Weerwolven hebben me altijd al geïnteresseerd. Al op een vrij jonge leeftijd maakte ik kennis met dit (monsterlijke) fenomeen. Zo las ik als kind graag de Dolfje Weerwolfje boeken van auteur Paul van Loon. De literaire avonturen van Dolfje Weerwolfje zijn niet de enige manier waarop ik kennis heb gemaakt met de kracht en macht van deze bijzondere wezens. Als tiener keek ik meerdere films over weerwolven. Hiervan hebben Terence Fishers The Curse of the Werewolf (1961) en John Landis’ An American Werewolf in London (1981) de grootste indruk op me achtergelaten.
De verhalen rondom weerwolven – waarin mensen tegen hun vrije wil (letterlijk en figuurlijk) veranderen – hebben me altijd geïntrigeerd. Mijn geboeidheid door weerwolven bereikte een hoogtepunt in mijn late tienerjaren toen ik meerdere (korte) scenario’s begon te schrijven waarin weerwolven (of zogenaamde “veranderlingen”) een belangrijke rol speelde. In mijn vroege jaren als jongvolwassene verloor ik wat van mijn interesse richting deze buitengewone wezens.
Met het kijken van Marvel Studios’ en Michael Giacchino’s Werewolf by Night (2022) werd mijn fascinatie voor deze klassieke monsters weer aangewakkerd. Na het kijken van Leigh Whannells Wolf Man (2025) is deze fascinatie verder uitgegroeid. Niet doordat Whannells horrorfilm geweldig is, maar doordat de regisseur en scenarioschrijver heeft laten zien dat er nog genoeg originele invalshoeken zijn om een filmverhaal over weerwolven te vertellen. Ondanks dat Wolf Man zeker geen perfecte (of zelfs geweldige) film is, mag dit punt zeker gewaardeerd worden.
Over Wolf Man (2025)
Wolf Man is een Amerikaanse horrorfilm uit 2025. De film is geregisseerd door Leigh Whannell. Deze Australische filmmaker kun je ook kennen voor het regisseren van Insidious: Chapter 3 (2015), Upgrade (2018) en The Invisible Man (2020). De regisseur schreef het scenario van de film samen met Corbett Tuck, Lauren Schuker Blum en Rebecca Angelo. De hoofdrollen in Wolf Man worden gespeeld door Christopher Abbott, Julia Garner en Matilda Firth.
De rest van de cast bestaat uit (o.a.) Sam Jaeger, Ben Prendergast en Benedict Hardie. Wolf Man is geproduceerd door Jason Blum: de oprichter en CEO van Blumhouse. De uitvoerend producenten van de film zijn Ryan Gosling, Ken Kao, Bea Sequeira, Mel Turner en Leigh Whannell. Wolf Man is een productie van Blumhouse en Motel Movies. De film heeft een speeltijd van 103 minuten. Wolf Man werd op 17 januari 2025 uitgebracht in de Amerikaanse bioscopen.
De film was vanaf 16 januari 2025 te zien in de Nederlandse bioscopen. Wolf Man werd op 15 januari 2025 uitgebracht in de Belgische bioscopen. Het filmverhaal gaat over Blake en zijn gezin. Blake is een vader uit San Francisco die zijn afgelegen ouderlijk huis in Oregon erft nadat zijn eigen vader spoorloos is verdwenen en vermoedelijk niet meer in leven is. Er zijn momenteel spanningen in het huwelijk tussen Blake en zijn vrouw Charlotte.
Om deze reden haalt hij zijn vrouw en dochter Ginger over om hun leven in de stad een tijdje in te wisselen voor een verblijf in het afgelegen huis. Wanneer ze midden in de nacht bij het huis aankomen, wordt het gezin aangevallen door een dier. Ze slagen er maar ternauwernood in om zich in het huis te barricaderen, terwijl het wezen eromheen sluipt. In de loop van de nacht begint Blake zich echter vreemd te gedragen en verandert hij in iets onherkenbaars. Charlotte zal nu moeten bepalen of de dreiging in huis dodelijker is dan het gevaar buiten.
