Avant-Drag! weet met poëtische audiovisuele beschrijvingen een kijkje te leveren in het dagelijkse leven van creatieve dragartiesten die in Griekenland wonen. Hierbij laat de film zien hoe deze dragartiesten zich creatief uiten door te borduren, schilderen, breien, zingen en (activistisch) op te treden. Hiernaast laat de documentairefilm ook zien hoe deze dragartiesten en mensen uit de LGBTQ+ gemeenschap kunnen worstelen met hun verleden. Regisseur Fil Ieropoulos en cinematograaf Mihalis Gkatzogias laten ook de effecten zien die discriminatie, racisme en seksisme op deze dragartiesten hebben. De film laat verder zien hoe de dragartiesten niet enkel de rollen van hun alter ego’s spelen. Zo vertellen enkele dragartiesten zelf dat ze zich pas compleet zijn gaan voelen nadat ze hun alter ego’s hebben aangenomen. Ieropolous probeert samen met de dragartiesten en de crew een politiek bewustzijn te creëren bij de filmtoeschouwers. Over het algemeen slagen ze hier goed in. Toch weerspiegelen enkele scènes de belachelijke beweringen van hun “vijanden” op een oncomfortabele en ongeschikte manier. Avant-Drag! speelt in op de vooroordelen en angsten die mensen hebben over dragartiesten en mensen uit de LGBTQ+ gemeenschap door deze als overdreven “waarheden” te presenteren. Zo laat de film zien hoe Kangela Tromokratisch speelgoedbaby’s als maaltijden aan het bereiden is. Hiermee spelen de filmmakers en de dragartiest in de op de angst dat mensen uit de LGBTQ+ gemeenschap een gevaar vormen voor de jeugd. Ze doen dit op een overdreven en absurdistische manier. Het probleem is dat er niet duidelijk genoeg gemaakt wordt dat dit satire is. Door niet expliciet de context van deze grappen te benoemen, gooien de filmmakers extra olie op het vuur voor de groep mensen die deze vooroordelen en angsten hebben. Dit zie ik zelf niet als vervelend voor de groep mensen die discriminerend en haatvol naar de LGBTQ+ gemeenschap zijn. Ik zie het eerder als gevaarlijk voor de dragartiesten en de LGBTQ+ gemeenschap zelf, omdat deze filmmomenten vervormd kunnen worden naar materiaal wat tegen hun gebruikt kan worden. Aan de andere kant weet de film goed de grenzen te doorbreken van hoe ze hun punten willen overbrengen. De filmtitel Avant-Drag! geeft in zijn basis al duidelijk aan dat de filmmakers en dragartiesten de artistieke grenzen willen doorbreken. Zo is de filmtitel een duidelijke bespeling op het woord Avant-garde. De Avant-garde is een verzamelnaam voor progressieve en jonge kunstenaars, die artistieke autonomie en vernieuwing naar een hoger niveau tillen. Ze experimenteren (o.a.) met vormen in de schilderkunst, architectuur, film, theater en moderne dans. Het werk dat de dragartiesten en de filmmakers met Avant-Drag! leveren is ook artistiek vernieuwend en experimenteel, dus vandaar dat de filmtitel slim en goed uitgekozen is.
Mars Express is een verbluffende Franse animatiefilm. De film bevat een spannend verhaal waarin een typerende film noir (of eerder neo noir) detective een mysterieuze moord moet oplossen. Het oplossen van deze mysterieuze moord brengt de detective echter steeds dieper in een complot vol corruptie en verraad. Tegelijkertijd komt de detective steeds meer in conflict met haarzelf, en haar idealen, te staan. Deze beschrijving laat de film klinken als een veelvoorkomende thriller en mysteriefilm. Gelukkig is Mars Express veel meer dan dit. De Franse filmmakers schieten de ruimte in en gaan ze de sterren voorbij om nieuwe filmische grenzen te zoeken – en oude te verleggen. Zo worden de grenzen en overlappingen van filmgenres opgezocht. Sterker nog: Mars Express is een van de weinige animatiefilms die een filmgenre de kans geeft terug te laten keren. De Franse film staat op de voorgrond van de (weder-)geboorte van het filmgenre future noir: ook wel bekend als tech-noir of cyber noir. Deze filmterm werd eerder vooral gebruikt om Ridley Scotts sciencefiction film Blade Runner (1982) te beschrijven. Het is niet gek dat Blade Runner beschreven wordt als een future noir film, want Ridley Scott mengt in deze film elementen van sciencefiction films met film noir films. De Franse regisseur Jérémie Périn doet hetzelfde met zijn animatiefilm Mars Express. De Franse animatiefilm haalt inspiratie uit diverse filmgenres en de bijhorende filmklassiekers waar deze genres bekend om staan: van The Matrix (1999) tot Terminator 2: Judgment Day (1991). Toch is Mars Express een visueel adembenemende film die het sterkst in zijn kracht staat wanneer het losbreekt van zijn inspiratiebronnen en de grenzen voor toekomstige (future noir) animatiefilms verlegt. De film is een sterke aanrader die het best op zijn recht zal komen op het grote scherm.
