Marlowe bevat een nogal nietszeggend verhaal en een – zachtjes uitgedrukt – rommelige regievisie. Toch moet ik eerlijk toegeven dat ik tot op zekere hoogte wel heb genoten van het kijken van deze film. Marlowe is als film verreweg van perfect. Sterker nog, de film is niet bepaald heel goed te noemen, maar dit neemt niet weg dat ik toch wat plezier uit deze film heb kunnen halen. Dit is grotendeels te danken aan het acteerwerk van de cast en het visuele uiterlijk van deze filmwereld. Van de cast steelt hoofdrolspeler Liam Neeson uiteraard de show.
Neeson is ondertussen al boven de zeventig jaar oud. De acteur benadrukt met een stuk dialoog van zijn personage Philip Marlowe dat hij te oud wordt voor dit soort zaken. Toch weet Neeson als zeventigplusser een bepaalde vorm van flexibiliteit en speelsheid te vinden. De acteur lijkt te weten dat hij op leeftijd is en gebruikt dit in Marlowe als zijn kracht. Neeson en regisseur Neil Jordan zijn ervan overtuigd dat de filmtoeschouwers weten wie de hoofdrolspeler is. Sterker nog, ze gaan ervan uit dat hij de grootste reden is dat je zult kijken en genieten van deze film. En daar hebben ze zeker een punt.
Neeson is een icoon en de cast (en crew) weten van dit feit op de juiste manier gebruik te maken. Toch bevat Marlowe, zoals ik al eerder zei, een nogal slap verhaal. Of eerder: de film bevat amper een verhaal. Marlowe bevat wel elementen die uitgewerkt hadden kunnen worden tot iets groots en spectaculairs, maar in plaats daarvan eindigt de film als een soort testament en eerbetoon naar soortgelijke films die deze grootsheid wel hebben weten te bereiken.
Over Marlowe (2022)
Marlowe is een neo-noir thriller en misdaadfilm uit 2022. De film is geregisseerd door Neil Jordan. De regisseur schreef samen het scenario met William Monahan. Het scenario is gebaseerd op de roman The Black-Eyed Blonde van auteur John Banville. De roman kwam uit in 2014 en werd uitgebracht onder Banville’s pseudoniem Benjamin Black. De hoofdrol in Marlowe wordt gespeeld door Liam Neeson. De acteur speelt de privédetective Philip Marlowe. Dit is een fictief personage dat bedacht is door de Brits-Amerikaanse auteur en scenarioschrijver Raymond Chandler.
De rest van de cast bestaat uit onder andere Diane Kruger, Jessica Lange, Adewale Akinnuoye-Agbaje, Alan Cumming, Francois Arnaud, Ian Hart, Danny Huston, Daniela Melchior en Colm Meaney. Marlowe beleefde zijn wereldpremière op 24 september 2022 tijdens het 70ste San Sebastián Internationale Filmfestival. De film werd daarna in de Amerikaanse bioscopen uitgebracht op 15 februari 2023. De film werd in de Nederlandse bioscopen uitgebracht op 16 maart 2023. In België was de film al een dag eerder te zien.
Het verhaal van Marlowe volgt privédetective Philip Marlowe (duh!). De zaken in Los Angeles gaan de laatste tijd wat traag, maar dan komt de jonge en aantrekkelijke Clare Cavendish, de dochter van Hollywoodactrice Dorothy Quincannon, met een nieuwe zaak naar hem. Ze wil dat Marlowe haar voormalige minnaar, casanova en drugsdealer Nico Peterson, opspoort. Peterson zou vermoord zijn bij de Corbata Club, een exclusieve club voor de rijke en bekende mensen van Los Angeles. Clare is ervan overtuigd dat hij nog leeft en dat zijn dood in scène is gezet.
Tijdens zijn onderzoek raakt Marlowe in de ban van de verleidelijke Clare. Daarnaast komt hij ook in aanraking met de corrupte praktijken die achter de schermen van de Corbata Club en Hollywoods filmindustrie blijken te spelen. Het wordt pijnlijk duidelijk dat rijkste families en machtigste inwoners van Los Angeles tot alles bereid zijn om hun fortuin te beschermen. Vanaf 6 juli 2023 voegt Pathé Thuis de film Marlowe toe aan zijn aanbod. Mijn dank aan Just Entertainment Nederland voor het versturen van een online recensie-exemplaar en de mogelijkheid tot een samenwerking.
