Gisteravond is er bij de Nederlandse persconferentie bekend gemaakt dat publieke ruimtes zoals bioscopen, musea, theaters, zwembaden en pretparken weer open mogen gaan. Dit gebeurt nadat ze voor een periode van 2 weken gesloten waren. De vraag is nu uiteraard; naar welke film ga ik nu de bioscopen weer open gaan? Naar mijn mening is er op dit moment vooral één film die je echt in de bioscopen gezien moet hebben. Namelijk de film The Assistant die zijn première had bij het Telluride Film Festival in 2019.
In samenwerking met Herrie Film & TV kreeg ik de mogelijkheid om The Assistant vervroegd te kijken. Mijn dank aan Herrie Film & TV voor deze samenwerking.
The Assistant vertelt het verhaal van Jane (Julia Garner, Ozark) die eindelijk haar droombaan te pakken heeft. Ze werkt sinds enkele weken als een assistente van een succesvolle magnaat in de entertainmentwereld van New York. Als nieuwste employee krijgt ze voornamelijk de saaie routineklusjes. The Assistant laat zien hoe misbruik, seksisme en een heersend zwijgcultuur plaatsvinden in deze entertainmentwereld.
De ware aard van de entertainmentwereld
The Assistant is een van de meest ongemakkelijke films die ik in tijden heb gezien. Dit komt doordat de film in zijn aard heel onthullend is over de entertainmentwereld. Veel mensen hebben altijd het idee gehad dat de mensen die in de entertainmentwereld werkten een perfect leven hebben. Ze zijn beroemd en kunnen werken aan grote entertainment producties. Wat wil je nog meer? Ik was ook een van de naïevelingen die sterk het geloof had dat dit dé droombaan was om te bereiken.
Deze film pakt je vast en schud je zo door elkaar dat je eerst in de war raakt. Daarna laat The Assistant je zien hoe gruwelijk deze wereld wel niet kan zijn. De filmmakers waren niet bang om je de harde kant van deze entertainmentwereld te laten zien. The Assistant voelt erg claustrofobisch aan. Dit komt door meerdere aspecten. Zo krijg je het hoofdpersonage maar te zien in één aantal kamers. Hierdoor voelt het voor mij (als kijker) aan alsof de wereld van het hoofdpersonage alleen maar bestaat uit deze kamers.
Julia Garner’s Jane is namelijk het personage dat als eerste arriveert bij het gebouw om te werken. Daarnaast is ze ook de laatste die als werkende weggaat. Dit wordt symbolisch weergegeven door de film bijna alleen maar op haar werk af te laten spelen. Dit betekent dat wij als kijker ook het gevoel krijgen alsof we een lange werkdag meemaken. Het betekent ook dat veel van de scènes uit The Assistant bestaan uit soms wat langdradige scènes van een werknemer die repetitieve taken uitvoert.
Voor sommige kijkers zal dit extreem saai en eentonig overkomen. Ik moet eerlijk toegeven dat het voor mij ook wat tijd heeft gekost om in te komen bij deze film. Dit komt omdat de film pas later in zijn speeltijd dieper ingaat op wat er mis gaat op de werkvloer. Hierdoor zul je de eerste akte vooral verveelt toekijken. Dit komt doordat er niet zo heel veel bijzonders gebeurt. Maar wanneer de film zijn tempo begint op te pakken, dan zul je echt wat meemaken.
The Assistent is de beste film over deze onderwerpen
Nog nooit was seksuele intimidatie of machtsmisbruik zo subtiel en zo goed in één film weergegeven. Laat het me een beetje uitleggen voor de lezers die nog niet doorhebben waarom de film koos dit verhaal te vertellen. In 2017 werden er meerdere details bekendgemaakt van het feit dat grote namen in de entertainmentwereld (seksueel) misbruik hadden gemaakt van hun macht. Meerdere personen stapten naar voren en vertelden over hoe ze slachtoffer zijn geweest van aanranding of misbruik.
Regisseur en documentairemaker Kitty Green wist nu waar ze haar eerste narratieve film over wilde maken. Ze koos er bewust voor om de personen in macht niet te vertonen in de film. De regisseur wilde namelijk niet de film laten gaan over de misdaden van deze personen. In plaats daarvan wilde ze het systeem laten zien dat deze personen ondersteunt. Green wilde laten zien hoe er op veel plekken in de entertainmentwereld sprake is van een heersend zwijgcultuur.
Dit is iets wat Kitty Green ook zeker weten is gelukt. Ze weet door middel van haar regiekeuzes een geloofwaardig verhaal neer te zetten. The Assistant is dan misschien niet een film die je meerdere keren voor de gezelligheid zult opzetten. Maar het is zeker weten een film die opgezet zou moeten worden om men te laten zien hoe erg misbruik van macht op de werkvloer wel niet is. Deze film laat zien hoe groot dit probleem wel niet is en hoe vaak er wel niet sprake is van extreem seksisme.