De drie winnaars van de Tiger Short Competition van 2024 zijn op 29 januari 2024 bekendgemaakt. Uit de 21 films die dit jaar geselecteerd zijn voor de Tiger Short Competition zijn Crazy Lotus van filmmaker Naween Noppakun, Few Can See van filmmaker Frank Sweeney en Workers’ Wings van filmmaker Ilir Hasanaj verkozen tot de drie winnaars van de Tiger Short Awards. Elke winnaar ontvangt een bedrag van € 5.000. Ook is de korte film I Would Rather Be a Stone van filmmaker Ana Hušman door de jury genomineerd voor de European Short Film Award. De jury van de Kring van Nederlandse Filmjournalisten kent de KNF Award toe aan Daphne was a torso ending in leaves van filmmaker Catriona Gallagher. De Tiger Short Jury van 2024 bestond uit de voormalige Tiger Short Award-winnaar Mónica Lima, schrijver Yasmina Price en festivalproducent Jade Wiseman. De jury van de Kring van Nederlandse Filmjournalisten bestond uit Ronald Glasbergen, Ard Vijn en (yours truly) Sebastiaan Khouw.
Gusto Entertainment heeft drie films die onderdeel zijn van de officiële selectie van het International Film Festival Rotterdam van 2024. Een van deze drie films is Bijt. Op het IFFR van 2024 beleeft Bijt zijn wereldpremière. Bijt is de debuutspeelfilm van filmmaker Guido Coppis. De afgelopen jaren maakte deze filmmaker veertien korte films, die regelmatig in de prijzen vielen. Toch stond het maken van deze korte films altijd in het teken van dat ene grotere doel: zijn eerste speelfilm maken.
Drie films van Gusto Entertainment zijn onderdeel van de officiële selectie van het International Film Festival Rotterdam van 2024. Dit internationale filmfestival staat ook bekend onder zijn afkorting IFFR. Een van deze drie films is Future Me van regisseur Vincent Boy Kars. Future Me zal zijn wereldpremière beleven op het IFFR van 2024. Future Me is het derde (en bovendien laatste) deel van Kars’ millennial filmtrilogie. De eerdere twee films zijn Independent Boy uit 2017 en Drama Girl uit 2020.
Drie films van Gusto Entertainment zijn onderdeel van de officiële selectie van het International Film Festival Rotterdam van 2024. Dit internationale filmfestival staat ook bekend onder zijn afkorting IFFR. Een van deze drie films is Melk. Deze debuutfilm van Stefanie Kolk werd eerder dit jaar al geselecteerd voor het Filmfestival van Venetië, het Festival International du Film Indépendent de Bordeaux, het Zurich Filmfestival en het Zinebi Filmfestival. Op alle filmfestivals werd Melk met lof ontvangen.
Munch is het soort film dat behoort tot een subgenre van historische en biografische dramafilms die gaan over kunstenaars. Net zoals soortgelijke films – denk aan At Eternity’s Gate en Lust for Life – weet de film schoonheid te vinden in het (regelmatig) sombere leven van een kunstenaar. In dit geval is de kunstenaar is kwestie niemand minder dan Edvard Munch. Filmmaker en regisseur Henrik Martin Dahlsbakken weet met zijn film in te spelen op de prachtige aard van melancholische herinneringen die als flitsen voorbij schieten terwijl je terugkijkt op het leven. De regisseur bewandelt met zijn film Munch een onconventioneel pad wat betreft biografische en historische dramafilms over kunstenaars. Martin Dahlsbakken legt in zijn film de focus niet op het verhaal van Munchs leven. In plaats daarvan gebruikt hij de film – en het bijhorende verhaal – om de diepgewortelde emoties van een van de grootste kunstenaars aller tijden te bestuderen. Acteur Alfred Ekker Strande, die de jongvolwassen en 21-jarige versie van de kunstenaar speelt, zegt in de film: “Sometimes, the plot isn’t the most important thing. It’s more about finding a certain frequency or one specific emotion.” De regisseur streeft ernaar dit te bereiken met Munch. En raad eens? Dit lukt hem ook nog eens. Martin Dahlsbakken weet op een briljante manier de hoopvolle melancholische geaardheid van Edvard Munch de rode draad van zijn speelfilm te maken. Doordat het verhaal van de film op de tweede plaats komt te staan, bevat Munch wel wat structurele problemen in het verhaalverloop en het tempo van het verhaal. Hierdoor kunnen filmtoeschouwers op enkele momenten verward naar het scherm kijken. Dit kritiekpunt mag dan, voor mij, een van de weinige minpunten zijn aan de speelfilm, maar het is wel direct een grote.