Een trage transformatie
Een van de belangrijkste momenten uit elke horrorfilm over weerwolven is de transformatie scène. De meeste horrorfilms over weerwolven bevatten gedetailleerde, benauwd gefilmde of gestileerde scènes waarin de filmpersonages in weerwolven transformeren. Regisseur en scenarioschrijver Leigh Whannell kiest er met Wolf Man bewust voor om de focus te verleggen naar een meer psychologische en virusachtige overgang van man tot beest. Het resultaat is een meer genuanceerde blik op hoe een man zijn humaniteit en identiteit verliest, terwijl hij langzaam verandert in een weerwolf.
Het feit dat Whannell ervoor heeft gekozen om de transformatie van het hoofdpersonage in een weerwolf vanuit een originele invalshoek te bekijken zie ik als iets positiefs. Deze narratieve keuze zorgt ervoor dat deze Amerikaanse horrorfilm meer te onderscheiden valt van andere films uit dit (sub-)genre. Bovendien is het een moedige vernieuwing van het bronmateriaal dat op een interessante manier de psychologische tol van (onvrijwillige) lichamelijke en mentale veranderingen laat zien.
Langdradig ontwikkelingsproces
Er is een interessante overeenkomst te vinden tussen de trage transformatie van het hoofdpersonage in een weerwolf (oftewel de zogenaamde Wolf Man) en het langdradige ontwikkelingsproces waar deze Amerikaanse horrorfilm doorheen is gegaan om tot stand te komen. De horrorfilm werd in 2014 al aangekondigd. De hervertelling van het welbekende verhaal rondom een man die in een weerwolf verandert zou oorspronkelijk onderdeel worden van het filmuniversum genaamd Dark Universe.
Universal Pictures wilde met het Dark Universe een gedeeld filmuniversum maken rondom meerdere klassieke Universal Monsters. Verschillende klassieke monsters, waaronder de Mummy, Frankenstein, Dracula en de Wolf Man, zouden samenkomen in dit monsterlijke filmuniversum. Het startpunt van dit filmuniversum was The Mummy (2017). Nadat The Mummy kritisch en commercieel flink teleurstelde, besloot Universal Pictures de focus te verplaatsen naar losstaande films over deze welbekende Universal Pictures Monsters.
Na het succes van de door Leigh Whannell geregisseerde sciencefiction horrorfilm The Invisible Man (2020), groeide de interesse van Universal Pictures om nog meer losstaande films rondom klassieke Universal Pictures Monsters te maken. Ze accepteerden een voorstel van de beroemde acteur Ryan Gosling om een film rondom de Wolf Man te maken. Oorspronkelijk zou Gosling de hoofdrol spelen en zou Derek Cianfrance de film regisseren. Toen beide Gosling en Cianfrance het project in 2023 verlieten, nam Whannell het stokje over met de nieuwe (en huidige) cast.
De wolf en de vlieg
Doordat Whannell met de scenarioschrijvers het narratief grotendeels opbouwt rondom de (trage) transformatie, krijgen de cast en crew genoeg mogelijkheden om de veranderingen ook audiovisueel gruwelijker er uit te laten zien. In meerdere interviews (waaronder een met Empire) heeft de regisseur en scenarioschrijver laten weten dat hij voor zijn horrorfilm Wolf Man inspiratie heeft genomen uit de sciencefiction en (body) horrorfilm The Fly (1986).
Voor Wolf Man heeft Whannell inspiratie genomen in de manier waarop Jeff Goldblums personage zich transformeert in The Fly. Whannell probeert het effect van de transformatie in The Fly te weerspiegelen. Om deze reden heeft de regisseur en scenarioschrijver ervoor gekozen om van Wolf Man – net zoals David Cronenbergs The Fly – een “slow-burn” film te maken waarin de geleidelijke en verontrustende ontwikkeling van de lichamelijke en de mentale veranderingen van zijn filmpersonage Blake Lovell centraal staan.
