Unicorn Wars is een brute en bloederige animatiefilm waarin verschillende subgenres gemixt worden. Zo is deze Spaans-Franse animatiefilm ook een horrorkomedie en oorlogsfilm. Daarnaast lijkt Unicorn Wars een parodie te zijn op Bijbelse epische heldenverhalen. Regisseur en scenarioschrijver Alberto Vázquez weet uitstekend al deze verschillende verhaallijnen, filmelementen en filmgenres door elkaar heen te kneden. Unicorn Wars is hierdoor een mengelmoes geworden die eigenlijk niet zou horen te werken, maar het toch wel doet.
Over Unicorn Wars (2022)
Unicorn Wars is een Spaans-Franse geanimeerde horrorkomedie en oorlogsfilm uit 2022. De film is geregisseerd door Alberto Vázquez. De regisseur schreef ook het scenario van de film. Hij baseerde zijn speelfilm Unicorn Wars op zijn korte film Sangre de unicornio. De Spaanse stemmencast van Unicorn Wars bestaat onder andere uit Jon Goiri, Jaione Insausti en Ramón Barea. Unicorn Wars won de prijs voor Beste animatiefilm bij de 37ste Goya Awards.
De Goya is een jaarlijkse filmprijs die wordt uitgereikt door de Academia de las Artes y las Ciencias Cinematográficas de España (de Spaanse Academie voor de Wetenschap der Kunsten en Cinematografie). Unicorn Wars laat het gruwelijke en kleurrijke verhaal zien van een eeuwenoude oorlog tussen een leger van teddyberen en machtige eenhoorns.
Schattige troetelbeertjes versus mysterieuze eenhoorns
In deze animatiefilm worden een leger van schattige, maar dodelijke troetelbeertjes getraind om een heilige oorlog tegen de (demonische) eenhoorns voor te zetten. Vázquez speelt met het idee dat schattige teddyberen en prachtige eenhoorns normaliter puur horen te zijn. Hij gooit dit hele concept op zijn kop en maakt de schattige teddyberen egocentrisch, perfectionistisch, hatelijk en jaloers. De soortgelijke troetelbeertjes vinden het nog steeds belangrijk om er goed en schattig uit te zien.
In plaats van dat ze hun onzekere teddybeer vrienden helpen, noemen ze hun dik, slecht en lelijk. De eenhoorns worden aan het filmpubliek als mysterieuze beschermers van het heilige bos weergegeven (ook al denken de schattige teddyberen hier anders over). Hun ware intenties worden nooit expliciet uitgelegd, maar uit het filmverhaal kan gehaald worden dat ze strijden zodat de natuur kan blijven leven.
De teddyberen bevinden zich in deze (heilige) oorlog omdat ze geloven dat het hun goddelijke recht is om dit heilige bos te bezitten en te kolonialiseren. Unicorn Wars laat zie hoe het geloof van de teddyberen heeft gezorgd voor ontbossing onder het idee van progressie, goddelijke aanbidding onder het idee van moralen en verstedelijking onder het idee van wetten.
Unicorn Wars laat diversiteit van animatiefilms zien
Unicorn Wars is al vanaf zijn eerste filmscène prachtig geanimeerd. De film is zo krachtig geanimeerd dat zelfs misselijkmakende filmsequenties er beeldschoon uitzien. Een goed voorbeeld hiervan is de filmscène waarin een blubberig monster een jonge eenhoorn probeert op te vreten. De film intrigeert met zijn animatie. Ondanks dat de film meerdere afgrijselijke filmmomenten en gruwelijke verhaallijnen bevat, is de film zo mooi geanimeerd dat je eigenlijk niet weg kunt kijken van de griezelige schoonheid van Unicorn Wars.
