakt en hartverwarmende beelden vertoond. Deze momenten zorgen ervoor dat de filmtoeschouwers de tijd hebben op adem te komen van de heftige gesprekken die gevoerd worden in de documentaire. Ondanks het gebruik van enkele luchtige momenten, verliest In dienst van de Vrede nooit zijn focus. De filmmakers hebben een duidelijke visie gehad over het verhaal dat ze wilden vertellen. Hier slagen ze dan ook zeker in! Toch hadden enkele historische gebeurtenissen iets meer verbonden mogen worden met de actuele context van de soortgelijke internationale conflicten waar we nu tegen aanlopen. De documentairefilm had daar iets langer voor moeten zijn, want met een korte speeltijd van 60 minuten was dit niet gelukt. Toch is het meer willen van een film niet per se iets slechts. Het laat zien dat de film slaagt in het vertellen van zijn verhaal, omdat ik – als filmtoeschouwer – nog meer had willen zien.
Vanaf 1 juli presenteert Pepr een filmprogramma met twee films ter herdenking van de slavernij en ter ere van Keti Koti. De films Daughters of the Dust en Faja Lobbi zullen in enkele filmtheaters en verder exclusief online te zien zijn bij Pepr. Filmtheaters ’t Hoogt in Utrecht, het Ketelhuis, Rialto en Filmhuis Den Haag bieden de films ook op het grote doek aan. In dit artikel lees je wat je moeten weten over dit filmprogramma en het online filmplatform Pepr.