De filmtoeschouwers maken de verspreiding van Blake’s infectie en transformatie tot weerwolf van dichtbij mee. Het filmpubliek wordt zowel op narratief als audiovisueel vlak geconfronteerd met Blake’s transformatie. Zo wordt groengeel gekleurde belichting gebruikt in de film op het moment dat de eerste effecten van Blake’s infectie beginnen plaats te vinden. De filmmakers weten slim gebruik te maken van kleuren en belichting om psychologisch in te spelen op de veranderingen die Blake en zijn familie meemaken.
Zo wordt er in het camerawerk van cinematograaf Stefan Duscio gebruik gemaakt van verschillende gekleurde belichting om de perspectieven van diverse filmpersonages uit te lichten. In het camerawerk wordt gebruik gemaakt van donkerblauwe belichting om het perspectief en de ervaringen van Blake uit te lichten. Daarnaast speelt Duscio met schaduwen om metaforisch in te spelen op het idee dat Blake nog maar een schim is van de man die hij ooit was. Naast gekleurde belichting weten de filmmakers ook op andere manieren de fysieke veranderingen van Blake weer te geven.
Zo begint dit filmpersonage veel haar en tanden te verliezen. De crew en de hoofdrolspeler weten goed weer te geven hoe het reukvermogen, zicht en gehoor van het hoofdpersonage Blake worden versterkt. De filmtoeschouwers spenderen gedurende de film veel tijd door met Blake. Op deze manier weten de regisseur en scenarioschrijvers een natuurlijke en emotionele band op te bouwen tussen dit filmpersonage, zijn familie en de filmtoeschouwers.
Dualiteit
Een groot deel van Wolf Man speelt zich af in de afgelegen landschappen rondom Blake’s ouderlijk huis. De afgelegen locatie van nabije steden en mensen is een symbolische opzet voor Blake’s verlies van zijn humaniteit wanneer hij in een weerwolf verandert. Het is een uitstekende keuze van de regisseur en de scenarioschrijvers geweest om het filmverhaal hier grotendeels af te laten spelen. Op deze manier is het de regisseur en scenarioschrijvers gelukt om met Wolf Man de dualiteit van de relatie tussen de mens en de natuur te verkennen.
De film bevat prachtige landschappen die de grootsheid van de natuur benadrukken. Tegelijkertijd weet de cinematograaf in zijn camerawerk goed het onvoorspelbare karakter van de natuur weer te geven. Samen met filmmonteur Andy Canny weet de cinematograaf goed een filmisch gevoel te scheppen waarin het filmpubliek net zoals de filmpersonages gevangen lijkt te zitten in een afgezonderde natuuromgeving dat oneindig lijkt door te lopen. De cinematograaf en filmmonteur weten goed de angst voor het onbekende weer te geven en de tegenstrijdige respect, admiratie en angst die mensen hebben voor de imposante natuur.
De geluidsafdeling weet met krakende geluiden, ritselende bladeren, brekende takken en huiverige windvlagen dit effect te versterken. Deze afdeling met hun geluidsbewerking en geluidseffecten vooral te overtuigen wanneer ze geluiden toevoegen die een dubbele auditieve betekenis lijken te hebben. Zo bevat de film geluiden die niet alleen als krakende planken uit een kast klinken, maar ook als het gesnuffel van een weerwolf buitenshuis. Een ander voorbeeld is hoe het drinken van kraanwater bijna klinkt als een monster (of weerwolf) dat aan het happen en eten is.
De geluidsafdeling weet met hun werk de humane angst voor onbekende bezienswaardigheden en geluiden van de natuurlijke wereld te onderzoeken. De cinematograaf weet ook in te spelen op dubbele betekenissen. Met draaiende camerabewegingen weet Duscio het gevoel van bewegende botten op te brengen. Op deze manier speelt de cinematograaf metaforisch in op de lichaamsverandering die Blake ondergaat als hij van mens naar weerwolf verandert en de botten in zijn lichaam worden gereconstrueerd.