De film wordt in zijn animatie ook kleurrijk en illustratief weergegeven. Unicorn Wars heeft bovendien filmmomenten waarin we door middel van het een heilig boek meer te weten komen over deze langdurige heilige oorlog tussen de eenhoorns en teddyberen. Deze filmscènes zijn volledig in een Bijbelse stijl geanimeerd. Zo zijn de zijkanten van de bladeren van het boek met gouden randen en gedetailleerde tekeningen geïllustreerd. De gedrukte Bijbelteksten ogen alsof ze uit de middeleeuwen komen. Ondanks dat dit een heilig boek hoort te zijn, krijgen we grootse slachtvelden en totale verwoestingen te zien.
Er zijn verschillende Bijbelse animaties die laten zien hoe de eenhoorns de teddyberen op afschuwelijk brute manieren afslachten. De hoofden van de teddyberen worden eraf gebeten. Ze worden gespiest door de horens van de eenhoorns. Sommige verdrinken zelfs in hun eigen bloed nadat ze ingetrapt zijn door de eenhoorns. In deze Bijbelse filmscènes maken de animators gebruik van simpelere figuren, waardoor deze momenten boven de rest van de film uitspringen. De filmmakers laten met dit allemaal zien dat er verschillende soorten animatietechnieken en animatiestijlen bestaan.
Unicorn Wars beaamt met zijn animatietechnieken, gekozen filmgenres en filmverhaal dat animatiefilms een medium op zichzelf zijn. Daarnaast laten de filmmakers met deze geanimeerde horrorkomedie en oorlogsfilm zien dat animatiefilms gericht kunnen worden op verschillende leeftijdscategorieën. Kort gezegd, Unicorn Wars laat zien dat animatiefilms tegelijkertijd een breed filmgenre en een medium (kunnen) zijn.
Verwachtingen en de harde realiteit
De filmmakers spelen in deze Spaans-Franse geanimeerde horrorkomedie en oorlogsfilm met de verwachtingen van de filmtoeschouwers. De animators en filmmakers maken gebruik van schattige teddyberen – die veelal lijken op troetelbeertjes – en stoppen ze in het filmverhaal tegenover geliefde mythische eenhoorns. Schattige teddyberen en eenhoorns symboliseren over het algemeen puurheid, schattigheid en schoonheid. Unicorn Wars laat zien hoe zelfs de schattigste en pure wezens in een oorlog met elkaar verstrikt kunnen raken.
Hiermee lijkt regisseur en scenarioschrijver Alberto Vázquez te onderzoeken wat het betekent om puur of heilig te zijn. Vázquez speelt in deze speelfilm met verschillende concepten van religie, waarbij hij niet bang is om in te spelen op de onheiligheid en de bloederige kanten van het geloof. Zo lijken de teddyberen oorspronkelijk in een oorlog met de eenhoorns verstrikt te zijn geraakt doordat ze volgens hun geloof superieur zouden zijn boven andere dieren. De teddyberen zouden de enige dieren zijn die God hebben ontdekt.
Uit deze ontdekking verkregen de teddyberen kennis, vooruitgang, moraal en recht. Dit gevoel van superioriteit zou hebben geleid tot de eerste heilige oorlog tussen de teddyberen en de (zogenaamde duivelse) eenhoorns. Het filmverhaal laat de oorlog bijna volledig zien vanuit het perspectief van de teddyberen. Toch wordt het nooit echt duidelijk waarom de oorlog precies tot stand is gekomen. Er wordt naar gehint in intermezzo’s waarin een verteller met een epische stem achtergrondverhalen vertelt.
Deze achtergrondverhalen worden alleen besproken vanuit het perspectief van de teddyberen. De echte waarheid van deze achtergrondverhalen zullen niet volledig achterhaald kunnen worden. Vooral doordat er later in de film bekend gemaakt wordt dat de oorlog in stand wordt gehouden door de generalen en luitenanten die via deze langdurige oorlog aan de macht kunnen blijven. De echte motieven van het standhouden van deze heilige oorlog, zijn dus helemaal niet zo puur als de gewone burgers en de soldaten denken.