Een eerbetoon aan films noirs
In Marlowe gooit regisseur Neil Jordan zijn filmtoeschouwers direct de diepte in met het mysterieuze filmverhaal. Dit heeft ergens een positieve werking, omdat je hierdoor direct in de spannende en mysterieuze tijdsperiode van deze filmwereld wordt gebracht. Marlowe weet een geloofwaardig en realistisch portret weer te geven van Los Angeles aan het einde van de jaren 1930. De speelfilm oogt visueel ook zeker sterk. Zo bevat de film een mooie openingsscène die filmfanaten zal laten denken aan Alfred Hitchcock films als Rear Window.
Marlowe is overduidelijk een film waarmee Jordan een eerbetoon wil leveren aan de films van grote filmmakers als Billy Wilder en Alfred Hitchcock. Daarnaast lijkt Jordan de filmgeschiedenis te willen eren door een neo-noir film te maken. Een neo-noir film bevat een filmstijl waarbij de karakteriserende elementen en visuele stijl van de klassieke film noir stijl als het ware gemoderniseerd worden. De klassieke film noir stijl wordt namelijk gemengd met andere (soms meer moderne) filmgenres, thema’s en visuele elementen die ontbraken bij films noirs van voor 1958.
Maar wat is film noir dan? Film noir is een filmstijl (en filmgenre) dat gekarakteriseerd kan worden door elementen als cynische helden en de hevige focus op effecten van filmbelichting. Daarnaast wordt er bij dit filmgenre regelmatig gebruik gemaakt van flashbacks en onderliggende existentiële filosofische thema’s. Het filmgenre wordt voornamelijk gebruikt om gestileerde Hollywood misdaaddrama’s te beschrijven. Marlowe lijkt in eerste instantie alle karakteriserende elementen voor een neo-noir film af te vinken.
“Show, don’t tell”
Het probleem is dat deze karakteriserende elementen nooit echt volledig uitgewerkt of benut worden. Naast dat Marlowe de sfeer van dit neo-noir films juist weet te portretteren, doet de regisseur er verder vrij weinig mee. De film bevat een detective als hoofdpersonage. Een veelvoorkomende keuze bij films noirs en neo-noir films. Toch geeft Jordan dit hoofdpersonage maar weinig materiaal om mee te spelen. We leren amper iets over de detective, behalve dat hij in de Eerste Wereldoorlog heeft gevochten.
Dit zou hem cynisch en achterdochtig richting zijn medemens moeten hebben gemaakt, maar dit is niet terug te zien of te voelen in deze film. Dat komt doordat we niet te zien krijgen wat voor een effect de oorlog op het hoofdpersonage heeft gehad. We krijgen het alleen te horen in stukken dialoog. Dit laat zien dat Jordan te weinig gebruik maakt van de filmregel “show, don’t tell”. Jordan laat niet visueel of expressief zien wat de effecten van de oorlog op Philip Marlowe zijn geweest.
In plaats daarvan kiest hij ervoor dit rechtstreeks verteld te laten worden in de dialogen die dit personage voert met anderen. Het niet gebruiken van de filmregel “show, don’t tell” laat regelmatig zien dat de regisseur een sterke en duidelijke regievisie mist. Daarnaast laat het ook vaak zien dat het verhaal en de bijhorende personages onderontwikkeld zijn. Bij Marlowe is in beide gevallen hier ook sprake van. Dat er bij een neo-noir thriller en misdaadfilm amper gebruik gemaakt wordt van visuele storytelling is pas echt een misdaad!
Het gemis van visuele storytelling
Begrijp me niet verkeerd: visueel ziet de filmwereld van Marlowe er prachtig uit. Zowel het werk van productie ontwerper John Beard als set decorateur Deborah Chambers ziet er beeldschoon uit. Ook weet cinematograaf Xavi Gimenéz mooie beelden te leveren met zijn camerawerk. Daarnaast heeft kostuumontwerpster Betsy Heimann geloofwaardige en realistische kostuums gemaakt voor deze film. Simpel gezegd: het visuele uiterlijk van de film is niet het probleem. Het probleem ligt bij het feit dat de film amper een narratief bevat.