Communicatie
Het verlies aan communicatie en humane verbinding spelen twee belangrijke thematische rollen in de film. Zo geeft Wolf Man de gevaren weer van het verlies van spraakvermogen en humane connecties. Wolf Man laat zien dat veel mensen pas realiseren wat ze echt hadden, als het er niet meer is. De regisseur en scenarioschrijvers lichten dit uit door in het filmverhaal eerst te focussen op het gebrek aan communicatie en een emotionele verbinding tussen de (getrouwde) hoofdpersonages Blake en Charlotte.
Whannell en de scenarioschrijvers bouwen hier verder op in door later in het filmverhaal het gebrek te vervangen met een verlies van communicatie en humane verbinding. De film laat op een enigszins directe, maar nog steeds krachtige manier de emotionele gevolgen zien van twee (uit elkaar gegroeide) geliefden die plotseling niet meer met elkaar kunnen communiceren nadat ze voor een langere tijd al een slechtere band met elkaar hebben gehad. Wanneer Charlotte realiseert wat voor een band ze met Blake had (kunnen hebben), is het eigenlijk al te laat. Dat is zowel tragisch als krachtig.
Van de cast zijn het dan ook vooral hoofdrolspelers Christopher Abbott en Julia Garner die een sterke indruk weten achter te laten. Garner weet vooral met de ogen in haar gezichtsuitdrukkingen en non-verbale acteerwerk iets memorabels achter te laten. De actrice speelt een moeder die moeite heeft met het besteden van tijd met haar man en dochter. Dit komt voornamelijk door haar werkambities en het feit dat haar dochter liever omgaat met haar vader. De acteerprestatie van Abbott wordt gedurende de film en zijn transformatie tot weerwolf steeds beter.
Lelijk en afgeraffeld
Thematisch en conceptueel zit Wolf Man best goed in elkaar, maar wat betreft de opbouw van de filmwereld en de historische evenementen die plaats hebben gevonden voor het hoofdverhaal weten de scenarioschrijvers niet alle belangrijke gebeurtenissen even goed te verbinden met elkaar of te onderbouwen. Dit is ook terug te zien in de manieren waarop de regisseur en scenarioschrijvers de thematiek op meerdere momenten in de film te direct uitspellen. Hierdoor mist Wolf Man op meerdere malen de subtiliteit om zijn opgezette thematische diepgang echt te verrijken.
Toch is dit niet het grootste minpunt van de film. Het filmuiterlijk van de weerwolven maakt wel kans op deze titel. Als je dacht dat het originele ontwerp van de live-action Sonic (bekend als “Ugly Sonic”) een van de lelijkste ontwerpen van een iconisch popcultuur personage was, dan heb je overduidelijk nog niet gezien hoe de weerwolven er in deze horrorfilm uit zien. Het is enigszins nog begrijpelijk dat Blake er (nog) niet volledig als een weerwolf uit ziet. Het filmverhaal bevestigt dat de transformatie van een mens in weerwolf in deze filmwereld geleidelijk plaatsvindt. Blake zou dus nooit direct er als een volledige weerwolf uit zien.
Het is nogal onlogisch dat de weerwolf die Blake en zijn gezin oorspronkelijk aanvalt er bijna identiek uitziet als de weerwolf waar Blake in verandert. Deze andere weerwolf is niet kort geleden verandert in een weerwolf, dus waarom ziet dit monster er uit als allesbehalve een weerwolf. Whannell probeert net zoals bij The Invisible Man te gaan voor een meer gegronde en realistische filmuiterlijk voor de Wolf Man, maar deze weerwolf ziet er meer als psychopathische junkie die hevig aan het dissociëren is.