Gender intimidatie
Zo is Julia Garner’s personage niet de enige assistent in de film. Er zijn meerdere mannelijke assistenten, maar de mannelijke assistenten hebben nog steeds meer rechten dan haar. Niet omdat ze daar langer werken en meer ervaring hebben. Nee, dat is niet het geval. De reden dat deze mannelijke assistenten meer rechten hebben is omdat ze mannen zijn. Julia Garner’s Jane krijgt alle lullige taakjes, maar niet alleen van haar bazen. Ze krijgt deze taken ook van haar collega’s die gebruik van haar goede geaardheid maken. Dit doen ze om zo opportunistisch hoger in het bedrijf te komen.
Julia Garner acteert Oscar-waardig in deze film. Ze mag dan misschien ook fluisterend en zachtjes acteren, maar hier heeft haar personage ook legitiem een reden voor. Iets wat bij sommige andere films die ik recent heb gerecenseerd niet het geval is. Neem als voorbeeld Swallow of The Incredible Hulk. In deze twee genoemde films hebben de vrouwelijke hoofdrollen geen goede reden om zo zacht en voorzichtig te acteren. Bij The Assistant is dit zeker weten wel het geval.
Het hoofdpersonage Jane mag het dan misschien nog niet doorhebben of accepteren, maar zij is ook slachtoffer van misbruik en gender intimidatie op de werkvloer. Doordat ze dit helemaal opkropt zie je haar ook bijna altijd nerveus of gestresst overkomen in de film. Dat ze hierdoor fluisterend en heel voorzichtig overkomt is dan ook meer dan normaal. Garner weet dit zo geloofwaardig te doen, dat je met haar mee gaat voelen. Je voelt je oprecht rot dat ze dit meemaakt. Ik ben blij dat ze de focus bij The Assistant gelegd hebben op een werknemer.
Over het gebruik van belichting en kleurgebruik
We hebben al meer genoeg gezien en gehoord van de smeerlapperij van mensen zoals Harvey Weinstein. Het is meer dan hoog tijd om de focus te leggen op de slachtoffers en hoe zij de helden in dit verhaal kunnen zijn. Deze mensen verdienen de echte aandacht en alle steun die ze maar kunnen krijgen. The Assistant pakt dus belangrijke boodschappen enorm sterk aan. Dit doen ze niet alleen via de regie van Kitty Green. Zoals ik al zei acteert Julia Garner enorm goed. De rest van de cast speelt ook hun rollen erg geloofwaardig.
Elk personage is met een bepaalde opportunistische kijk geschreven en weergegeven door de castleden. Ze hebben maar een doel in ogen. Namelijk het hoger opklimmen van de ladder in dit wereldje. Ze willen ook de macht die anderen nu boven hun hebben. De pijn die deze werknemers doorheen moeten gaan wordt ook goed weergegeven in The Assistant. Zo helpt de belichting en het kleurgebruik erg goed bij het weergeven van de innerlijke strijd die deze werknemers voelen.
We zien op meerdere momenten dat Garner’s Jane door bijna misselijkmakend groene belichting in een hoekje in het donker wordt geportretteerd. Neem bijvoorbeeld de geniale symbolische scène waar ze foto’s van opkomende “filmtalenten” aan het printen is. Jane kijkt ongelofelijk bedroefd en jaloers toe hoe deze dames het wel al zo ver hebben geschopt. Tegelijkertijd laat Julia Garner in deze scène van The Assistant ook zien dat ze in een innerlijke strijd zit.
Een innerlijke strijd over wat belangrijker is. Een leven waar ze haar droombaan kan krijgen of een leven waar ze normaal behandelt zal worden door haar (werk-)omgeving. Ze wilt haar droom als producer waarmaken, maar is dat dit wel waard? De felle witte belichting van de printer die langs haar gezicht gaat, vertelt dat ze haar leven als een flits voorbij ziet gaan. Ze ziet de kansen van haar leven voorbijgaan. Maar moet ze hier droevig over zijn, want ze is in ieder geval wel veilig voor seksueel misbruik. Toch?
Conclusie
The Assistant is een ongelofelijk sterke film met een extreem belangrijke boodschap. De eerste akte mag dan misschien wat traag en repetitief zijn, maar vanaf de tweede akte begint de film zijn tempo heel snel op te pakken. De combinatie van het camerawerk, de belichting en het kleurgebruik zorgt voor een claustrofobisch gevoel bij de kijkers. Er is nog geen enkele film geweest die deze onderwerpen zo goed en bijzonder heeft geportretteerd.
The Assistant is wel zeer ongemakkelijk en niet altijd even prettig om te kijken. Toch raad ik iedere soort bioscoopganger om deze film te gaan kijken. Het is belangrijk voor de bioscoopgangers om te zien hoe deze entertainmentwereld er ook uit kan zien. Wij moeten ons realiseren dat deze (beginnende) beroemdheden of harde werknemers in de entertainmentwereld ook vaak misbruikt worden door mensen met veel macht.
The Assistant is vanaf 19 november 2020 te zien in de Nederlandse bioscopen.