Filmtoeschouwers zullen net zo veel moeite moeten doen om het plot te ontrafelen als het hoofdpersonage. Hierbij zullen ze uiteindelijk, door een onnodige plottwist, overblijven met meer vragen dan antwoorden. Naast dat de film amper een verhaal bevat, maakt de regisseur ook niet echt gebruik van visuele storytelling. In andere woorden: Jordan weet hoe hij zijn filmwereld visueel moet weergeven, maar niet hoe hij zijn verhaal gevisualiseerd moet vertellen.
Vermakelijk acteerwerk
Gelukkig weet het acteerwerk van de cast de film ook nog een beetje te redden. Het is namelijk niet alleen acteur Liam Neeson die een positieve indruk weet achter te laten. Marlowe bevat veel gevestigde en opkomende acteertalenten. Naast Neeson spelen gevestigde namen als Diane Kruger, Jessica Lange, Danny Huston, Alan Cumming en Colm Meaney allemaal een vermakelijke rol. De rollen die ze spelen zijn niet bepaald origineel, maar ze weten wel met hun acteerwerk het beste ervan te maken. Hetzelfde kan gezegd worden over opkomend acteertalent als Daniela Melchior.
De actrice, die ondertussen al te zien is geweest in grote blockbusters als The Suicide Squad en Fast X, heeft in Marlowe ook een kleine rol. De actrice weet opnieuw te overtuigen, maar helaas krijgt ze maar amper iets te doen in deze film. Naast Neeson is het echter acteur Adewale Akinnuoye-Agbaje die de beste acteerprestatie levert. Akinnuoye-Agbaje weet perfect en hilarisch in te spelen op het acteerwerk van Neeson. Wanneer de twee acteurs samen in de film te zien zijn, is Marlowe op zijn best. De neo-noir thriller en misdaadfilm oogt dan bijna als een nieuw soort buddy cop film.
Dat is wat ik wil zien: Neeson en Akinnuoye-Agbaje in een buddy cop film. Deze film profiteert al zoveel van de scènes waarin ze, ondanks hun zeer verschillende persoonlijkheden, moeten samenwerken om schurken te verslaan en mysterieuze misdaden op te lossen. Neeson als de kille detective en Akinnuoye-Agbaje als de droge, maar hilarische chauffeur. Als deze twee acteurs ooit weer samen gaan werken, dan hoop ik dat het voor een volledig sterk uitgewerkte buddy cop film is. That would be the day!
Conclusie
Marlowe is geen verschrikkelijk slechte film. Het bevat enkele positieve aspecten. Zo is het acteerwerk van een groot deel van de cast vermakelijk en goed. De cast speelt dan geen originele of complexe personages, maar ze weten met hun acteerwerk wel het beste ervan te maken. Vooral Neeson en Akinnuoye-Agbaje weten de show te stelen – vooral wanneer ze samen op het scherm te zien zijn. Ze hebben een natuurlijke chemie, waardoor de onderlinge interacties tussen deze twee acteurs behoren tot de beste momenten van de film. Naast goed acteerwerk bevat Marlowe een prachtige visuele sfeer.
Het werk van productie ontwerper John Beard, set decorateur Deborah Chambers en kostuumontwerpster Betsy Heimann heeft geholpen bij het maken van deze beeldschone filmwereld. Daarnaast weet cinematograaf Xavi Gimenéz deze filmwereld ook mooi op beeld te zetten. Het is jammer dat de negatieve aspecten van Marlowe zo slecht zijn, want met een beter verhaal en duidelijkere (of originelere) regievisie had Marlowe een sterke film kunnen zijn geworden. De film bevat een slecht uitgeschreven en geregisseerd verhaal, waarbij niet alleen originaliteit mist, maar ook duidelijkheid.
Aan het einde van het verhaal zul je met meer vragen dan antwoorden overblijven, omdat de film tegelijkertijd verhaalloos is en met het beetje het verhaal dat het heeft, alle kanten opschiet. Marlowe is om deze redenen bijna niet aan te raden. De film kan eigenlijk alleen aangeraden worden aan de diehard fans van Liam Neeson en filmliefhebbers die wel op zoek zijn naar de visuele geaardheid van neo-noir films, maar niet de bijhorende diepgang. Ook al kan ik me niet voorstellen dat daar echt liefhebbers van zijn. Marlowe is vanaf 7 juli 2023 te koop en te huur op Pathé Thuis.