In Wolf Man zijn thematische onderwerpen als de beestachtige kant van het menselijk instinct en de relatie van de mens tot de natuurlijke wereld belangrijk. Waarom Whannell in godsnaam alsnog heeft besloten om de weerwolf als meer mens dan beest weer te geven, ontgaat me. Het is jammer dat het Whannell niet gelukt is om zijn thematisch rijk opgebouwde horrorfilm een waardige afsluiter te geven in het filmverhaal. Het filmeinde komt nu over zoals de weerwolven in deze film er uit zien: lelijk, obscuur en afgeraffeld.
Conclusie
Wolf Man levert een psychologische kijk op de infecties en transformaties van weerwolven. Regisseur en scenarioschrijver Leigh Whannell heeft geen perfecte horrorfilm gemaakt, maar alsnog weet hij met Wolf Man de nalatenschap van het klassieke gelijknamige (Universal Pictures) monster te eren. Ondanks de gebreken van de film bewijst Whannell dat weerwolven net zoals vampieren en andere gruwelijke wezens als Frankenstein en The Invisible Man behoren tot de grootste monsters uit de filmgeschiedenis.
Wolf Man verkent de relatie van de mens tot de natuur en de beestachtige overlevingsinstincten die daarmee verbonden zijn. De regisseur en scenarioschrijvers gebruiken thema’s als verandering en (onvrijwillige) evolutie om te bepalen in welk opzicht de mens nog steeds meer beest dan mens is. Deze thema’s worden ontwikkeld vanuit twee perspectieven in het verhaal: zowel het verhaal rondom het familiedrama als de verhaallijn over het overleven van (innerlijke) monsters spelen een cruciale rol in het verder onderbouwen van deze thema’s.
Het grootste pluspunt van Wolf Man is ook zijn achilleshiel doordat de originele invalshoek niet volledig uitgewerkt en onderbouwd is. De film wordt met een domper en een belabberde eindstrijd afgesloten. Ondanks dat Wolf Man niet een klassiek filmverhaal over dit iconisch popcultuur filmpersonage vertelt, bevat het nog steeds voorspelbare filmmomenten en een rommelig filmeinde. De film heeft een speeltijd van onder de twee uur, maar alsnog komt de film wat langdradig over.
Dit is grotendeels te danken aan het feit dat de langdradige opbouw van Blake’s transformatie tot een weerwolf geen bevredigende afsluiting bevat. Het filmeinde waarin we de weerwolf in zijn volledige (anti-)glorie te zien krijgen is zo teleurstellend dat de opbouw naar dit moment achteraf gezien te uitgerekt en langdradig overkomt. Dit is zo enorm zonde, omdat Wolf Man meerdere pluspunten bevat die de film ook vernieuwend en goed maken.
Zo bevat de film uitstekend acteerwerk van hoofdrolspelers Christopher Abbott en Julia Garner. Naast een originele thematische opzet voor het filmverhaal, bevat Wolf Man meerdere technische en audiovisuele aspecten die een sterke indruk achterlaten. Van het betekenisvolle werk van de geluidsafdeling tot het overzichtelijke en symbolische camerawerk van cinematograaf Stefan Duscio. Uiteindelijk is Wolf Man geen slechte film, maar menig filmtoeschouwers zullen door het belabberde filmeinde toch met een naar gevoel achterblijven.
Dit komt mede doordat de horrorfilm de potentie die het heeft laten zien, niet volledig heeft benut of gebruikt is. Universal Pictures Home Entertainment en Day One MPM brachten Wolf Man op 10 april uit op Blu-ray en DVD. Mijn dank aan Universal Pictures Home Entertainment en Day One MPM voor het versturen van een recensie-exemplaar van de film. De film is nu te koop op Blu-ray en DVD op (o.a.) Bol.com. Daarnaast is de film te streamen op SkyShowtime in Nederland. Wolf Man is ook te huur en te koop op Pathé Thuis in Nederland.
Als deze film half zo goed is als The Fly, moet hij wel heel goed zijn