De Franse filmmaker Alain Ughetto werkte ruim negen jaar aan zijn nieuwste film No Dogs or Italians Allowed. Dit is ook terug te zien aan de kwaliteit van deze bijzondere stop-motion klei-animatiefilm. Ughetto heeft een prachtige animatiefilm gemaakt waarin hij met gelaagde diepgang ingaat op de geschiedenis van zijn grootouders. Daarnaast weet de filmmaker met zijn stop-motion animatiefilm bijzonder goed in te spelen op de magie van vormen en materialen. Ughetto maakt op enkele momenten gebruik van opnames en beelden van locaties uit onze echte wereld. Daarbij laat de filmmaker zien hoe materialen en voorwerpen, uit de woonplaats van zijn voorouders, herbruikt kunnen worden om hun verhaal te vertellen in deze animatiefilm. Dit is een gewaagde keuze geweest, maar gelukkig voor Ughetto pakt deze keuze buitengewoon goed uit.
Nummer achttien – the breath of life is een film met enkele hartverwarmende en ontroerende momenten. Je kunt hierbij denken aan momenten zoals wanneer een vriend van filmmaker Guido van der Werve een kinderboek voorleest, terwijl Van der Werve in het ziekenhuis (na een verkeersongeluk) ligt. Dit soort kleine momenten voelen echt, ontroerend en mooi aan. Het feit dat de vriend, die het boek voorleest, verschillende stemmen opdoet voor de diverse personages uit het kinderboek, laat zien dat Van der Werve een goed oog voor detail kan hebben. Helaas miste ik tijdens het kijken van Nummer achttien – the breath of life meer van dit soort kleine en mooie momenten. Van der Werve lijkt zijn eerste speelfilm te groots te hebben aangepakt. Ik heb respect voor de videokunstenaar en filmmaker, want hij probeert zijn traumatische gebeurtenissen uit zijn verleden filmisch aan te pakken. Maar als puntje bij paaltje komt, moet ik als recensent eerlijk blijven en toegeven dat ik Nummer achttien – the breath of life niet bepaald een goede film vind. Het komt over alsof Van der Werve het publiek opzadelt met een heleboel onnodige navertellingen van gebeurtenissen uit zijn verleden. Nummer achttien – the breath of life lijkt meer weer te geven van de gedeprimeerde en existentiële geaardheid van de filmmaker, dan dat het een poëtisch onderzoek is naar zichzelf. Vanaf de start van de film heeft Van der Werve een bepaald beeld voor zich over wie hij is. Dit komt niet natuurlijk, waardoor de film in zijn verhaal pretentieus en zelfverheerlijkt overkomt.
Drawing Lots is een film waarin alledaagse mensen met doodnormale interacties centraal staan. Spijtig genoeg zijn dit juist de twee grootste kenmerken waardoor deze film zo teleurstelt. De personages die het filmscherm met elkaar delen zijn individueel en samen niet bijzonder genoeg. De avonturen die ze in hun kleine gemeenschap beleven zijn dan herkenbaar, maar dit maakt de film niet automatisch interessant. Tijdens het kijken van Drawing Lots verloor ik meerdere malen mijn aandacht, maar gelukkig wist de film wel me weer terug te pakken door het bijzondere geluidsgebruik en de sterke cinematografie. Daarnaast werpt Drawing Lots een unieke blik op de dualiteit van de mensheid. Hoe voelt het om jong of oud te zijn? Wat betekent liefde tegenover lust en andersom? Dit soort vragen proberen de filmmakers te belichten – en soms te beantwoorden – met Drawing Lots. Het is jammer dat het verhaal verder niet uitdagend genoeg is, want de film bevat enkele sterke technische aspecten en unieke thematische ideeën.