De luitenanten en generalen zetten predikers in die de jonge teddyberen soldaten in een kerk laten zingen dat de enige goede eenhoorn, een dode eenhoorn is. De prediker is in deze trainingskampen een belangrijk onderdeel van de groep, omdat hij de moralen van de soldaten hoog houdt. Hij predikt dat de eenhoorn hun land heeft gestolen en dat het heilige bos hun toebehoord door goddelijk recht.
Het alziende oog, het boze oog en Nazars
In de film keert regelmatig het symbool van een hart met een oog erin terug. De jonge soldaten krijgen kettingen met deze symbolen erop – in plaats van dat ze het kruis van Jezus krijgen. Vázquez lijkt te suggereren dat God in deze film een oog is. Een oog, die net zoals het oog van Sauron uit Tolkiens verhalen, alles in de gaten zou kunnen houden. Zo keert het alziend oog terug in Bijbelse achtergrondverhalen. Daar zien we het hart met een oog erin, bijvoorbeeld in de zon en zwevende handen.
Het oog in het hart kan ook een metafoor zijn voor het boze oog. Het boze oog is een bijgeloof dat al voorkwam in het oude Griekenland en het oude Rome. Tot op heden wordt het ook nog gevreesd bij onder andere boeddhisten, christelijke Zuid-Europese landen en moslims. Het boze oog zou ervoor kunnen zorgen dat je anderen kwaad zou kunnen doen door alleen maar naar hen te kijken. Hierin wordt er met het woord boos vooral jaloezie en vijandelijkheid bedoeld.
Volgens het bijgeloof zouden vooral kinderen, zwangere vrouwen en dieren gevoelig zijn voor het boze oog. En laat Unicorn Wars nu net een animatiefilm zijn over (pratende) dieren. Doordat de teddyberen het hart met een oog bij hun dragen, lijkt Vázquez te suggereren dat het geloof van de teddyberen het boze oog gebruikt tegen hun vijanden. Daarnaast lijkt dit ook te betekenen dat de teddyberen zelf niet bang zijn voor het boze oog of het zelfs niet als een boos oog zien.
Vázquez laat zien dat verschillende religies op diverse manieren om kunnen gaan met bijgeloven. Waar het ene geloof bang voor kan zijn, kan voor het andere geloof gezien worden als de normaalste zaak van de wereld. De teddyberen dragen het hart met het oog erin alsof dit een amulet met een Nazar is. In de echte wereld worden Nazars gebruikt als een tegenmiddel om het boze oog af te wenden. Tegelijkertijd brengen de teddyberen destructie en doem naar het heilige bos, terwijl ze deze symbolen dragen. De eenhoorns kunnen deze symbolen dus eerder zien als het boze oog.
Een van de beste moderne schurken
Unicorn Wars bevat ook een van de beste moderne schurken. Ik zal niet direct verklappen welk personage dit is, maar ik kan wel zeggen dat deze schurk in eerste instantie alleen egocentrisch lijkt te zijn. Wat de schurk van Unicorn Wars zo sterk maakt, is het feit dat we hem echt zien veranderen in een gestoorde psychopaat. Dit is een gelaagde schavuit die weet dat hij slecht is, maar zichzelf niet kan tegenhouden wanneer zijn narcistische trekjes en woedeaanvallen opduiken. Deze schurk is het jaloerse type die zoveel haat ervaart – onder andere door de familieproblemen waarin hij is opgegroeid.
De ouders van deze schurk scheiden wanneer het personage jong is. De vader van het jonge beertje ziet zichzelf als een complete mislukking en geeft zichzelf de schuld voor de scheiding. Ondanks dit feit is de schurk – als jonge troetelbeertje – nog steeds bang dat de scheiding aan hem ligt. Doordat zijn vader hem bepleit om nooit zo zwak of middelmatig te worden als hem, voelt de schurk al vanaf een jonge leeftijd de drang om de beste en perfect te zijn.
De filmtoeschouwers komen steeds meer te weten over de schurk. Langzamerhand lijkt dit personage steeds meer een schim te worden van hoe hij oorspronkelijk geïntroduceerd werd in de film. In plaats daarvan zien we hem steeds meer voor wie hij altijd al is geweest: een psychopathische narcist met een gespleten ziel. De schurk wordt door andere personages in de film gekneed tot een gebroken en neppe held. Dit wordt puur gedaan in het belang van de oorlog, want zolang die doorgaat zullen er altijd bepaalde (hogere) partijen van hun machtsposities blijven profiteren.
Het scenario van de film weet perfect af te wisselen tussen flashbacks en herinneringen die getriggerd worden door emotionele of gruwelijke filmmomenten uit het heden. Op deze manier weet Vázquez alle plotpunten op de juiste momenten af te laten spelen. Toch bevat de film wel wat problemen in zijn derde akte. De film schiet hierin regelmatiger alle kanten op. Daarnaast krijgt de derde akte niet evenveel aandacht als de rest van het filmverhaal.
Het tempo van Unicorn Wars is in de eerste twee aktes wat trager, waardoor de film oogt als een film die langer zijn tijd neemt om een kantelpunt in het verhaal te bereiken. De daadwerkelijke oorlogvoering tussen de schattige teddyberen en de eenhoorns kan gezien worden als dit kantelpunt. Maar gedurende de opbouw naar dit moment is deze oorlog maar een onderdeel van het verhaal geweest.
De film liet namelijk hiervoor veel meer van de wereld en de psychologische setting rondom deze oorlog zien. Zo liet het filmverhaal hiervoor veel zien van de psychologische, koloniale en religieuze geschiedenis van deze filmwereld. Wanneer Unicorn Wars het kantelpunt bereikt, gaat het supersnel door het filmverhaal en de bijhorende emoties heen. Dit is uiterst zonde, omdat hiermee de kracht van het filmverhaal langzaam vorderen en gelaagd onderbouwen verloren is gegaan.
Conclusie
Unicorn Wars is een originele animatiefilm waarbij filmtoeschouwers huiveringwekkende beelden voorgeschoteld krijgen die ze niet snel zullen vergeten. Deze beelden bestaan niet alleen uit de gruwelijke slagvelden tussen de troetelbeertjes en eenhoorns, maar ook uit angstaanjagende animaties van het psychologische effect dat oorlog voeren op deze wezens heeft. Unicorn Wars is ondanks zijn afgrijselijke verhaal een prachtig geanimeerde film met diverse animatietechnieken en animatiestijlen. De film bevat ook nog een iconische en gelaagde schurk.
Het Spaanse stemmenwerk klinkt episch. De stemmencast weet zeker te overtuigen met hun stemmenwerk, waarbij vooral de verteller van de Bijbelse achtergrondverhalen een sterke indruk weet achter te laten. Ondanks de vele positieve aspecten van Unicorn Wars bevat de film een minder sterk uitgewerkte derde akte. Het tempo van deze derde akte is veel sneller in vergelijking tot de eerste twee aktes van het verhaal. Daarnaast lijkt deze derde akte bijna volledig de focus te leggen op het uitvoeren van de oorlog.
Hierdoor mist het de subtiliteit die de film eerder in zijn verhaal had opgebouwd. Wat betreft bloederige animatie en huiveringwekkende oorlogsgevechten weet deze laatste akte gelukkig wel op een hoogtepunt te eindigen. Ondanks dit positieve punt blijft het jammer dat de derde akte met een rap tempo door het filmverhaal heengaat. Toch blijft Unicorn Wars een van de allerbeste moderne animatiefilms voor volwassenen. Unicorn Wars is een van de vetste (animatie-)films die je dit najaar in de Nederlandse bioscopen kunt bekijken. De film is nu te zien in de Nederlandse bioscopen.
